Phóng to

Cảnh trái ngược giữa học sinh trường ta (phải) và học sinh trường “Tây” ở TP.HCM - Ảnh: Như Hùng

Trường ta

Hình ảnh quen thuộc tại các cổng trường ta: học sinh đến lớp mang vác rất nặng, nào là tập vở, sách giáo khoa và đồ dùng học tập. Để giải phóng, giảm tải cho bờ vai các em học sinh, nhà thiết kế đã biến cặp sách, túi xách thành vali có bánh xe, được kéo lê từ cổng vào đến lớp học. Dấn sâu một chút, bước qua cổng trường, xa xa dãy hành lang trước giờ lên lớp, dáng những người thầy khả kính, mục kỉnh xề xệ trước mũi, áo quần thẳng nếp, cà vạt sáng chói, giày tây bóng loáng. Thầy cũng không khỏe hơn học trò mình bao nhiêu! Hành trang lên lớp là chiếc cặp phồng to hoặc giỏ xách nặng trĩu không thua gì những kiện hàng được tài xế taxi lấy ra từ cốp xe sau mỗi đợt tham quan hè. Trong đó nếu không kể giáo án, sách giáo khoa và chiếc micro thì đồ dùng dạy học cũng chiếm vị trí khá quan trọng trong việc giảng dạy.

Nói đến đồ dùng dạy học quả thật rất ư là lỉnh kỉnh. Thầy cô giáo tay xách nách mang không thua gì nhân viên hậu đài chạy cảnh sân khấu. Chiếc đàn organ to gấp đôi tấm lưng cô giáo trẻ mới ra trường dạy nhạc. Cô giáo dạy vật lý cao không quá 1,5m lại bưng nguyên một khay đồ dùng thí nghiệm. Phòng học rải đều từ dưới đất vươn lên tầng ba, phòng đồ dùng dạy học tọa lạc ngay tầng trệt. Vô phúc thầy cô nào gặp phải thời khóa biểu oái oăm: tiết một ôm đồ lên lầu ba, tiết hai khệ nệ mang vác xuống tầng một, trong khi thời gian chuyển tiết chỉ có năm phút.

Trường tây

Trường tây ở đây được hiểu là trường có yếu tố nước ngoài tại TP.HCM. Học sinh đến trường trễ hơn trường ta một giờ, ung dung bước xuống xe quảy balô, trong đó chỉ có quần áo bơi khi có giờ thể dục, hoặc đôi giày đá banh và một vài cuốn vở làm bài tập ở nhà vì tất cả sách giáo khoa đều để lại lớp. Thầy giáo cũng tươm tất như thầy giáo ta, cũng mang cặp nhưng trong cặp vỏn vẹn chiếc laptop nếu kể thêm chi tiết là cái USB khi cần để di chuyển sang lớp khác, đôi lúc chẳng cần đến laptop vì phòng học nào cũng có máy tính để bàn, projector, screen… Tất cả chỉ có thế.

Vào những giờ học nhạc, học thể dục hay thí nghiệm, học sinh chỉ việc di chuyển khỏi lớp đến phòng bộ môn. Tóm lại thầy trò chẳng phải mang vác gì cả. Lớp học giống như sân khấu có thể thay đổi vị trí bàn ghế chỗ ngồi cho phù hợp với tiết học theo yêu cầu của giáo viên bộ môn. Gọi là lớp học cũng được, gọi là phòng nghe nhìn cũng không sai, đôi khi lại biến thành nơi tập dượt văn nghệ. Có học sinh thèm đến lớp hơn ở nhà, nếu phải nghỉ học thường là các em đi du lịch nước ngoài cùng gia đình…

Từ năm 1975 đến nay ngành giáo dục đã nhiều lần tiến hành cải cách và thay sách. Sau mỗi lần như vậy, ai cũng mong mỏi lần sau tốt hơn lần trước, đáp ứng đúng mục đích cải sửa là nhằm dạy con người ngày một tốt hơn. Thế nhưng, tình trạng một kiến thức lại dạy ở nhiều môn khác nhau; bài tập, câu hỏi không phù hợp trình độ, tâm sinh lý lứa tuổi; kiến thức không phù hợp đặc thù của địa phương; cấu trúc bài tập sắp xếp không hợp lý… vẫn chưa thể chấm dứt.

Mong rằng lần thay đổi, cải cách này sẽ là một cú đột phá để chữa dứt điểm căn bệnh trầm kha đeo đẳng ngành giáo dục từ bấy lâu nay.