Số liệu từ các cơ quan chức năng tại Đồng Nai cho biết trên địa bàn hiện có tới 75 dự án FDI dừng hoạt động, trong đó 42 dự án ngưng hoạt động đã lâu, chủ đầu tư bỏ trốn về nước không thể liên lạc được. Tuy nhiên, địa phương này đang lúng túng trong việc xử lý các dự án trên, do văn bản pháp lý hiện nay không có các quy định xử lý pháp nhân (xóa tên) khi chủ doanh nghiệp bỏ trốn.

Chẳng hạn, ông chủ của Công ty TNHH Xây dựng Koravina (100% vốn Hàn Quốc) đã bỏ trốn từ năm 2004, ông chủ của Công ty TNHH Lực Quán VN (100% vốn Đài Loan) cũng lặn biệt tăm từ năm 2006... nhưng đến nay vẫn chưa thể xóa tên.

Sau nhiều lần “cầu cứu” Bộ Kế hoạch - đầu tư (KH-ĐT), mới đây Đồng Nai nhận được văn bản hướng dẫn tạm thời về việc xử lý dự án FDI trong trường hợp không liên lạc với chủ đầu tư. Nhưng Đồng Nai cũng chỉ mới có thể thu hồi 17 dự án đã có sự phán quyết của tòa án, số còn lại vẫn chưa thể xử lý mà... chờ hướng dẫn tiếp. Theo Sở KH-ĐT Đồng Nai, hầu hết doanh nghiệp có chủ bỏ trốn về nước đều không còn tài sản, nhưng để lại các khoản nợ kếch sù, trong đó có khoản nợ đọng thuế, nợ các đối tác và ngân hàng trong nước... Chưa hết, nhiều lao động làm việc tại những doanh nghiệp FDI này bị thiệt đơn thiệt kép, đó là mất việc làm, bị nợ lương, bị chiếm dụng tiền bảo hiểm xã hội, không có thu nhập trong thời gian tìm việc mới.

Trường hợp doanh nghiệp còn lại tài sản là nhà xưởng, người đấu giá thành công cũng không thực hiện được thủ tục đăng ký đầu tư vào vị trí này, vì vẫn còn tồn tại pháp nhân của doanh nghiệp cũ chưa được rút tên. Với các trường hợp này, các công ty kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp hoặc kinh doanh cho thuê nhà xưởng cũng bị ảnh hưởng nặng, do bị “xù” tiền cho thuê mặt bằng và cũng không thể bố trí dự án khác vào vị trí dự án ngưng hoạt động. Trong khi đó, dự án FDI vắng chủ lại nằm ở những nơi có hạ tầng hoàn chỉnh, gây sự lãng phí rất lớn về nhà xưởng, đất đai.

Hiện tượng doanh nghiệp FDI ngừng hoạt động, ông chủ bỏ trốn về nước không chỉ có tại Đồng Nai mà diễn ra tại nhiều địa phương trong cả nước, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế khó khăn những năm gần đây. Thế nhưng, việc xây dựng và ban hành các văn bản pháp quy để xử lý các trường hợp này lại quá chậm, không những gây lúng túng cho các cơ quan quản lý địa phương, tăng thiệt hại cho các đối tượng liên quan, mà còn ảnh hưởng đến môi trường đầu tư.