Thí sinh trao đổi bài trước giờ thi môn tiếng Anh kỳ thi THPT quốc gia tại điểm thi Trường THPT Gia Định thuộc cụm thi Trường ĐH KHXH&NV (ĐH Quốc gia TP.HCM) - Ảnh: NHƯ HÙNG

TS Phạm Ngọc Thạch, trưởng phòng đào tạo Trường ĐH Hà Nội, cho rằng: “Môn tiếng Anh là môn thi bắt buộc nên sẽ có rất nhiều thí sinh dự thi với tâm lý chỉ để tránh điểm liệt. Vì vậy có những cụm thi có nhiều thí sinh kết quả thi tiếng Anh thấp cũng không khó hiểu”.

Do thí sinh hay do đề thi?

Theo ông Thạch, đề thi năm nay có tính phân hóa cao hơn. Với đề thi này, thí sinh đạt mức điểm 8 trở lên sẽ ít hơn. “Nhưng tôi nghĩ nếu chất lượng dạy học ở bậc phổ thông ổn, thí sinh đạt yêu cầu học tập ở mức trung bình thì không khó khi đạt điểm 5-6 ở đề thi tiếng Anh năm nay” - ông Thạch nhận xét.

Tuy nhiên, TS Đỗ Tuấn Minh, hiệu trưởng Trường ĐH Ngoại ngữ (ĐH Quốc gia Hà Nội), thì nhận xét với đề thi gồm 64 câu trắc nghiệm, hai bài đọc và một bài điền từ thì thí sinh cần có ít nhất 100 phút để làm nhưng thời gian cho phép trên thực tế chỉ có 90 phút thì hơi ít. Vì thế những thí sinh làm được trọn vẹn đề thi này sẽ không nhiều.

Ông Minh cũng phán đoán “những thí sinh dự thi chỉ để xét tốt nghiệp sẽ không chú trọng làm phần tự luận. Điều này có thể lý giải có nhiều bài thi bị 0 điểm hoặc bỏ trắng phần tự luận”.

GS Nguyễn Quốc Hùng M.A, nguyên phó hiệu trưởng Trường ĐH Ngoại ngữ Hà Nội, cho rằng: “Mặc dù đề thi được hiểu có phần phân hóa cao hơn dành để xét tuyển ĐH, CĐ nhưng với khoảng trên 50% là câu hỏi dễ và khó ở mức trung bình nhưng kết quả đến gần 90% học sinh không đạt được điểm ở mức trung bình thì đây không phải lỗi của người ra đề”.

Theo nhận xét của GS Hùng, đề thi năm nay không quá khó, vượt ra ngoài chương trình THPT như nhiều người nghĩ nhưng phương pháp tiếp cận mới hơn. Bởi vậy, điều cần suy nghĩ là ở các nhà trường phổ thông cần tạo được sự chuyển biến phù hợp về phương pháp học của học sinh.

Không nên tổ chức thi môn tiếng Anh

Cô Trần Thị Huyền Thanh, nguyên tổ trưởng tổ tiếng Anh Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai (TP.HCM), cho rằng: “Phổ điểm năm nay quá thấp cũng là điều dễ hiểu, bởi trong trường phổ thông giáo viên phải dạy học sinh theo bốn kỹ năng: nghe, nói, đọc và viết; phải dạy theo chuyên đề; dạy theo phương pháp bàn tay nặn bột... nhưng khi đi thi thì học sinh chỉ thi viết, quanh quẩn với từ vựng, với văn phạm, với viết đoạn văn...

Tôi cho rằng các cấp quản lý cần nghiêm túc xem lại cách triển khai thực hiện đề án ngoại ngữ quốc gia 2020 và cách viết chương trình, sách giáo khoa môn tiếng Anh của bậc phổ thông.

Lâu nay, dư luận cho rằng nhà trường phổ thông dạy tiếng Anh không hiệu quả, học sinh không sử dụng được ngoại ngữ này trong cuộc sống đời thường; cách thức thi cử môn tiếng Anh cũng có nhiều bất cập...

Theo tôi, Nhà nước không cần biên soạn sách giáo khoa môn tiếng Anh nữa, hãy cho học sinh học theo giáo trình quốc tế. Nhà nước cũng không nhất thiết phải tổ chức thi môn tiếng Anh (trong các kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, tuyển sinh ĐH, CĐ hay tốt nghiệp THPT quốc gia) một cách rầm rộ và tốn kém mà lại không hiệu quả như hiện nay.

Học sinh lấy được một trong các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế theo quy định là đạt yêu cầu, không cần phải thi nữa. Như vậy sẽ tránh được những lãng phí của việc viết chương trình - sách giáo khoa - dạy, học và thi môn tiếng Anh như hiện nay”.

Cũng liên quan đến mục tiêu của đề án ngoại ngữ 2020 thể hiện ở việc đổi mới đề thi năm nay, TS Phạm Ngọc Thạch cho rằng: “Tác động của đề án chưa thể hiện được ở chất lượng học tập của học sinh cũng như kết quả thi THPT quốc gia. Vì trên thực tế đề án mới làm được một số việc như rà soát, nâng chất lượng giáo viên, chủ yếu là xem xét về mặt trình độ đào tạo. Trong khi đó việc đổi mới phương pháp dạy học và sự chuyển biến ở chất lượng dạy học thể hiện trong kết quả học tập, thi cử sẽ cần phải có thời gian dài hơn mới có thể đánh giá được”.

Còn cô Phạm Phương Hạnh, một giáo viên tiếng Anh ở Hà Nội, phân tích: “Đề thi năm nay có những thay đổi về yêu cầu kiểm tra kiến thức, kỹ năng. Ví dụ bổ sung các yêu cầu đọc hiểu, viết bài văn. Đây là những kỹ năng học sinh phổ thông chưa được rèn luyện nhiều mặc dù việc phát triển bốn kỹ năng nghe, nói, đọc và viết của học sinh là định hướng của đề án ngoại ngữ quốc gia 2020”.