Công chức trẻ Sở Kế hoạch - đầu tư TP.HCM giải quyết thủ tục hành chính cho người dân - Ảnh: Q.L.

Con số 4,14 triệu đồng này là mức lương thấp nhất của công chức, viên chức, tương ứng hệ số 1,86 - trình độ trung cấp trong bảng lương hiện hành, được cho là tăng khá đáng kể so với mức chỉ gần 2,6 triệu đồng hiện nay (với mức lương cơ sở là 1,39 triệu đồng áp dụng từ ngày 1-7 tới đây).

Đây cũng chính là mức tiền tuyệt đối để xây dựng hệ thống bảng lương mới dự định áp dụng thống nhất từ năm 2021, không còn quy định lương theo hệ số, ngạch bậc như lâu nay nữa. Bảng lương mới sẽ được xây dựng theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo.

Cụ thể, sẽ có một bảng lương chức vụ, áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo trong hệ thống chính trị từ trung ương đến cấp xã. Và một bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ theo ngạch công chức và chức danh nghề nghiệp viên chức áp dụng chung đối với công chức, viên chức không giữ chức danh lãnh đạo.

Bảng lương chuyên môn được thiết kế đảm bảo tiền lương tương quan với bảng lương của người giữ chức vụ lãnh đạo và thậm chí có một phần khuyến khích những người làm chuyên môn nghiệp vụ có thể phát triển nhưng không nhất thiết phải đi theo con đường lãnh đạo vẫn có thể tăng lương.

Cách trả lương theo cấp bậc, vị trí việc làm này được kỳ vọng giải quyết được các bất hợp lý hiện nay đối với chính sách tiền lương là cào bằng, không kích thích được lao động sáng tạo, không kiểm soát được thu nhập ngoài lương của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.

Chế độ tiền lương mới cũng có thể khắc phục được một bất cập hiện nay là quá nhiều phụ cấp. Với chế độ mới, tiền lương sẽ là chính, phụ cấp chỉ chiếm phần nhỏ. Cơ chế tiền thưởng theo vị trí việc làm, hiệu quả công việc cũng sẽ tạo ra quyền chủ động của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong chi trả tiền lương.

Đề án của Ban chỉ đạo trung ương về cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có công trình ra Hội nghị trung ương 7 cũng đề xuất tăng mức lương đối với cán bộ, công chức do nhà nước quy định, giảm các khoản thu mang tính không chính thống, không thường xuyên để cơ quan đơn vị tập trung vào làm nhiệm vụ.

Cùng với đó là cho phép các tỉnh, thành ở các vùng động lực nếu tự bảo đảm cân đối ngân sách, tự bảo đảm nguồn cải cách tiền lương có thể chi lương cao hơn để khuyến khích cán bộ, công chức nâng cao hiệu quả làm việc, như đã thực hiện ở TP.HCM, gỡ nút thắt về cơ chế cho các đơn vị tiết kiệm được chi thường xuyên, muốn lấy đó làm nguồn tăng lương cho cán bộ công chức mà không thực hiện được như thời gian qua.

TTO - Không ít cán bộ, công chức, viên chức kêu "không sống được bằng lương", nhưng thực tế cuộc sống của họ vẫn đảm bảo. Tại sao vậy?