Từ phản ánh của người dân, ngày 30-8, Tuổi Trẻ Online đã vượt hơn 6km con đường nhão nhoẹt, đồi dốc khó đi để vào sâu trong rừng phòng hộ đầu nguồn sông Trà Bương thuộc thôn Tân Thành (xã Sơn Hội) và chứng kiến nhiều khoảnh rừng nơi đây bị đốn hạ không thương tiếc.

Keo non ‘hạ đẹp’ rừng già

Từ cột mốc ghi "BQL rừng phòng hộ Sơn Hòa, loại rừng: phòng hộ, số hiệu mốc: 716", chúng tôi đi theo lối mòn có sẵn chừng 300m vào trong khu rừng dân gọi là rừng Dốc Cốc, đã nhìn thấy cảnh tượng xót xa của sự tàn phá. 

Những cây bằng lăng, muồng, cốc da đá 1-2 người ôm, trên thân còn dấu sơn đỏ đánh chéo cùng dòng chữ "cấm phá rừng" bị cưa đổ ngổn ngang. 

Nhựa cây nơi vết cắt còn chưa khô, lá cây còn xanh chứng tỏ việc tàn phá này mới xảy ra vài ngày. Ngay bên cạnh những cây bị đốn hạ này đã được trồng nhiều cây keo non.

Một góc rừng suối Dĩ thuộc rừng phòng hộ đầu nguồn sông Trà Bương bị tàn phá. Trên nền rừng bị phá là những cây keo non vừa mới được trồng vài ngày - Ảnh: DUY THANH

Vào sâu trong rừng, nằm giữa một số cây bằng lăng, cốc… còn sót lại, là những khoảnh rừng bị phát "trắng", bên cạnh những gốc cây lớn bị đốt cháy đen đã mọc lên những cây keo non, cây đỗ… 

Ở khu vực này, người phá rừng không phá tập trung khu vực lớn, mà chỉ làm từng khoảnh vài ngàn mét vuông kiểu "da beo".

Ở khu vực rừng suối Dĩ cách đó khoảng 3km, mức độ tàn phá rừng diễn ra kinh hoàng hơn khi có khoảng rừng rộng hàng hecta tiếp giáp với các rừng keo lai khoảng 2 năm tuổi đã bị cưa hạ, đốt dọn "sạch sẽ". 

Vết tích của rừng chỉ còn là những gốc cây lớn 20-70cm, có nơi còn nguyên thân cây dài hàng chục mét chưa được chở đi. Thay những cây rừng tự nhiên bị hạ là cả rừng keo non vừa được trồng vài ba ngày.

Một gốc cây to bị đốn hạ - Ảnh: DUY THANH

Để vào được khu vực rừng bị tàn phá này, chúng tôi được người dân dẫn băng qua các rừng keo bạt ngàn mà đất bên dưới chúng còn nhiều gốc cây lớn nhỏ đã bị chặt phá, đốt dọn, rải rác vẫn có những gốc cây to cả người ôm không xuể đã bắt đầu mục. 

Người dân cho hay 2 năm trước, đây là rừng tự nhiên, nhưng cũng bị chặt phá, phát dọn trái phép rồi trồng lên rừng keo nhưng không thấy ai xử lý.

Những khu rừng suối Sổ, suối Cheo Reo cũng thuộc rừng phòng hộ đầu nguồn sông Trà Bương ở xã Sơn Hội cũng đang bị tàn phá dữ dội từ đầu năm đến nay. Rừng phá đến đâu, keo được trồng đến đó. 

"Người ta cứ trồng xen cây keo vô rừng, sau đó chặt hạ cây rừng tự nhiên dần dần. Khi rừng keo lớn dần, họ tiếp tục chặt phá rừng phòng hộ giáp ranh đó để mở rộng rừng keo. Cứ vậy, rừng phòng hộ "teo" dần, rừng keo lớn ra" - người dẫn đường cho biết.

Chủ rừng: 5-6 năm không có vụ phá rừng nào!

Làm việc với phóng viên chiều 30-8, ông Đặng Việt Dũng - phó giám đốc phụ trách Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Sơn Hòa - cho biết đơn vị này quản lý lâm phần 14.372ha rừng thuộc 5 xã Sơn Long, Sơn Định, Sơn Xuân, Sơn Hội và Phước Tân, trong đó có 9.860ha rừng phòng hộ, phần lớn tập trung ở hai xã Phước Tân, Sơn Hội.

Một cây rừng được sơn dấu cảnh báo cấm phá rừng ở rừng Dốc Cốc, thuộc rừng phòng hộ đầu nguồn sông Trà Bương bị đốn hạ - Ảnh: DUY THANH

Khi được hỏi từ đầu năm đến nay có phát hiện vụ phá, lấn chiếm rừng phòng hộ nào ở xã Sơn Hội hay không, ông Dũng nói ngay: "5-6 năm nay chưa phát hiện phá rừng, hay lấn chiếm rừng ở đó". 

Ông Dũng nói nhờ giai đoạn 2016-2020 giao rừng cho các tổ nhận khoán, bảo vệ rừng theo nghị định 75 của Chính phủ, các tổ này phối hợp với lực lượng của Ban quản lý rừng phòng hộ Sơn Hòa đi tuần tra, kiểm tra thường xuyên nên không có việc phá rừng hay lấn chiếm rừng phòng hộ.

Ông Dũng cũng nói rừng phòng hộ nếu phá 2.000-3.000m² là bị khởi tố, phạt tù, cộng thêm lực lượng bảo vệ rừng kiểm tra kỹ, chỗ nào có nguy cơ là xịt sơn lên cây cảnh báo.

Lời của ông lãnh đạo phụ trách quản lý rừng thật khác xa với những gì chúng tôi đã chứng kiến. Trao đổi với Tuổi Trẻ Online trưa 31-8, ông Lê Văn Bé - chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Phú Yên - cho hay sẽ kiểm tra lại thông tin rừng đầu nguồn sông Trà Bương thuộc xã Sơn Hội bị phá và sẽ thông tin lại cho báo chí sau.

Một số hình ảnh rừng đầu nguồn sông Trà Bương bị tàn phá được Tuổi Trẻ Online ghi lại được:

Rừng phòng hộ ở thôn Tân Thành (xã Sơn Hội, huyện Sơn Hòa) bị tàn phá - Ảnh: DUY THANH

Một gốc cây lớn bị chặt hạ - Ảnh: DUY THANH

Phá rừng tự nhiên để trồng keo lai - Ảnh: DUY THANH

Một gốc cây cốc lớn bị lâm tặc cưa một nửa - Ảnh: DUY THANH

Dấu tích còn lại của rừng là một gốc cây mục trong rừng keo khoảng 2 năm tuổi - Ảnh: DUY THANH

Bắt tạm giam người chủ mưu phá rừng trên núi Thị Vải

TTO - Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thị xã Phú Mỹ, Bà Rịa - Vũng Tàu đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Trần Quang Minh về tội 'hủy hoại rừng'. Ông Minh được xác định đã thuê, chỉ đạo người khác phá đất rừng trên núi Thị Vải.