Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường trả lời chất vấn sáng 6-11 - Ảnh: NGỌC HIỂN

Sáng 6-11, bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường mở màn phiên chất vấn của kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV.

Tại phiên chất vấn, đại biểu Chau Chắc (An Giang) nêu vấn đề giá lúa, giá nông sản còn bất bênh, giải pháp là gì để tăng giá trị và sức cạnh tranh của hạt gạo, xây dựng thương hiệu gạo, tăng lợi nhuận cho người trồng lúa.

Trả lời sau đó, bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chia sẻ: "Lúa gạo là ngành hàng rủi ro, hiệu quả kinh tế không cao, bấp bênh".

Bộ trưởng cho biết, trên thế giới chỉ có 3,5 tỉ người ăn gạo, sản lượng lúa gạo thương mại toàn cầu hàng năm chỉ khoảng 36 triệu tấn, với kim ngạch thương mại 3,2 tỉ USD. Điều kiện khách quan đó đã tạo áp lực và giới hạn việc xuất khẩu gạo. Các cường quốc xuất khẩu lúa gạo phải cạnh trạnh nhau trong chuỗi cung ứng.

Theo ông Cường, Quốc hội đã có nghị quyết về bảo vệ đất lúa và thời gian qua Chính phủ nghiêm túc thực hiện chủ trương này. Hiện nay Việt Nam có 7,8 triệu ha đất canh tác, trong đó đất lúa chiếm tới 4,1 triệu ha. Tới đây Chính phủ sẽ xin Quốc hội giảm dần diện tích đất lúa, khoảng 0,5 triệu ha đất, tương đương giảm 5-6 triệu tấn thóc, 3-4 triệu tấn lúa.

"Chúng ta vẫn đảm bảo an ninh lương thực, kể cả trong 20 năm nữa vẫn đảm bảo được. Nhưng thay vào đó sẽ dành phần đất canh tác cho các cây trồng khác hiệu quả hơn", ông Cường nói rõ.

Nói về giải pháp trước mắt, Bộ trưởng NN&PTNT cho biết trước mắt sẽ tập trung tái cơ cấu theo hướng ưu tiên nhóm giống phù hợp với nhu cầu thị trường và nâng cao giá trị hạt gạo. Lúa gạo sẽ không chỉ là mặt hàng bán bình thường mà trở thành dược phẩm, thực phẩm chức năng.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT dẫn chứng, hiện nay sản phẩm dầu cám gạo đem lại giá trị cao hơn sản lượng gạo tự nhiên. Nhiều doanh nghiệp cùng nông dân ở đồng bằng sông Cửu Long đã đầu tư vào lĩnh vực này.

"Ở Quảng Trị vừa qua đã xây dựng mô hình 600ha làm lúa gạo hữu cơ, mục đích là phát triển những gì tinh tuý nhất của hạt gạo. Đây là hướng đi đúng và chúng ta sẽ nâng cao giá trị hạt gạo", ông Cường cho hay.

Lúa gạo nhiều, giá giảm: Không thể "giải cứu" mãi

TTO - Bổn cũ tái diễn: lúa gạo quá nhiều, không người mua, dẫn đến giá lúa ngày càng sụt giảm dưới giá thành.