Theo BS. Trần Thế Viện, Đại học Y Dược TP.HCM, tuy được coi là một dấu hiệu sớm của tuổi về già, nhưng tóc bạc chỉ xảy ra ở khoảng 65% người cao tuổi, 35% còn lại tóc không bạc hoặc chỉ bạc khi tuổi rất cao. 

Còn nhiều người mới 25-30 tuổi tóc đã bạc, nên bạc tóc không phải là chỉ điểm của sự hóa già của các bộ phận trong cơ thể, cũng như không có ảnh hưởng gì tới sức khỏe, tình dục hay tuổi thọ. Bạc tóc sớm là một chứng bệnh lành tính vì không gây đau đớn, không có biến chứng.

Nguyên nhân của chứng tóc bạc sớm trước tuổi

Với khoa học, lông và tóc giúp bảo vệ cho đầu khỏi bị tác dụng nguy hại của ánh nắng mặt trời, ngăn ngừa sự xâm nhập vật lạ vào mắt, mũi. Nhưng với con người, tóc là món đồ trang trí quý giá, một biểu tượng của cá tính.

Tóc muối tiêu, tóc hoa râm... là những cụm từ thường dùng để miêu tả mái tóc của những người đã bước vào tuổi xế chiều, nhưng ở đây không bàn đến sự lão hóa của tóc theo quy luật tự nhiên, mà muốn nói đến hiện tượng tóc bạc sớm. Tóc được xem là bạc sớm khi xảy ra trước 30 tuổi ở người châu Á, hoặc 50% số tóc bị bạc trước 50 tuổi. Tóc bạc bắt đầu khi cơ thể chúng ta ngưng hay giảm sản xuất một chất tạo ra màu gọi là sắc tố (melanin).

- Yếu tố di truyền: Yếu tố này quyết định thời điểm và tốc độ bạc tóc, không thể thay đổi được. Thời điểm tóc bắt đầu bạc có liên quan chặt chẽ với thời điểm cha mẹ, ông bà bắt đầu bạc tóc. Có những gia đình mà hầu hết thành viên đều bị xem là "xấu máu" khi chứng bạc tóc ở độ tuổi dưới 40, thậm chí chưa đến 20 tuổi.

- Yếu tố tâm lý: Ở những người hay lo lắng, stress, dễ xúc động, sống bi quan, đặc biệt với những ai còn kèm theo chứng mất ngủ, tóc bạc rất nhanh.

- Một số bệnh lý: Những bệnh lý sau dễ dẫn tới bạc tóc: bệnh về nội tiết (suy tuyến giáp, tuyến yên), da liễu (bạch biến, bạch tạng), thiếu máu ác tính, hội chứng Werner gây bạc tóc sớm kèm theo các bệnh như xơ cứng bì, thể trạng suy yếu, đục thủy tinh thể, tiểu đường, loãng xương...

- Ngoài ra, thói quen ăn uống, lối sống, chế độ dinh dưỡng không đúng cách, cũng là thủ phạm gây chứng bạc tóc sớm. Hút thuốc lá sẽ khiến tóc bạc sớm gấp bốn lần người không hút. Có lẽ do nicotin trong thuốc lá gây co mạch máu nuôi nang tóc, làm hạn chế cung cấp máu và oxy đến chân tóc. Tình trạng suy dinh dưỡng nặng (thiếu vitamin B12, thiếu đạm kéo dài) cũng được chứng minh là gây bạc tóc.

Cách điều trị và phương pháp phòng ngừa

BS. Trần Thế Viện tư vấn, nếu tóc bạc sớm không do di truyền thì vẫn có thể điều trị được. Ngoài ra, nếu trên đầu xuất hiện nhiều sợi tóc màu trắng hoặc hoa râm thì dù biết hay không biết nguyên nhân, bạn cũng không nên nhổ. Bởi điều này có thể làm hỏng các nang tóc, các dây thần kinh dưới nang tóc. Ngoài ra, nhổ tóc bạc thường xuyên sẽ làm mái tóc mỏng đi. 

Nhuộm tóc là cách thông thường được áp dụng, vì hiệu quả trông thấy tức thì. Tuy nhiên, khi nhuộm tóc cần thận trọng vì có thể xảy ra một số tai biến do thuốc nhuộm như viêm da tiếp xúc, tóc bị tổn thương và rụng. Do đó, chỉ nên nhuộm tóc những khi thật cần thiết, tránh dùng những thuốc có màu quá đậm và gội đầu thật kỹ để thuốc không sót lại trên da đầu.

BS. Trần Thế Viện cũng khuyến cáo, không nên quá lo lắng hoặc lấy làm khó chịu về tình trạng bạc tóc sớm và nhiều của mình. Già hay trẻ thường được quyết định bằng những gì nằm bên dưới mái tóc. Nhưng nếu bạn thật sự lo lắng có thể đến các bác sĩ da liễu để được tư vấn, tìm các nguyên nhân và điều trị (nếu tóc bạc sớm do bệnh lý).

Một số phương pháp theo y học cổ truyền: uống hà thủ ô, nước đậu đen, bôi dầu dừa, cỏ mực. Ngoài ra, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung vi lượng, sinh tố nhóm B, dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc, đặc biệt tránh stress sẽ giúp duy trì màu đen cho tóc. Những thú vui lành mạnh như nghe nhạc, chơi môn thể thao mình yêu thích, hoặc sinh hoạt với những nhóm bạn có chung niềm đam mê, tập thể dục đều đặn mỗi ngày... là những biện pháp ai cũng có thể áp dụng.