Chiều 24-9, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì phiên họp thứ ba của Tổ công tác giúp việc Ban Chỉ đạo để chỉ đạo tiến độ triển khai các công trình, dự án đường sắt đô thị TP Hà Nội và TP.HCM.

Đường sắt có tốc độ 80-160km/h

Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Danh Huy, về tiêu chí kỹ thuật, mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP.HCM có khổ đường 1.435mm, đường đôi. Tốc độ thiết kế 80-160km/h; hệ thống cấp điện trên cao hoặc cấp điện ray thứ 3; vận hành đoàn tàu tự động; phương tiện sử dụng đoàn tàu động lực phân tán EMU.

Dự kiến đến năm 2035, hai thành phố hoàn thành các tuyến đường sắt đô thị theo quy hoạch hiện có, tổng chiều dài khoảng 580km. Năm 2045 hoàn thành khoảng 369,1km (Hà Nội là 200,7km; TP.HCM thêm 168,4km và tăng thêm khoảng 158,66km vào năm 2060).

Hai thành phố phấn đấu đến năm 2035 đường sắt đô thị chiếm 30-35% thị phần vận tải hành khách công cộng, và tăng lên 55-70% sau năm 2035.

Theo lãnh đạo của Hà Nội và TP.HCM, các tuyến đường sắt đô thị đã được nghiên cứu bước đầu, chuẩn bị quy hoạch không gian ngầm, quỹ đất, tính toán các khu vực phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ dọc tuyến (TOD), kết nối với tuyến đường sắt quốc gia cũng như các đầu mối giao thông lớn… 

Ngay sau khi đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị ở Hà Nội, TP.HCM được phê duyệt, hai địa phương sẽ tiếp tục xây dựng báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, quy hoạch chi tiết, chuẩn bị các dự án đầu tư theo lộ trình; đặc biệt là đề xuất một số cơ chế, nhóm chính sách đặc thù.

Dự kiến cơ cấu nguồn vốn đầu tư hệ thống đường sắt đô thị là ngân sách địa phương, vốn vay, ngân sách trung ương hỗ trợ và các nguồn hợp pháp khác. Đồng thời kêu gọi các nhà đầu tư tư nhân quan tâm đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt đô thị, nhà ga kết hợp trung tâm thương mại, phương tiện khai thác.

Xây dựng cơ chế huy động vốn

Cùng đó, hai thành phố sẽ thành lập, kết hợp tận dụng tối đa nhân lực hiện có, cơ sở đào tạo có đủ năng lực phối hợp với các trường đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong và ngoài nước. Mục tiêu để đào tạo nhân lực; kết hợp với các dự án đường sắt quốc gia, đường sắt tốc độ cao để phát triển công nghiệp đường sắt.

Đánh giá cao nội dung dự thảo hai đề án phát triển đường sắt đô thị hai thành phố đã chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu, bài bản, phân kỳ thực hiện phù hợp, phó thủ tướng cho rằng các địa phương cần phối hợp các cơ quan chức năng để tiếp thu đầy đủ ý kiến, hoàn thiện đề án báo cáo trình Bộ Chính trị. 

Trong đó ông Trần Hồng Hà lưu ý cần tập trung làm rõ bối cảnh, tình hình triển khai các dự án đường sắt đô thị, bổ sung quy hoạch không gian ngầm cho đường sắt đô thị tại TP.HCM. Huy động vốn đầu tư; căn cứ xác định định mức kinh tế kỹ thuật; lựa chọn công nghệ và khả năng tự chủ trong chế tạo thiết bị, mô hình quản lý điều hành hệ thống, đào tạo nguồn nhân lực...

Ngoài những cơ chế, chính sách đặc thù đã có, Hà Nội, TP.HCM cần đề xuất cụ thể những nhóm cơ chế, chính sách chung, cần thiết. Bao gồm cơ chế huy động, phân bổ nguồn vốn đầu tư công trung hạn từ ngân sách trung ương, địa phương và các nguồn vốn khác; mức độ an toàn khi huy động vốn vay đối với ổn định kinh tế vĩ mô…

TP.HCM phấn đấu đến 2035 hoàn thành 183km đường sắt đô thị

Đến năm 2035, TP.HCM cơ bản hoàn thành 183km đường sắt đô thị gồm 6 tuyến, 148 nhà ga, cần khoảng 824.495 tỉ đồng cho giai đoạn này.