Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris (trái) và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi ngồi phía sau khi ông Joe Biden đọc Thông điệp liên bang tối 1-3 (giờ Mỹ) tại tòa nhà Quốc hội ở thủ đô Washington, DC - Ảnh: REUTERS

Trình bày Thông điệp liên bang đầu tiên trong nhiệm kỳ ở thời điểm cả thế giới đổ dồn mọi chú ý vào diễn biến chiến sự tại Ukraine, không khó đoán Tổng thống Biden sẽ dành nhiều thời gian để nói về cách ông và chính quyền sẽ ứng xử với Nga ra sao sau khi Tổng thống Vladimir Putin phát động "chiến dịch quân sự đặc biệt" tại Ukraine hôm 24-2.

Ở thời điểm tổng thống Mỹ trình bày bài diễn văn, giao tranh giữa Nga và Ukraine vẫn đang căng thẳng và chưa có tín hiệu hạ nhiệt.

"Chúng tôi sẽ không tham chiến tại Ukraine"

Mở đầu bài phát biểu, ông Biden chỉ trích chiến dịch quân sự Nga đang triển khai tại Ukraine, đồng thời ngợi ca tinh thần dũng cảm của người dân Ukraine trong cuộc chiến này.

Kế đó, ông cho biết Mỹ sẽ đóng không phận với Nga sau khi EU đã có động thái tương tự. "Ông Putin lúc này bị cô lập với thế giới hơn bao giờ hết", ông Biden nói.

Có mặt tại tòa nhà Quốc hội trong buổi ông Biden đọc Thông điệp liên bang còn có bà Oksana Markarova, đại sứ Ukraine tại Mỹ. Bà Markarova là khách mời của Đệ nhất phu nhân Jill Biden.

Tổng thống Biden đã đề nghị mọi thành viên của lưỡng viện Quốc hội Mỹ đứng lên để bày tỏ quan điểm ủng hộ với người dân Ukraine trong xung đột quân sự hiện nay.

Tổng thống Mỹ cho biết Bộ Tư pháp nước này đang triển khai một lực lượng chuyên trách để trừng phạt các tỉ phú siêu giàu của Nga cùng nhiều tài sản giá trị của họ như du thuyền, căn hộ hạng sang, máy bay riêng. Từng câu phát biểu của ông Joe Biden ở phần này đều đã được đáp lại bằng các tràng vỗ tay rất lớn của cử tọa.

Một thông điệp quan trọng là ông Joe Biden khẳng định sẽ không điều quân tham gia xung đột tại Ukraine: "Hãy để tôi nói rõ, lực lượng của chúng tôi hiện đang không can dự và sẽ không can dự vào xung đột với các lực lượng Nga tại Ukraine", trích từ nguyên văn thông điệp đăng trên trang web của Nhà Trắng.

"Các lực lượng của chúng tôi sẽ không tới châu Âu để tham chiến tại Ukraine, nhưng sẽ bảo vệ các đồng minh NATO của chúng tôi, trong trường hợp ông Putin quyết định tiếp tục tiến về phía Tây", ông Biden nêu.

Vì lý do đó, tổng thống Mỹ cho biết Washington đã điều động các lực lượng bộ binh, không quân và tàu chiến tới để bảo vệ các nước NATO bao gồm Ba Lan, Romania, Latvia, Lithuania và Estonia.

Ông Biden nhắc lại một lần nữa quan điểm Mỹ và các đồng minh sẽ quyết liệt bảo vệ từng inch (1inch = 2,54cm) lãnh thổ các nước NATO với sức mạnh toàn lực và tập thể của họ.

Ở phần sau của thông điệp, ông Biden cũng nói nền kinh tế của Nga đang chao đảo. "Đồng rúp (ruble) đã mất 30% giá trị. Thị trường chứng khoán Nga đã mất 40% giá trị vốn hóa và các giao dịch vẫn đang bị tạm dừng. Nền kinh tế Nga đang chao đảo và chỉ ông Putin phải chịu trách nhiệm vì điều đó", ông Biden phát biểu.

Thực tế, đồng tiền của Nga đã mất giá 30% sau khi Mỹ và các nước đồng minh loại một số ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT. Hôm 28-2, Ngân hàng Trung ương Nga đã tăng gấp đôi lãi suất lên 20% để cứu vãn đồng rúp.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đọc Thông điệp liên bang tối 1-3 (giờ Mỹ) trước Quốc hội trong bối cảnh nước Mỹ đối mặt nhiều thách thức cả về đối nội và đối ngoại - Ảnh: REUTERS

Đưa ngành sản xuất về nước Mỹ

Về các vấn đề trong nước, ông Biden đưa ra giải pháp cho một trong những vấn đề thách thức nhất chính quyền ông đang đối mặt: lạm phát. Theo ông, để khắc phục điều này, cần sản xuất các sản phẩm tại Mỹ.

"Giảm bớt các chi phí của quý vị chứ không phải giảm lương", ông Biden nói. "Điều đó có nghĩa là cần sản xuất nhiều hơn nữa xe hơi và chất bán dẫn tại Mỹ", ông tiếp.

Theo tổng thống Mỹ, với cách đó, các công ty có thể làm ra các sản phẩm rẻ hơn và nhanh hơn khi không còn phải lệ thuộc vào các chuỗi cung ứng nước ngoài.

Những phát biểu của tổng thống Mỹ liên tục nhận được những tràng pháo tay tán thưởng giòn giã của tất cả mọi người đang lắng nghe ông tại tòa nhà Quốc hội. Rất nhiều lần họ đã đứng cả dậy để vỗ tay, bày tỏ sự đồng tình với ông Joe Biden.

"Hãy trở lại công sở"

Tổng thống Joe Biden cũng dành một phần quan trọng trong Thông điệp liên bang để nói về đại dịch COVID-19, những vấn đề đang đối mặt và cả chiến lược ứng xử tiếp theo để trở lại với bình thường mới.

Ông kêu gọi người Mỹ "trở lại với công việc" và làm hồi sinh các khu trung tâm sôi động của đất nước.

"Đã tới lúc nước Mỹ trở lại với công việc và làm cho các khu trung tâm tuyệt vời của chúng ta sầm uất trở lại", ông nói. "Những người làm việc ở nhà có thể cảm thấy an toàn khi bắt đầu quay lại công sở", ông tiếp.

"Chúng tôi đang làm điều đó tại chính phủ liên bang - ông nói - Phần lớn các nhân viên liên bang đã trở lại làm việc trực tiếp".

Sau khi trình bày bản kế hoạch 4 điểm ứng phó dịch COVID-19 trong giai đoạn tiếp theo, ông Biden kêu gọi hai đảng Dân chủ và Cộng hòa hợp tác với nhau, dừng chính trị hóa dịch bệnh, khép lại những chia rẽ để cùng kiểm soát dịch bệnh và mở lại doanh nghiệp, trường học.

"Chúng ta hãy thôi nhìn nhau như kẻ thù, và bắt đầu nhìn nhau như cách chúng ta thực sự là vậy: cùng là những người Mỹ. Chúng ta không thể thay đổi việc mình đã chia rẽ thế nào, nhưng chúng ta có thể thay đổi cách tiến về phía trước, trong ứng phó với đại dịch COVID-19 và những vấn đề khác sẽ phải cùng nhau đối mặt", tổng thống Mỹ kêu gọi.

Tổng thống Biden công bố lệnh cấm máy bay Nga qua không phận Mỹ

TTO - Sau Liên minh châu Âu và Canada, Mỹ vừa ban lệnh cấm các chuyến bay Nga sử dụng không phận để trừng phạt hành động quân sự ở Ukraine.