Chủ tịch UBND TP Lê Hoàng Quân tại buổi làm việc

Ông Lê Văn Khoa - giám đốc Sở Công thương - phát biểu tại hội nghị

Đánh giá mức độ ảnh hưởng của thị trường Trung Quốc với hoạt động xuất nhập khẩu, ông Lê Văn Khoa - giám đốc Sở Công thương - cho rằng: trong năm 2013, Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc 13,2 tỉ USD, nhập khẩu từ Trung Quốc 36,9 tỉ USD. Cán cân thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc là ở thế nhập siêu 23,7 tỉ USD.

Theo đó, trong quan hệ thương mại giữa hai nước thì Trung Quốc ở thế có lợi và cần thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, quy mô xuất khẩu của Trung Quốc năm 2013 là khoảng 2.200 tỉ USD, tỉ trọng xuất khẩu sang thị trường Việt Nam chỉ chiếm khoảng 1,7%. Do đó nếu họ áp dụng biện pháp hạn chế thương mại với Việt Nam thì hoạt động xuất khẩu của họ cũng không bị ảnh hưởng lớn.

Theo ông Khoa, trong trường hợp Trung Quốc áp dụng biện pháp hạn chế thương mại với Việt Nam thì mức độ ảnh hưởng trong từng lĩnh vực xuất nhập khẩu của TP.HCM được dự báo như sau:

Với các mặt hàng xuất khẩu sang Trung Quốc nhưng không phụ thuộc nguyên phụ liệu của họ như lương thực, thực phẩm, gạo, hàng rau quả, cao su, thủy hải sản… thì xuất khẩu trong ngắn hạn sẽ giảm khoảng 20%, tương đương 150 triệu USD.

Với các mặt hàng xuất khẩu phụ thuộc nguyên phụ liệu Trung Quốc, nếu doanh nghiệp phải chuyển đổi thị trường nhập nguyên phụ liệu khác, chi phí sản xuất tăng 10% thì kim ngạch xuất khẩu giảm khoảng 10%. Tuy nhiên, việc này chỉ tác động trực tiếp đến 30% sản phẩm xuất khẩu của mặt hàng có nguyên liệu phụ thuộc, còn 70% sản phẩm còn lại đã chủ động được nguồn nguyên liệu. Trong trường hợp xấu nhất, kim ngạch xuất khẩu của TP trong năm 2014 sẽ sụt giảm khoảng 310 triệu USD.

Theo ý kiến đại diện Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP, Hội Lương thực thực phẩm TP, Hội Dây cáp điện TP và đại diện hội doanh nghiệp các quận huyện trên địa bàn TP, dù trước mắt có thể gặp một số khó khăn về nguyên phụ liệu sản xuất, thị trường xuất khẩu… nhưng các doanh nghiệp vẫn có thể kiểm soát được tình hình bằng cách chuyển hướng sang khai thác thị trường khác.

Tuy nhiên để hỗ trợ doanh nghiệp, đề xuất TP kiến nghị Chính phủ có các giải pháp cụ thể về chính sách thuế (có thể áp dụng trong ngắn hạn, trong thời gian doanh nghiệp chuyển hóa thị trường xuất nhập khẩu) đối với nguyên liệu đầu vào sản xuất hàng xuất khẩu như: giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất nguyên phụ liệu, giảm thuế VAT đối với nguyên phụ liệu sản xuất trong nước.

Nguyên nhân là do hiện một số nguyên phụ liệu trong ngành dệt may, da giày đã sản xuất được trong nước nhưng không cạnh tranh được với nguyên liệu Trung Quốc do giá thành cao, trong đó một phần phải chịu thuế VAT.

Ngoài ra, các doanh nghiệp còn có nguyện vọng đề xuất Nhà nước có chính sách ưu đãi tín dụng để doanh nghiệp tăng cường sản xuất và sử dụng nguyên liệu trong nước.

Tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND TP Lê Hoàng Quân chỉ đạo Sở Công thương làm đầu mối liên hệ với hiệp hội doanh nghiệp của các nước để nối ráp nhu cầu giữa doanh nghiệp trong nước và khả năng cung ứng của các doanh nghiệp nước ngoài.

Đối với các đề xuất về chính sách ưu đãi, hỗ trợ, ông Quân cho biết TP sẽ tổng hợp để có kiến nghị cụ thể với Chính phủ.