Từ năm 2011-2017 cơ quan chức năng Quảng Nam đã phát hiện, lập biên bản 54 vụ hủy hoại rừng phòng hộ ở xã Tiên Lãnh, huyện Tiên Phước với hơn 120ha rừng bị tàn phá - Ảnh: T.B.D. - T.VŨ

Đó là chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng ngày 14-10. 

Thủ tướng cũng yêu cầu không chuyển mục đích sử dụng rừng ven biển, không chuyển loại rừng đặc dụng sang rừng phòng hộ, rừng sản xuất.

Làm thủy điện nhỏ như ở Tây Nguyên: dừng hết

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định nhìn tổng thể công tác bảo vệ rừng, số vụ phá rừng có giảm nhưng lại nổi lên một số vụ gây bức xúc.

"Số vụ phá rừng được ngăn chặn còn tính theo đầu ngón tay, tức là rất ít" - Thủ tướng nhận định.

Theo Thủ tướng, ngay trong năm qua, diện tích rừng Tây Nguyên tiếp tục giảm, tức là phá rừng vẫn diễn ra.

Trước những vụ phá rừng xảy ra, Thủ tướng cho rằng cần phải xử lý nghiêm để răn đe. "Những vụ phá rừng vừa rồi tôi đã chỉ đạo xử lý nghiêm, điều tra, truy tố. Khi Thủ tướng có ý kiến, bí thư, chủ tịch đã lên tận hiện trường, như tại Bình Định đã khởi tố mấy vụ và phải làm nghiêm như thế" - ông dẫn chứng.

Theo Thủ tướng, trong bảo vệ rừng, trách nhiệm chủ yếu của chính quyền địa phương, trong đó rừng trồng và phát triển vốn rừng là hướng phát triển lâu dài của đất nước.

Thủ tướng cũng đặc biệt lưu ý trách nhiệm của các lực lượng công an, kiểm lâm, cần quyết liệt với tinh thần trách nhiệm cao.

Đề cập vấn đề phá rừng làm thủy điện, Thủ tướng yêu cầu Bộ Công thương chỉ đạo rà soát quy hoạch hệ thống thủy điện trên toàn quốc. 

"Dừng cấp phép đầu tư các công trình thủy điện nhỏ có chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên. Trường hợp đặc biệt, cấp thiết phải báo cáo Thủ tướng quyết định. Kiên quyết thu hồi giấy phép, dừng hoạt động đối với những dự án không chấp hành trồng rừng thay thế và nghĩa vụ chi trả dịch vụ môi trường rừng" - Thủ tướng chỉ đạo.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công thương phải triển khai ngay chỉ đạo này và đặc biệt chú ý đến những thủy điện nhỏ ở Tây Nguyên: "Những công trình thủy điện nhỏ, hiệu quả rất thấp nhưng phá rừng rất nhiều thì phải dừng lại không làm nữa". Ông chốt lại: "Tôi yêu cầu dừng lại hết".

Rừng Tây Nguyên đang biến mất dần bởi tác động của con người, đặc biệt là các dự án thủy điện quy mô lớn. Trong ảnh: khu vực cửa dẫn vào đường hầm chuyển nước dài 17km xuyên lòng núi tại công trình thủy điện Thượng Kon Tum - Ảnh: THÁI BÁ DŨNG

Không chuyển mục đích sử dụng rừng ven biển

Đề cập nhiệm vụ bảo vệ rừng thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu: thứ nhất, tiếp tục thực hiện đóng cửa rừng, không khai thác gỗ rừng tự nhiên. 

"Tôi mới phát động ở Tây Nguyên, nhưng các khu vực đều phải thực hiện như vậy" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Thứ hai, kiểm soát chặt chẽ các dự án chuyển mục đích rừng, trong đó tạm dừng chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên nghèo sang trồng cây công nghiệp, cây nông nghiệp, thủy điện nhỏ, kể cả những dự án đã được phê duyệt nhưng chưa thực hiện. Ông nói: "Dứt khoát phải dừng lại trong phạm vi quốc gia, nhất là Tây Nguyên".

Thứ ba, không cải tạo rừng khộp nghèo, rừng nghèo kiệt khi chưa có đánh giá, khảo nghiệm khoa học. Không chuyển mục đích sử dụng rừng ven biển, không chuyển loại rừng đặc dụng sang rừng phòng hộ, rừng sản xuất.

Với một số kiến nghị về việc chuyển đổi mục đích rừng ven biển, Thủ tướng cho rằng phát triển du lịch là rất cần thiết, nhưng chuyển mục đích rừng ven biển phải được xem xét rất kỹ, phải được duyệt hết sức chặt chẽ. 

"Không phải có dự án du lịch làm sân golf là phá hết tất cả rừng trồng bao đời nay. Chúng ta không cực đoan trong giữ rừng ven biển, nhưng nếu không quản lý tốt sẽ phá hết toàn bộ thành những đô thị không còn màu xanh nào. 

Vì vậy, khi có dự án, phải đánh giá cụ thể qua các cấp, đến các bộ được Thủ tướng giao xem xét cụ thể chứ không thể phá rừng ven biển đến trơ trọi hết" - Thủ tướng lưu ý.

Kết thúc hội nghị, Thủ tướng khẳng định rõ quan điểm kiên quyết loại thải phần tử thoái hóa, biến chất ra khỏi cơ quan công quyền làm ảnh hưởng đến công tác bảo vệ rừng.