Tại Ấn Độ, nha khoa đường phố là một nghề sắp mai một.

Nhiều năm về trước nếu đến Ấn Độ bạn có thể bắt gặp ở bất cứ con phố nào những nha sĩ đường phố, nhưng hiện nay họ đã vắng bóng hơn.

Chỉ còn một số ít người tiếp tục hành nghề ở các thị trấn và thành phố nhỏ, với công việc chính là nhổ răng, trồng răng giả với giá rẻ.

Các nha sĩ đường phố cùng thợ cắt tóc, thợ may và thợ làm thuốc từng có mặt ở khắp Ấn Độ.

Năm 1948, chính phủ Ấn Độ ban hành quy định cấm hoạt động này nhưng dù bị coi là bất hợp pháp, họ vẫn tiếp tục công việc của mình.

Thậm chí, nha sĩ đường phố tồn tại như một nghề thực thụ đến tận thế kỷ 21, như là một sự lựa chọn của người nghèo, thay thế cho các dịch vụ được cấp phép nhưng đắt đỏ.

Tất nhiên, vì là bất hợp pháp nên họ không thể ngồi thoải mái ở mọi nơi, và cũng không thể xuất hiện bên cạnh những hình ảnh quảng bá du lịch Ấn Độ.

Trong cuốn sách "Thế hệ bị mất" năm 2016, tác giả Nidhi Dugar Kundalia đã nói rằng nha sĩ đường phố là một trong những ngành nghề sắp biến mất của Ấn Độ.

Cuốn sách cũng giới thiệu về những "văn phòng nha khoa" trên phố. Thực chất "văn phòng" chỉ là một tấm thảm tạm bợ, trải trên đó những dụng cụ cơ bản phục vụ cho công việc.

Chúng gồm vài con dao nhỏ, chiếc kéo, cuộn chỉ, gương soi, thuốc gây tê, cùng vài bộ răng giả.

Những "phòng khám" như vậy được đặt ở bất cứ đâu, vỉa hè, trong khu chợ, bên ngoài trường học, dưới gốc cây. Người "nha sĩ" mặc chiếc áo trắng, đôi khi không mặc, ngồi bên cạnh tấm bìa quảng cáo vẽ hàm răng.

Tuy đơn giản đến thiếu an toàn nhưng những nơi này vẫn rất đông khách, phần lớn là người nghèo.

Cả nha sĩ lẫn bệnh nhân đều ngồi xổm vì không có ghế. Không có ghế nằm ngả, không đèn chiếu sáng, chẳng nước xúc miệng, không khăn lau.

Bệnh nhân đến chỉ cần nói vấn đề của mình rồi lấy tay đẩy vành môi lên, và nha sĩ sẽ làm công việc quen thuộc trong cả chục năm của mình, sau khi lau chùi dụng cụ trên…quần của mình.

Hầu hết các nha sĩ đường phố được học nghề từ những người Hồ Bắc, Trung Quốc, khi họ đến Ấn Độ vào đầu thế kỷ 20.

Giá cả thấp là một lý do lớn quyết định sự tồn tại của nghề này. Một bộ răng giả mới có thể có giá tương đương 10 USD, trong khi răng giả từ các nha sĩ đường phố có giá chưa đến 1 USD.

Nhưng việc khám răng và nhổ răng ở vỉa hè mang đến những nguy cơ lớn về bệnh tật.

Các dụng cụ được rửa sạch hoặc chùi thẳng vào vải quần nha sĩ. Chúng không được khử trùng. Răng được nhổ bằng phương pháp gây mê trực tiếp.

Surinder Singh, một nha sĩ đường phố ở Ludhiana (Punjab) cho biết trước đây, mỗi ngày ông có 15 khách, nhưng hiện tại 3 -4 tuần mới có một người đến khám răng. Số tiền ông kiếm được hàng tháng cũng sụt giảm, chỉ còn khoảng 33 USD.

"Bây giờ chỉ có những người nghèo nhất trong số những người nghèo đến gặp tôi. Bởi vì họ không thể đủ tiền để đến những phòng khám đắt tiền", Singh nói.

Singh cũng cho biết những nha sĩ đường phố như ông tuy không có đủ dụng cụ hiện đại nhưng " rất quan tâm đến việc điều trị cho bệnh nhân" và cũng "có kỹ năng như nha sĩ ở các phòng khám cao cấp", bởi vì ông đã làm việc này trong 40 năm qua và "không có bệnh nhân nào phàn nàn".

Singh khẳng định ông mua răng từ các công ty có uy tín, chất lượng.

Allah Baksh, một nha sĩ trên đường phố Bangalore, nói rằng có hàng triệu người nghèo ở Ấn Độ không thể trả tiền chữa bệnh bằng phương pháp trị liệu đắt tiền. Nhưng họ cũng có quyền được đối xử tốt như những bệnh nhân khác.

Baksh chưa bao giờ được đào tạo chính thức như một nha sĩ. Ông học các kỹ năng khám chữa nha khoa từ cha mình.

Ông Baksh nói thêm: "Tôi biết đây là việc không vệ sinh, nhưng nếu tôi bắt đầu sử dụng các công cụ tinh vi, người nghèo sẽ không đến đây nữa. Tôi không có khách, còn họ thì chẳng biết khám răng ở đâu".

Tại các thành phố lớn như New Delhi và Mumbai, số lượng nha sĩ đường phố đã giảm đáng kể trong những năm gần đây.

Nguyên nhân được cho là do mức thu nhập của người dân ngày càng tăng và sự gia tăng số lượng sinh viên nha khoa tốt nghiệp.

Nhưng họ vẫn phát triển mạnh ở các thành phố và thị trấn nhỏ hơn.

Và ở đâu đó trên đất Ấn, bạn vẫn có thể bắt gặp thấp thoáng ở góc phố, trên vỉa hè, dưới những gốc cây những nha sĩ dạo, với tấm biển hàm răng trắng bóc và chiếc gương đã xỉn màu.