Thuế xăng được đề nghị tăng kịch khung lên 4.000 đồng/lít - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng ký vừa gửi tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội Dự thảo Nghị quyết về biểu thuế bảo vệ môi trường, theo đó thuế xăng sẽ tăng kịch khung, tức 4.000 đồng/lít.

Trong tờ trình dự thảo Nghị quyết, Bộ Tài chính tính toán nếu thuế bảo vệ môi trường đối với xăng được tăng kịch khung từ mức 3.000 đồng/lít lên 4.000 đồng/lít, các mặt hàng dầu tăng kịch khung lên mức 2.000 đồng/lít. 

Ước tính số thu ngân sách mỗi năm từ thuế xăng dầu sẽ đạt khoảng trên 55.000 tỉ đồng, tăng khoảng 14.368 tỉ đồng.

Ngoài xăng dầu, một số mặt hàng khác như than đá, dung dịch HCFC, túi nilon, cũng được Bộ Tài chính đề xuất tăng thêm từ 1.000 đồng đến 10.000 đồng mỗi kilogram, tùy loại.

Đối với mặt hàng túi nilon, với đề xuất tăng 10.000 đồng mỗi kilogram, tức từ 40.000 đồng/kg lên 50.000 đồng/kg. Ước tổng số thu sẽ đạt khoảng 67,5 tỉ đồng, tăng khoảng 13,5 tỉ đồng/năm.

Theo Bộ Tài chính, nếu phương án được tăng qua, tổng số thuế bảo vệ môi trường dự kiến thu sẽ vào khoảng 57.612 tỉ đồng/năm, tăng khoảng 15.189 tỉ đồng/năm.

Bộ Tài chính cho rằng thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu được thực hiện từ năm 2012 đã nâng cao trách nhiệm và nhận thức của xã hội đối với môi trường, khuyến khích sản xuất, tiêu dùng hàng hoá, đáp ứng yêu cầu phát triển bên vững… khi Việt Nam thực hiện cắt giảm dần thuế nhập khẩu theo cam kết quốc tế.

Về đóng góp cho ngân sách, theo Bộ Tài chính, trong năm năm qua, từ năm 2012 đến năm 2017, tổng số thu từ thuế bảo vệ môi trường đạt khoảng 150.000 tỉ đồng. 

Như vậy, bình quân số thu từ thuế bảo vệ môi trường mỗi năm ước đạt 25.000 tỉ đồng, chỉ chưa đầy một nửa so với con số 57.612 tỉ đồng nếu đề xuất mới được thông qua. 

Tuy nhiên, theo bộ Tài chính, bối cảnh kinh tế xã hội hiện nay của đất nước, nhất thiết phải nghiên cứu điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường lên mức phù hợp. 

Lý do được cho là giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam cơ bản đang thấp hơn so với các nước có chung đường biên giới và một số nước trong khối ASEAN và châu Á. 

Hiện, giá bán lẻ xăng dầu của Việt Nam đứng vị trí 47 từ thấp đến cao trong tổng số 167 quốc gia và thấp hơn 120 nước, với mức 19.980 đồng/lít.

Thực tế, Bộ tài chính lập luận theo các nghiên cứu hàng hoá như xăng, dầu, mỡ nhờn, than đá, túi nilon… có gây tác động xấu đến môi trường. 

Do đó, thuế đối với các mặt hàng kể trên cần phải được điều chỉnh cao hơn rất nhiều.

Theo đề xuất của Bộ Tài chính, thời hạn tăng thuế sẽ bắt đầu từ ngày 1-7-2018.

Theo chuyên gia kinh tế Bùi Trinh, việc tăng giá xăng sẽ làm giá thành sản xuất tăng theo.