Dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đoạn tiếp giáp với đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương hiện hữu - Ảnh: MẬU TRƯỜNG

Để đạt đúng tiến độ là điều không đơn giản

Ông Hồ Minh Hoàng - chủ tịch HĐQT Công ty BOT cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận - nói: Khi nghe đến dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận, bất kỳ ai cũng bật ra câu hỏi đầu tiên là "bao giờ hoàn thành?".

Và trong thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ ký ngày 18-3 nêu rõ: "Phải thông tuyến vào cuối năm 2020. Đây là một nhiệm vụ không phải quá khó, nhưng đây cũng là một mục tiêu không phải dễ dàng thực hiện".

Theo ông Hoàng, mặc dù dự án đã triển khai thi công 19/24 gói thầu và đạt trên 19,65% khối lượng xây lắp nhưng so với tháng 11-2018, tiến độ công việc không tiến triển bao nhiêu. Lý do là còn quá nhiều vướng mắc chưa được giải quyết, nhất là về cơ chế tài chính, nguồn vốn thực hiện.

Còn theo nhận định của cơ quan thường trực Hội đồng nghiệm thu nhà nước các công trình xây dựng: "Nếu nhà đầu tư và các cơ quan liên quan không tập trung, kịp thời giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc thì dự án sẽ không kịp tiến độ thông tuyến vào cuối năm 2020 theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ".

Tập trung tháo gỡ khó khăn để về đích đúng hẹn

Ông Mai Mạnh Hồng - giám đốc Công ty cổ phần BOT Trung Lương - Mỹ Thuận (doanh nghiệp thực hiện dự án) - cho rằng “với thời hạn chỉ còn 18 tháng, lại có một mùa mưa nên chúng tôi đã điều chỉnh lại biện pháp thi công. Trong đó tập trung vào việc xử lý nền đất yếu nhưng phải đảm bảo chất lượng công trình”.

Đối với nhà đầu tư đồng thời là nhà thầu, sẽ tổ chức hình thành liên danh với Tập đoàn Đèo Cả để sẵn sàng việc chia sẻ nguồn lực tài chính khi cần hoặc xử lý bù đắp tiến độ khi một trong các nhà thầu thi công không đảm bảo tiến độ. "Chúng ta phải có cơ chế để thúc đẩy tiến độ chứ không thể phụ thuộc vào một nhà thầu nào cả. Nếu một nhà thầu nào làm không đảm bảo tiến độ thì sẽ bị thay thế", ông Hoàng nói rõ hơn.

Về phần vốn, ông Lê Duy Hải - giám đốc khối khách hàng doanh nghiệp VietinBank - cho biết VietinBank là ngân hàng đầu mối đứng ra thu xếp vốn cùng một số ngân hàng khác với tổng số tiền khoảng 6.850 tỉ đồng và tổ chức lễ ký kết hợp đồng với Công ty BOT Trung Lương - Mỹ Thuận vào ngày 15-6-2018.

Một gói thầu tại dự án đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận được thi công ồ ạt trở lại - Ảnh: MẬU TRƯỜNG

Hiện Công ty BOT Trung Lương - Mỹ Thuận đã phối hợp với chính quyền địa phương đền bù tiền giải phóng mặt bằng với khoảng 96% và thi công một số hạng mục với vốn tự có khoảng hơn 2.000 tỉ đồng.

Với vai trò là ngân hàng đầu mối thu xếp vốn cho dự án, VietinBank hi vọng rằng sau khi nhà đầu tư thu xếp lại việc tổ chức thi công và sự vào cuộc của các ngân hàng thì sẽ đẩy nhanh tiến độ dự án nhằm đảm bảo tiến độ đặt ra.

Dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận là một trong những tuyến đường huyết mạch, giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong kết nối vùng Tây Nam Bộ với TP.HCM và khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam.

Dự án được khởi công lần đầu từ tháng 11-2009. Sau hơn năm 5 rơi vào bế tắc, đến ngày 7-2-2015 dự án được tái khởi động bởi liên danh các nhà đầu tư gồm Tuấn Lộc - Yên Khánh - BMT - Thắng Lợi - Hoàng An - Công ty CP đầu tư cầu đường CII. Theo kế hoạch, dự án sẽ hoàn thành vào quý 2-2020.

Sau khi tái khởi động lần 2, dự án lại gặp nhiều khó khăn, vướng mắc và được đánh giá là không có cơ sở đảm bảo đúng tiến độ như yêu cầu của Chính phủ. Vướng mắc lớn nhất tại dự án này là phương án tài chính bị phá vỡ, lãi suất giữa vốn vay của hợp đồng dự án và lãi suất vay ngân hàng có sự chênh lệch lớn dẫn đến không giải ngân được vốn vay tín dụng.

Bên cạnh đó, do những thay đổi của Luật quản lý tài sản công nên nguồn doanh thu thu phí tại trạm TP.HCM - Trung Lương để hỗ trợ tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận theo phương án tài chính ban đầu không thực hiện được.

Vướng mắc khác là một trong sáu thành viên liên danh nhà thầu (Công ty Yên Khánh) liên quan đến nhiều vụ án hình sự…

Nhằm tháo gỡ các vướng mắc trên, Công ty cổ phần BOT Trung Lương - Mỹ Thuận đề xuất Bộ GTVT chấp thuận mời nhà đầu tư có đủ năng lực là Tập đoàn Đèo Cả vào tham gia quản trị, điều hành dự án trên cơ sở kinh nghiệm thực hiện các dự án hạ tầng giao thông và đặc biệt là giải cứu dự án Bắc Giang - Lạng Sơn. Đây là dự án có những vướng mắc tương đồng với dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

Sau khi tham gia vào dự án, Tập đoàn Đèo Cả đã tích cực triển khai nhiều giải pháp tháo gỡ. Đến nay, dự án đã được tái khởi động lại, với quyết tâm thông tuyến dự án vào cuối năm 2020 như chỉ đạo của Chính phủ.