Bị cáo Phan Văn Anh Vũ tại phiên tòa phúc thẩm - Ảnh: GIANG LONG

Ngày 12-6, phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án hai cựu thứ trưởng Bộ Công an "giúp sức" Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm") thâu tóm đất công sản kết thúc phần xét hỏi chuyển sang phần tranh tụng.

Hành vi của Vũ "nhôm" là thâu tóm đất công

Đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố tại tòa đã phát biểu quan điểm luận tội. 

Viện kiểm sát nhận định căn cứ vào hồ sơ và chứng cứ thu thập một cách khách quan cũng như diễn biến phiên tòa, có đủ cơ sở căn cứ pháp lý xác định được 7 dự án nhà, đất có vị trí đắc địa tại TP.HCM, Đà Nẵng trong vụ án này đã được giao, chuyển nhượng, cho thuê không đúng quy định pháp luật. Đủ căn cứ làm rõ được hành vi cụ thể của bị cáo Phan Văn Anh Vũ là thâu tóm nhà đất chứ không có hoạt động nào phục vụ hoạt động nghiệp vụ, không hề mang lại lợi ích gì.

Sau khi được giao quyền sử dụng đất, Vũ đã chuyển nhượng cho chính cá nhân mình, hoặc cho các cá nhân khác, không có động thái nào là phục vụ cho hoạt động nghiệp vụ.

Trong kháng cáo và tại tòa phúc thẩm, Phan Văn Anh Vũ cho rằng mình không phạm tội và không đồng ý tuyên tịch thu sung công quỹ nhà nước các tài sản. Viện kiểm sát thấy rằng hành vi phạm tội đã rõ, bị cáo đã lợi dụng danh nghĩa phục vụ công tác để vụ lợi, lợi dụng danh nghĩa của công ty bình phong để thâu tóm 7 dự án nhà, đất không qua đấu giá…

"Hành vi của bị cáo vi phạm quy định về đất đai, thâu tóm đất công sản nhằm thu lợi cá nhân. Đủ căn cứ kết tội hành vi của bị cáo có tính chất nguy hiểm gây hậu quả nghiêm trọng. Tòa sơ thẩm tuyên bị cáo phạm tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ là đúng, phù hợp với tính chất mức độ của hành vi phạm tội", Viện kiểm sát đánh giá.

Đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố tại tòa - Ảnh: THÂN HOÀNG

Từ những nhận định trên, Viện kiểm sát đề nghị bác kháng cáo và tuyên y án sơ thẩm đối với Phan Văn Anh Vũ. Trước đó, TAND TP Hà Nội tuyên phạt  Vũ "nhôm" 15 năm tù về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Viện kiểm sát cũng cho rằng cần thiết áp dụng mọi biện pháp để thu hồi tài sản theo đúng pháp luật quy định nhưng tùy theo từng tài sản sẽ áp dụng biện pháp phù hợp bởi trong vụ án này Nhà nước là bên thiệt hại đặc biệt lớn.

Đối với các khoản tiền khác của Vũ bị thu giữ, Viện kiểm sát nhận thấy đây là tài sản của Vũ nhưng trong quá trình điều tra không làm rõ được có phải tiền phạm tội mà có hay không nên cần tạm giữ, phong tỏa để đảm bảo thi hành án.

Cán bộ công an hậu thuẫn cho Vũ "nhôm" phạm tội

Viện Kiểm sát đánh giá đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, qua lời khai của những người liên quan đã làm rõ những vi phạm trong việc thuê đất, giao quyền sử dụng đất của bị cáo Vũ cùng các đồng phạm thực hiện. Lời khai của các bị cáo phù hợp với lời khai của những người liên quan, phù hợp với tài liệu, chứng cứ thu thập được.

"Đủ cơ sở làm rõ sự thiếu trách nhiệm của những cán bộ ngành công an đang là bị cáo trong phiên phúc thẩm này", đại diện Viện kiểm sát nhấn mạnh.

Bị cáo Phan Hữu Tuấn - Ảnh: THÂN HOÀNG

Xét kháng cáo của Nguyễn Hữu Bách và Phan Hữu Tuấn xin giảm nhẹ hình phạt, Viện kiểm sát nhận thấy hành vi của các bị cáo đã được chứng minh làm rõ. Tòa cấp sơ thẩm tuyên các bị cáo phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ là có căn cứ.

"Nhận thấy hành vi đồng phạm của bị cáo Bách, Tuấn với bị cáo Phan Văn Anh Vũ đã rõ. Mặc dù biết rõ mục đích của Vũ tại các dự án có tính vụ lợi, không phục vụ bất cứ hoạt động nghiệp vụ nào nhưng vẫn soạn thảo văn bản, ký nháy, tham mưu cho lãnh đạo Bộ Công an. Văn bản của các bị cáo trình lên, tham mưu cho lãnh đạo đã hậu thuẫn cho bị cáo Vũ phạm tội, giúp sức tích cực trong phạm vi quyền hạn của mình", Viện kiểm sát nêu quan điểm.

Theo bản luận tội, hành vi của Tuấn, Bách phạm tội rất nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn nên rất khó khắc phục hậu quả. Các bị cáo không đưa được căn cứ nào khác để thay đổi hay giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.  Viện kiểm sát cho rằng khung hình phạt mà Tòa sơ thẩm đã áp dụng là phù hợp nên đề nghị không chấp nhận kháng cáo.

Theo bản án sơ thẩm, hai bị cáo Phan Hữu Tuấn và Nguyễn Hữu Bách bị tuyên cùng 5 năm tù theo đúng tội danh bị truy tố.

Bác kháng cáo hưởng án treo của cựu thứ trưởng

Đối với hành vi phạm tội của hai cựu thứ trưởng Bộ Công an, Viện kiểm sát đánh giá hành vi của bị cáo Bùi Văn Thành đã được cơ quan điều tra đã chứng minh rõ, tại phiên tòa sơ thẩm bị cáo cũng nhận thức được cái sai phạm của mình, có thái độ ăn năn hối lỗi.

Tại phiên tòa cấp phúc thẩm bị cáo đã giao nộp tài liệu chứng minh bị cáo có anh trai là liệt sĩ, đây cũng có thể là tình tiết xem xét giảm nhẹ.

Tuy nhiên, hành vi của bị cáo gây ra là đặc biệt nghiêm trọng, gây bức xúc trong dư luận, làm giảm sút uy tín của ngành. Toà án sơ thẩm đã xác định tội danh, khung hình phạt phù hợp với tính chất mức độ hành vi phạm tội của bị cáo.

Cựu thứ trưởng Bùi Văn Thành tại phiên tòa phúc thẩm - Ảnh: GIANG LONG

"Bị cáo có giữ nhiều chức vụ cao trong ngành công an, có nhiều thành tích trong công tác nhưng không giữ được phẩm chất của người làm lãnh đạo, đã buông lỏng quản lý gây ra hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, bị cáo cần phải có thời gian cải tạo, suy ngẫm và làm gương cho người khác", Viện kiểm sát nhấn mạnh.

Viện kiểm sát cho rằng mức án sơ thẩm đã tính đến nhiều tình tiết giảm nhẹ nên không có căn cứ để chấp nhận nội dung kháng cáo xin hưởng án treo của cựu thứ trưởng Bùi Văn Thành.

Đối với cựu thứ trưởng Trần Việt Tân, Viện kiểm sát cũng nhận định bị cáo là người có chức vụ cao trong ngành công an, quản lý trực tiếp Tổng cục Tình báo, những văn bản bị cáo phê chuẩn với danh nghĩa của Bộ Công an đã tạo điều kiện thuận lợi cho Vũ "nhôm" thâu tóm nhà đất tư sản gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn cho nhà nước.

"Với mối quan hệ ngược lại nêu trên, không thể nói bị cáo không có trách nhiệm với sự việc. Kết quả điều tra, kết quả từ phiên tòa sơ thẩm cho thấy bị cáo Tân đã ký những văn bản chỉ đạo Tổng cục V, không kiểm tra, giám sát chặt chẽ dẫn đến không kịp thời phát hiện, ngăn chặn hành vi phạm tội của bị cáo Vũ, để bị cáo Vũ lợi dụng danh nghĩa công ty bình phong và các văn bản của Bộ Công an thực hiện hành vi phạm tội như nêu trên", Viện kiểm sát nêu quan điểm.

Trong phiên tòa sơ thẩm đã ra phán quyết bị cáo tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng là có căn cứ và đúng pháp luật. Tại phiên tòa cấp phúc thẩm, bị cáo Tân cũng không có kháng cáo kêu oan mà chỉ xin giảm nhẹ hình phạt. 

Tuy nhiên, bị cáo không đưa ra được tình tiết và tài liệu nào mới giảm nhẹ hình phạt cho mình. Tòa cấp sơ thẩm đã phán quyết phù hợp với tội danh của bị cáo, đã có tình tiết giảm nhẹ áp dụng cho bị cáo. Vì vậy Viện kiểm sát cho rằng không căn cứ để thay đổi tội danh, hình phạt của bị cáo Trần Việt Tân.

Trước đó tòa sơ thẩm tuyên hai cựu thứ trưởng Bộ Công an là Bùi Văn Thành và Trần Việt Tân từ 30 tháng đến 36 tháng tù về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

TTO - Trong phần xét hỏi, tòa phúc thẩm đặt nhiều câu hỏi truy vấn để làm rõ những thủ đoạn của Vũ “nhôm” thâu tóm 7 dự án nhà, đất công sản tại TP.HCM và Đà Nẵng gây thiệt hại cả ngàn tỉ đồng.