Học sinh của một trường THPT ở Q.Tân Bình cùng nhau “đốt thuốc” sau giờ tan học tại quán nước - Ảnh: H.THẢO

"Đi học cả ngày, nếu không hút điếu thuốc người cứ mệt mệt thế nào. Phải làm ít hơi mới hết buồn ngủ, có động lực để học tiếp", nam sinh lớp 11 một trường THPT dân lập ở Q.Tân Bình ngẩng mặt nhả làn khói thuốc trắng xóa, tỉnh bơ nói trong sự ngỡ ngàng của người nghe.

Một buổi "đốt thuốc"

Trưa 25-5, chúng tôi có dịp chứng kiến màn "đốt thuốc" của hai học sinh (một nam, một nữ) tại một quán nước mía trên đường Nguyễn Hiến Lê (P.13, Q.Tân Bình, TP.HCM). Nhiều người đi đường, kể cả một số học sinh, bắt gặp đều cảm thấy khá "sốc" trước cảnh tượng này.

Hai ly nước, một gói thuốc, một hộp quẹt để sẵn trên bàn. Đó là cách mà hai học sinh này bắt đầu giờ nghỉ trưa để chuẩn bị cho buổi học tiếp theo. 

Xen lẫn giữa các câu chuyện học hành như "tui ghét ông thầy này", "tui sợ bà cô kia" là những lần rít thuốc, khói thuốc được nhả ra bao trùm cả một không gian hẹp. Một số người ngồi kế bên phải cuốn ghế đi chỗ khác vì không chịu nổi mùi khói thuốc.

Để "giết" thời gian, hai học sinh này miệng liên tục "đốt thuốc", mắt cắm vào màn hình điện thoại smartphone "cày" game. Theo quan sát trong khoảng 30 phút, cả hai hút hết gần một gói thuốc. Riêng nữ học sinh có tần suất "đốt thuốc" khá dày đặc khi vừa hết điếu này, cô lại thò tay móc lấy điếu khác đưa lên miệng.

Một lúc sau, có thêm một học sinh mặc đồng phục khác chạy xe máy tới "nhập hội". Nam sinh này ngồi trên xe máy, móc trong túi quần ra một gói thuốc chia cho các bạn trong nhóm mỗi người một điếu, bật quẹt đốt rồi cười khoái trá. 

Khi chúng tôi hỏi một ngày các em hút được một gói không, nữ sinh thừa nhận "được". "Học cả ngày rất mệt, buổi trưa không có điếu thuốc buồn ngủ lắm" - nam sinh ngồi kế phân trần.

Theo nhóm này, giờ hút thuốc thường là lúc ra chơi hoặc nghỉ ca sáng chờ học ca chiều. Việc hút thuốc này ở trường có một số bạn và thầy cô biết nhưng không ai có ý kiến gì cả vì "trường tư cũng thoáng hơn trường công". "Về nhà cha mẹ có biết hút thuốc, có la ít thôi chứ không cấm", một nam sinh trong nhóm chia sẻ.

Hút thuốc từ thuở 12

Năm nay 30 tuổi nhưng anh H.S.T. (ngụ Lâm Đồng) có thâm niên đến 18 năm hút thuốc. Từng nhiều lần hạ quyết tâm từ bỏ nhưng chỉ kéo dài được vài hôm, thấy "nhạt miệng" lại "ngựa quen đường cũ". 

"Từ lớp 6 tôi đã biết hút thuốc khi thường đi chơi cùng nhóm đàn anh học lớp trên. Cứ giờ ra chơi, cả nhóm lại kéo nhau ra tiệm tạp hóa gần trường ngồi "bắn" 2-3 điếu rồi mới vào lớp. Thấy hay hay, hút riết thành quen và nghiện lúc nào không hay", T. thú nhận.

Còn với T.Đ.N. (22 tuổi, quê Nghệ An), "con đường" đưa chàng trai này đến với khói thuốc lá khá đặc biệt. Từ một chàng trai chăm học, hiền lành, nhưng từ sau biến cố cha mẹ ly thân cậu đâm ra chán nản. 

Hình ảnh cậu học trò chăm học dần biến mất, thay vào đó cậu chỉ chực chờ tan trường để cùng nhóm bạn "cứng đầu" la cà quán xá, hết nhậu nhẹt rồi phì phèo thuốc lá. Cậu bảo ngày buồn có thể "đốt" hết hơn một gói thuốc là chuyện bình thường. 

"Người ta bảo đua đòi nhưng với tôi thì không. Tôi muốn bố mẹ sớm thức tỉnh về lại với nhau, nhưng mong muốn ấy đã không trở thành sự thật", N. giọng buồn chia sẻ.

Nữ sinh và nam sinh liên tục hút thuốc, chơi game sau giờ tan trường - Ảnh: HƯƠNG THẢO

Đừng vì đua đòi, thể hiện đẳng cấp

Ông Nguyễn Hữu Khánh Duy - giám đốc Trung tâm cai nghiện ma túy Thanh Đa (TP.HCM) - cho biết việc các học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường có thói quen hút thuốc là tình trạng đáng báo động. Bởi khi nhận thức chưa đầy đủ, hút thuốc theo trào lưu đua đòi hoặc để thể hiện "đẳng cấp" rất dễ dẫn đến việc bị nghiện các loại chất kích thích khác.

"Nếu lấy lý do học tập căng thẳng, mệt mỏi để tìm đến thuốc lá là ngụy biện. Tôi khuyên các em nên từ bỏ càng sớm càng tốt bởi nếu sử dụng lâu ngày sẽ trở thành một chất gây nghiện rất khó từ bỏ" - bác sĩ Duy khuyến cáo. Ngoài ra, theo bác sĩ Duy, việc các học sinh hút thuốc không chỉ gây hại cho bản thân mà còn gây hại cho những người xung quanh.

Với người trẻ hút thuốc lá, bác sĩ Huỳnh Thanh Hiển - Bệnh viện Tâm thần TP.HCM - cho rằng phần lớn xuất phát từ sự lôi kéo, thích thể hiện mình. 

"Đây là sự ngộ nhận cần phải sớm được nhìn nhận, từ bỏ. Tác hại của thuốc lá không đến trong vài tháng, vài năm, mà sẽ tích tụ trong nhiều năm. Chính việc gây hại chậm nên người hút dễ dàng thỏa hiệp, dễ dãi khi hút thuốc", bác sĩ Hiển nói.

Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ nhiễm COVID-19

TTO - Những người hút thuốc dễ nhiễm COVID-19 hơn những người không hút thuốc, và có nguy cơ phải chăm sóc đặc biệt, thở máy hoặc tử vong cao gấp 2,4 lần khi mắc COVID-19, theo nghiên cứu mới đây.