Khi cầm hai bộ đồ của hai đứa nhỏ, tôi hơi ngạc nhiên vì trong túi quần của chúng căng phồng bã mía, vỏ kẹo chocolate và kẹo cao su. Lúc đầu tôi cứ nghĩ có lẽ do bọn trẻ nghịch ngợm nên nhét rác vào túi.

Ba ngày sau, cô tôi từ Thụy Điển gọi điện về hỏi những bộ quần áo của bọn trẻ bị bỏ quên. Khi nghe tôi nói chuyện bọn trẻ nghịch ngợm nhét đầy rác vào túi quần, giọng cô tôi có vẻ hơi ngạc nhiên: “Không phải đâu cháu ơi, ở bên đây khi đứa trẻ không tìm thấy thùng rác thì phải bỏ rác vào túi quần cho đến khi tìm thấy thùng rác chứ không được vứt rác bừa bãi ra đường. Ngay từ khi chập chững tới lớp, bọn trẻ đã phải học thuộc nguyên tắc: “dơ túi còn hơn dơ phố” (dirty pocket better than dirty street). Trước khi về nước một ngày, cô có đưa chúng ra bãi biển chơi, tìm mãi không thấy thùng rác nên các cháu đành phải nhét rác vào túi quần”.

Câu chuyện về những đứa trẻ nước ngoài thà nhét rác vào túi quần chứ không vứt rác ra đường mới thoạt nghe có vẻ là chuyện nhỏ, nhưng nghĩ kỹ lại có vẻ không nhỏ tí nào. Khi tôi đem câu chuyện này kể lại với con trai lớn học lớp 10 thì cháu tỏ vẻ rất ngạc nhiên. Rõ ràng cách hành xử thông thường của những đứa trẻ ở VN có thể sẽ khác: khi có thùng rác thì chúng (nếu được dạy dỗ kỹ càng về việc vứt rác đúng chỗ) có thể vứt rác vào thùng rác, nhưng khi không tìm thấy thùng rác thì chúng sẽ vứt vào xó xỉnh nào đó chứ chẳng dại gì nhét rác vào túi quần rồi “tha” về nhà.

Suy cho cùng cũng chẳng nên trách những đứa trẻ vì nhiều người lớn có khi còn hành xử tệ hơn. Cứ sau một lễ hội văn hóa được tổ chức, người ta lại thấy bày ra trước mắt những thứ không văn hóa: rác tràn ngập ở những nơi mà người ta vừa tụ tập làm văn hóa! Mới đây nhất, nhiều du khách nước ngoài không khỏi bị sốc khi chứng kiến cảnh rác tràn ngập trên sân vận động Thống Nhất sau khi người ta tụ tập đông nghịt ở đây để nghe người không tay không chân Nick Vujicic thuyết giảng cho họ về nghị lực sống. Nhiều người đến đây khát khao được nghe thuyết giảng về nghị lực to lớn để vượt qua những khó khăn thách thức của cuộc sống, nhưng lại không có một chút chú ý là cố gắng túm lại những bịch rác rồi cho vào thùng rác...

Nếu bạn có dịp đi ra nước ngoài, nhất là đến những quốc gia Bắc Âu, bạn không khỏi trầm trồ khi trông thấy đường phố của họ sạch và xanh đến dường nào. Một ngày nào đó, khi chúng ta ở VN còn chưa học thuộc nguyên tắc “dơ túi còn hơn dơ phố” thì e rằng môi trường sống của chúng ta sẽ khó sạch và xanh được.

Đơn vị phối hợp tổ chức

Phóng to