Bên trong một khu công nghiệp tại Hà Nội - Ảnh: TTO

Xuất phát từ tình trạng lãng phí đất đai KCN tại nhiều địa phương, mới đây Bộ Tài nguyên và môi trường (TN-MT) có văn bản đề xuất Thủ tướng cho điều chỉnh giảm chỉ tiêu đất KCN tại 15 tỉnh, thành phố.

Tổng diện tích quy hoạch đất KCN đề xuất điều chỉnh giảm lên tới 18.228ha, trong đó các tỉnh Thanh Hóa giảm 4.327ha, Quảng Bình giảm 2.020ha, Nghệ An giảm 4.175ha, Khánh Hòa giảm 566ha, Bình Định giảm 1.242ha...

Bên cạnh đó, Bộ TN-MT đề nghị tăng 4.644ha diện tích quy hoạch đất KCN của 9 địa phương, giúp các địa phương chủ động đón làn sóng chuyển dịch đầu tư sau đại dịch COVID-19.

Nhưng Bộ Kế hoạch và đầu tư (KH-ĐT) cho rằng việc điều chỉnh này sẽ có tác động rất lớn đến định hướng phát triển kinh tế xã hội các địa phương. Vì vậy cần cân nhắc, đánh giá thêm việc điều chỉnh tăng, giảm diện tích quy hoạch đất KCN tại các địa phương.

Bộ KH-ĐT cũng chỉ ra nhiều bất cập trong đề xuất cắt giảm quy hoạch đất KCN tại một số địa phương của Bộ TN-MT.

Đó là cắt giảm diện tích đất KCN đang đền bù giải phóng mặt bằng (GPMB) nhưng chưa cho nhà đầu tư thuê làm hạ tầng KCN. Đó là trường hợp KCN Long Bình đã được tỉnh Tuyên Quang cấp chứng nhận đầu tư nhưng chưa cho nhà đầu tư thuê đất vì vướng GPMB.

Cắt giảm đất quy hoạch KCN nằm trong danh mục dự án kêu gọi đầu tư của địa phương, KCN đã có nhà đầu tư đăng ký thực hiện dự án, các KCN đang hoàn tất thủ tục đầu tư theo quy định pháp luật.

Cụ thể, Bộ TN-MT đề nghị giảm 4.715ha quy hoạch đất KCN của tỉnh Nghệ An, nhưng Ban Quản lý khu kinh tế Đông Nam Nghệ An cho rằng đây là diện tích đất các nhà đầu tư đã đề xuất lập dự án và ký thỏa thuận cam kết đầu tư đến hết năm 2020.

Trước đề xuất cắt giảm 2.020ha quy hoạch đất KCN tại Quảng Bình, tỉnh này cũng có văn bản đính chính thông tin gửi tới các bộ, ngành cho rằng nhu cầu sử dụng đất KCN của tỉnh đến hết năm 2020 là 2.037ha, diện tích quy hoạch đất KCN không có khả năng thực hiện đến hết năm nay khoảng 845,4ha.

Bộ KH&ĐT còn cảnh báo việc điều chỉnh giảm quy hoạch đất KCN theo đề xuất của Bộ TN&MT sẽ gây vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án đầu tư, tiềm ẩn nguy cơ gây tranh chấp, khiếu kiện, làm khó các địa phương trong thu hút đầu tư vào các KCN.

Đối với các địa phương có khu kinh tế ven biển như Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình, Bình Định, Khánh Hòa, việc điều chỉnh diện tích các KCN nằm trong khu kinh tế ven biển theo Bộ KH-ĐT cần được nghiên cứu kỹ để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển chung của khu kinh tế.

Cũng theo Bộ KH-ĐT, ngoài 24 tỉnh, thành phố đã được Bộ TN-MT rà soát đất đai phát triển KCN, thời gian qua bộ đã nhận được đề xuất tăng diện tích đất quy hoạch phát triển KCN trong năm 2020 của nhiều địa phương như: Hải Dương, Hưng Yên, Phú Thọ, Bình Phước, Bắc Ninh, Long An, Kon Tum, Lâm Đồng, Lào Cai, Hậu Giang, Thái Bình.