Thí sinh vui vẻ ra về sau giờ thi môn văn tại điểm thi THPT Chu Văn An, Hà Nội - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Theo cô Nguyễn Minh Ngọc - giáo viên môn văn Trường THPT Định Thiện L‎ý,‎‎‎ TP.HCM, đề văn có nhiều điểm tương đồng với đề minh họa mà Bộ GD-ĐT đã công bố, có sự kết nối giữa kiến thức lớp 11 và lớp 12.

Đề năm nay có khả năng phân hóa thí sinh rất tốt, nhất là câu nghị luận văn học. Những thí sinh trung bình - khá có thể dễ dàng làm được yêu cầu 1 của câu hỏi: phân tích sự đối lập giữa vẻ đẹp của hình ảnh chiếc thuyền ngoài xa và cảnh bạo lực ở gia đình hàng chài trong tác phẩm "Chiếc thuyền ngoài xa".

Nhưng với yêu cầu thứ hai "Liên hệ với sự đối lập giữa cảnh phố huyện lúc đêm khuya và hình ảnh đoàn tàu trong tác phẩm Hai đứa trẻ để nhận xét về cách nhìn hiện thực của hai tác giả Thạch Lam và Nguyễn Minh Châu, thí sinh cần có tư duy khái quát, tổng hợp, so sánh...Vì vậy, những thí sinh giỏi sẽ có "đất dụng võ" trong phần này.

Cô Ngọc cho rằng: "Tôi đánh giá rất cao việc lựa chọn tác phẩm trong phần đọc - hiểu. Việc lựa chọn chủ đề "đánh thức tiềm lực" trong bối cảnh như hiện nay là rất thời sự, rất cần thiết.

Việc đặt ra cho học sinh - những thanh niên ở lứa tuổi 18 về "sứ mệnh đánh thức tiềm lực" cũng là cần thiết và sát sườn, gợi lên được nhiều suy nghĩ cũng như mong ước, sự nỗ lực, phấn đấu...của thí sinh.

" văn này có tính phân hóa cao, phổ điểm có thể sẽ rộng hơn", cô Hà Thanh, giáo viên dạy văn Trường THPT Lê Quý Đôn, Hà Đông, Hà Nội nhận định.

Theo cô Hà Thanh, có nhiều "bất ngờ nho nhỏ" ở đề văn năm nay. Ví dụ như rất nhiều năm phần đọc hiểu rơi vào tác phẩm văn xuôi nhưng năm nay lại ra vào thơ mà là thơ của Nguyễn Duy vốn bị nhiều học sinh "sợ" vì khó hiểu.

Cách hỏi trong các câu về nghị luận xã hội và nghị luận văn học đều mới nhưng không đánh đố và khá gần với cấu trúc đề thi minh họa mà Bộ GD-ĐT đã công bố.

"Tôi nghĩ với các câu hỏi liên quan tới "tiềm lực" học sinh sẽ có cảm hứng nếu các em ấy quan tâm tới những vấn đề thời sự kinh tế xã hội trong thời gian gần đây", cô Hà Thanh nhận xét.

Riêng câu hỏi nghị luận văn học, cô Hà Thanh đánh giá cao cách hỏi hướng đến kiểm tra kỹ năng phân tích, tổng hợp của học sinh.

"Nếu học sinh chỉ học máy móc, thuộc lòng thì sẽ dễ sa vào diễn giải các tác phẩm và dẫn tới việc thiếu thời gian cho câu hỏi nghị luận văn học. Vì thế để có thể viết cô đọng, trúng vào câu hỏi thì ngoài việc hiểu tác phẩm, kỹ năng phân tích, tổng hợp rất cần thiết", cô Hà Thanh nói.

TTO - Để đáp ứng nhu cầu tham khảo thông tin, đối chiếu và so sánh bài làm của thí sinh, Tuổi Trẻ tổ chức đăng bài giải tất cả các môn thi THPT quốc gia 2018.