Đồng thời có nguy cơ ngăn cản tiến trình đàm phán về quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và tranh chấp tại đảo Takeshima/Dokdo.

Phóng to

Các nghị sĩ Nhật thăm đền Yasukuni - Ảnh: Kyodo

Kyodo cho biết Thủ tướng Nhật Yoshihiko Noda đã không đến đền Yasukuni nhằm tránh gây căng thẳng với các nước láng giềng Đông Á. Ông cũng kêu gọi những thành viên nội các của mình không nên đến nơi “nhạy cảm” này. Bất chấp khuyến cáo này, các nghị sĩ và bộ trưởng đã đến thăm đền Yasukuni và khẳng định họ đến thăm với lý do cá nhân nên không ảnh hưởng gì đến quan hệ ngoại giao.

Thế nhưng, Trung Quốc và Hàn Quốc đã tỏ ra giận dữ khi liên tục trong hai ngày 17 và 18-10 đã có khoảng 67 nghị sĩ đến thăm đền Yasukuni, nơi thờ 2,5 triệu người chết trong chiến tranh, trong đó có cả những tội phạm chiến tranh trong Thế chiến 2. AFP cho biết trong số đó có cả Bộ trưởng giao thông Yuichiro Hata thuộc Đảng Dân chủ cầm quyền và Bộ trưởng cải cách bưu chính Mikio Shimoji. Trước đó một ngày, chủ tịch Đảng Dân chủ tự do Nhật (LDP) Shinzo Abe cũng đã xuất hiện ở ngôi đền.

Thêm nóng!

Tân Hoa xã chỉ trích chuyến thăm của ông Abe sẽ hủy hoại thêm mối quan hệ Trung - Nhật vốn đang xấu đi do căng thẳng hiện nay ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Chuyến thăm của ông Abe cũng sẽ làm ngưng trệ mọi cơ may hòa bình giữa hai nước trong cuộc đàm phán sắp tới về vấn đề Senkaku/ Điếu Ngư.

Giới chuyên gia cho rằng chuyến thăm đền của cựu thủ tướng Abe nhằm tranh thủ sự ủng hộ của cánh hữu với khả năng ông có thể trở lại ghế thủ tướng, một khi LDP giành được chiến thắng trong cuộc bầu cử hạ viện sắp tới.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cũng chỉ trích gay gắt chuyến thăm của ông Abe là không phù hợp. “Thay vì vinh danh một nơi mang màu sắc chủ nghĩa quân phiệt, ông ấy nên thừa nhận những hành động tàn bạo suốt thời kỳ chiến tranh và nên hướng đến tương lai” - Bộ Ngoại giao Hàn Quốc tuyên bố.

Báo Japan Daily Press cho biết năm 2005, chuyến thăm đền của cựu thủ tướng Junichiro Koizumi và hai cựu bộ trưởng cũng đã gây ra một làn sóng phản đối dữ dội từ Hàn Quốc và Trung Quốc.

Trong khi đó trên biển Hoa Đông, Trung Quốc và Nhật Bản vẫn đang so kè nhau từng bước một trên mặt trận ngoại giao. Sau Nhật, nay đến lượt Trung Quốc cũng cố tranh thủ tái khẳng định quan điểm của mình trước Mỹ về quần đảo Senkaku/Điếu Ngư khi Thứ trưởng ngoại giao Mỹ William Burns đang ở thăm Trung Quốc. Tân Hoa xã cho biết trong cuộc gặp ngày 17-10, Bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc Dương Khiết Trì đã kêu gọi Mỹ tôn trọng lợi ích cốt lõi của mỗi bên cũng như giải quyết một cách phù hợp các vấn đề nhạy cảm hiện nay.

Hàn Quốc tập trận

Ngày 18-10, Hàn Quốc cho biết sẽ tập trận quy mô lớn nhằm ứng phó trước mối đe dọa từ CHDCND Triều Tiên trong thời điểm căng thẳng biên giới liên Triều đang leo thang. Yonhap dẫn lời người phát ngôn tổng tham mưu trưởng liên quân Hàn Quốc cho biết cuộc tập trận kéo dài một tuần và sẽ bắt đầu từ ngày 25-10. Khoảng 240.000 binh lính và cảnh sát Hàn Quốc cùng 500 lính Mỹ sẽ tham gia tập trận. “Cuộc tập trận sẽ mô phỏng các tình huống chống lại sự xâm nhập, gây hấn trong khu vực cũng như chiến tranh toàn diện từ Triều Tiên” - người phát ngôn Bộ Quốc phòng Hàn Quốc tuyên bố.

Cùng ngày, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Bak đã bất ngờ thăm một đơn vị radar chống pháo và một đơn vị pháo xạ trên đảo Yeonpyeong, nơi từng bị Bình Nhưỡng nã pháo hai năm trước. “Chúng ta phải bảo vệ biên giới trên biển tới người cuối cùng. Nếu Triều Tiên khiêu khích thì chúng ta phải trả đũa mạnh mẽ” - Tổng thống Lee tuyên bố.