Thí sinh tự tin ra về sau khi kết thúc môn văn sáng 9-8 - Ảnh: DUYÊN PHAN

Những đề thi văn mang lại sự hứng khởi, thông điệp rõ ràng thường là đề thi có sự lan tỏa, tác động đến thái độ sống của lứa tuổi học trò.

Trải nghiệm thời COVID-19

Nguyễn Thị Thu Vân - thí sinh ở Q.7, TP.HCM - cho biết: "Ngay từ khi đọc câu đầu tiên trong văn bản của phần đọc - hiểu, em đã đoán được đề muốn hỏi điều gì. Vấn đề "Sống hết mình cho hiện tại" hay "Trân trọng cuộc sống mỗi ngày" đã được cô giáo chủ nhiệm lớp em đưa ra làm đề tài viết văn trong thời gian chúng em được nghỉ học vì COVID-19 hồi đầu năm 2020. Sau đó, khi đi học lại em cũng có một buổi trao đổi, thảo luận về nội dung này thêm một lần nữa".

Trong khi đó, P.Long - thí sinh ở Q.Bình Thạnh - chia sẻ mình không "trúng tủ" với câu 4 phần đọc hiểu nhưng Long tự tin: "Em có tư liệu khá dồi dào để làm bài. Đó chính là những trải nghiệm của em và gia đình em trong đợt cả nước thực hiện giãn cách xã hội để tránh dịch bệnh COVID-19 vừa qua. Ba em bị giảm lương còn mẹ em thì mất việc, thu nhập của gia đình giảm sút nhưng cả nhà thấy yêu thương nhau hơn, trân trọng từng ngày được ở bên nhau, được ăn cơm cùng nhau dù chỉ là cơm rau luộc với cá khô".

Long kể em đã viết rằng: "Thái độ trân trọng cuộc sống mỗi ngày sẽ giúp con người tìm được niềm vui trong hiện tại, hài lòng với những gì đang có, phát huy hết khả năng của bản thân trong từng hoàn cảnh. Ví dụ như gia đình em trong đợt dịch bệnh vừa qua, thay vì ngồi than vãn buồn rầu thì cả nhà tận hưởng những giây phút quây quần, cùng nhau dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn, chơi cờ tướng, tập thể dục... Thế nên, sau đợt giãn cách, cả nhà em đều khỏe mạnh và mẹ em đã tìm được việc làm mới...".

Ý nghĩa thức tỉnh

Theo cô Nguyễn Kim Anh - giáo viên Trường THPT Phan Huy Chú (Hà Nội), phần đọc hiểu tiếp nối đến câu hỏi nghị luận xã hội có ý nghĩa thức tỉnh những bạn trẻ sống hời hợt, sống thiếu nỗ lực cố gắng, chưa biết quý, biết yêu đời sống mà mình đang có. Và chỉ có thế thì mới sống sâu sắc và vị tha hơn.

"Tôi đánh giá đề thi này rất cao về việc cả triệu học trò tuổi 18 đang cùng được giáo dục về lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm với cộng đồng, vào đúng thời kỳ mà tình cảm với quốc gia, dân tộc với mọi người cần được nâng cao và nuôi nấng có chiều sâu hơn trong mỗi con người. Đề thi nhưng cũng là một bài học trong phòng thi gửi đến gần 1 triệu học trò" - cô Nguyễn Kim Anh nhận xét.

Còn cô Nguyễn Thị Minh Ngọc - giáo viên môn văn Trường THPT Đinh Thiện Lý, TP.HCM - cho rằng: "Cuộc sống luôn chứa đựng những biến cố bất ngờ. Trước những biến cố đó, con người càng cần phải trân trọng những điều nhỏ bé, bình dị, trân trọng cuộc sống mà mình đang có. Đây là ưu điểm của đề thi năm nay".

Theo đánh giá của giáo viên ở Hà Nội và TP.HCM, điểm 5 - 6 sẽ chiếm đa số, tỉ lệ điểm khá như 7 - 7,5 cũng sẽ nhiều nhưng điểm 8 trở lên sẽ ít.

Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm: 'Khi viết Đất nước tôi là thanh niên mới trưởng thành'

TTO - Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm trả lời phóng viên Tuổi Trẻ Online trưa 9-8 sau khi bài thơ Đất nước của ông vào đề thi môn văn tốt nghiệp THPT 2020.