Để không lỡ nhịp làm bạn với thanh niên

Hoạt động tình nguyện cho đến nay vẫn được xem là một trong những phương thức tập hợp thanh niên hiệu quả nhất của Đoàn. Trong ảnh: các sinh viên ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM) bêtông hóa đường giao thông nông thôn cho bà con tại Bến Tre-Q.LINH

“Còn hơn 35% thanh niên mà tổ chức Đoàn TP chưa với tới hết, khoảng trống chưa dễ giải quyết ngay được” - Bí thư Thành đoàn TP.HCM Nguyễn Mạnh Cường trao đổi với TTCT.

“Mục tiêu chúng tôi đặt ra đến cuối nhiệm kỳ 2012-2017 là đạt tỉ lệ tập hợp thanh niên là 65% - bí thư Thành đoàn TP.HCM cho biết - Hiện tại khoảng trên 64%, khả năng đến cuối nhiệm kỳ sẽ đạt chỉ tiêu đề ra.

Đó là cố gắng của các cấp bộ Đoàn của TP, bởi số thanh niên đầu nhiệm kỳ (2012) của TP là 2,4 triệu, hiện nay đã lên tới khoảng 2,8 triệu người.

Có năm chúng tôi phát triển mới cả trăm ngàn đoàn viên nhưng số sinh viên tốt nghiệp (không tiếp tục sinh hoạt Đoàn) đã ảnh hưởng không nhỏ đến tổng số đoàn viên của TP.

Tỉ lệ sinh viên ra trường không tiếp tục sinh hoạt Đoàn do làm việc trong những môi trường không có tổ chức Đoàn, việc thay đổi nơi làm việc liên tục của một bộ phận thanh niên hiện nay cũng góp phần vào con số biến động, giảm đoàn viên của tổ chức Đoàn TP.

Chưa kể những thanh niên từ các tỉnh về TP lao động nhưng vẫn giữ sinh hoạt Đoàn tại địa phương.

Đây chính là con số hơn 35% còn lại mà tổ chức Đoàn TP chưa với tới hết, là khoảng trống chưa dễ giải quyết ngay được. Thành đoàn đang hoàn thiện phần mềm quản lý đoàn viên để có thể thống kê tương đối con số này, cũng như quản lý được đoàn số một cách chính xác nhất có thể”.

Tương tự, còn một nguồn trí thức trẻ đang làm việc trong môi trường văn phòng mà Đoàn chưa tác động tới?

- Đó là nhóm đối tượng thanh niên nói chung đang công tác tại các trường, viện nghiên cứu, những doanh nghiệp có ứng dụng khoa học công nghệ cao chứ không chỉ là khu vực văn phòng. Đây là lĩnh vực, đối tượng mà tổ chức Đoàn, Hội rất quan tâm.

Cách tiếp cận chính là mời gọi họ cùng tham gia thông qua các hoạt động gắn với chuyên môn nghiệp vụ của các bạn như: chương trình trí thức khoa học trẻ tình nguyện, chương trình vườn ươm sáng tạo, chương trình hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, huấn luyện đào tạo kỹ năng hội nhập...

Thông qua hoạt động, mỗi bạn được trải nghiệm môi trường rèn luyện, bổ sung cho cá nhân thực tiễn sinh động ở vùng khó khăn của TP.

Ngoài ra các chương trình trí thức khoa học trẻ tình nguyện, các hoạt động hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp của Thành đoàn thời gian qua nhận được sự hỗ trợ tích cực, hiệu quả của các bạn trí thức, nhà khoa học trẻ TP.

Chúng tôi xem đây là nguồn lực rất quan trọng trong việc tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Đoàn - Hội, đổi mới sáng tạo khởi nghiệp, tình nguyện cho thanh thiếu nhi TP.

Bí thư Thành đoàn TP.HCM Nguyễn Mạnh Cường-Q.LINH

Mạng xã hội - công cụ tiếp cận thanh niên

Mạng xã hội đang đặt ra thách thức không nhỏ nếu không muốn nói trận địa này đang tranh giành các đối tượng trẻ với Đoàn...

- Sự phát triển của mạng xã hội vừa là cơ hội vừa thách thức với việc tổ chức hoạt động của Đoàn và Hội các cấp.

Thực tế là việc sử dụng mạng xã hội đã tác động đến duy trì nề nếp sinh hoạt ở cấp chi đoàn, ảnh hưởng đến phương thức tổ chức hoạt động của chi đoàn, chi hội, thậm chí có những thông tin còn tác động tiêu cực đến nhận thức của một số các bạn chưa trang bị cho mình đầy đủ bản lĩnh.

Nhưng ở góc tiếp cận khác, mạng xã hội cũng giúp cho Đoàn, Hội hiểu được hơn nhận thức, tình cảm của nhiều thanh niên, giúp việc chuyển tải thông điệp, chủ trương của Đoàn - Hội tới cộng đồng một cách nhanh hơn.

Thời gian qua tổ chức Đoàn các cấp đã có những giải pháp khuyến khích và phát huy mặt tích cực của mạng xã hội trong việc tuyên truyền, tổ chức hoạt động cho đoàn viên, thanh thiếu nhi, như thực hiện các sản phẩm tuyên truyền, đoạn phim, đưa thông tin bổ ích đến thanh niên, các hội thi trực tuyến đã thu hút nhiều bạn trẻ tham dự...

Nhưng dường như Đoàn chưa tận dụng được kênh thông tin này vì nhiều trang thông tin điện tử, mạng xã hội của các cơ sở chưa thật hấp dẫn?

- Hầu hết cơ sở Đoàn của TP đều đã tiếp cận, xây dựng trang mạng xã hội để chuyển tải hoạt động của mình.

Phải khẳng định là tổ chức Đoàn các cấp đã phát huy mạng xã hội như một công cụ chứ không phải phương thức chính, duy nhất để đến với thanh niên. Các cấp bộ Đoàn dùng mạng xã hội để tuyên truyền, đấu tranh với các quan điểm sai trái, thông tin tiêu cực trong thanh niên.

Đồng thời hướng dẫn, trang bị cho cán bộ Đoàn - Hội những kỹ năng, phương thức vận dụng, sử dụng, phát huy hiệu quả mạng xã hội trong sinh hoạt, đời sống, hạn chế bớt tiêu cực từ mạng xã hội ảnh hưởng tới đoàn viên, thanh thiếu nhi của TP.

Qua đó tăng cường diện tiếp cận đa dạng đối tượng thanh niên trên mạng, có hoạt động offline để kết nối các bạn thanh niên tham gia hoạt động với Đoàn, nhất là trong hoạt động tình nguyện.

Thay đổi là yêu cầu sống còn

Anh có cho rằng cách tập hợp thanh niên truyền thống mà Đoàn đã làm thời gian qua còn phù hợp xu thế giới trẻ hôm nay?

- Thực tiễn sinh hoạt, lao động, học tập của thanh thiếu nhi TP ngày càng thay đổi. Chúng tôi nhận thức rằng phương thức tập hợp, kết tập các bạn trẻ cũng phải được điều chỉnh cho phù hợp với từng loại hình, đặc thù của thanh niên.

Nếu Đoàn và Hội không hoặc chậm điều chỉnh phương thức tập hợp, cách tiếp cận, chắc chắn sẽ ngày càng xa rời thanh niên, sẽ không còn là người bạn thân thiết, đúng nghĩa của thanh niên.

Chẳng hạn đào tạo theo học chế tín chỉ đã thay đổi căn bản, toàn diện việc học tập của sinh viên, đã không còn lớp học truyền thống như trước mà sinh viên chủ động lựa chọn môn học, thầy dạy nên mô hình hoạt động của Đoàn phải điều chỉnh cho phù hợp thực tiễn sinh động đó để sinh viên có điều kiện sinh hoạt chi đoàn.

Hay thanh niên công nhân làm việc theo ca kíp, các đơn vị có công trình xa ngoài địa bàn TP, đoàn viên phân tán... nếu không đổi mới phương thức hoạt động sẽ không còn đoàn viên tham gia sinh hoạt và xa rời tổ chức, làm sao có điều kiện đóng góp cho Đoàn...

Thực tiễn đó đòi hỏi Đoàn - Hội phải không ngừng nghiên cứu, đổi mới nội dung và phương thức trong tập hợp, sinh hoạt, tạo điều kiện để đoàn viên có thể tham gia góp ý hoạt động cho Đoàn, có điều kiện tiếp tục cống hiến.

Tôi thấy các cơ sở đã chuyển động bằng nhiều giải pháp: mở rộng không gian tập hợp thanh niên, ở đơn vị phân tán địa điểm đã tạo điều kiện để các bạn rèn luyện, góp ý hoạt động cho Đoàn, sinh hoạt chi đoàn qua mạng xã hội, tạo điều kiện chuyển tải thông tin trực tuyến, điều chỉnh đa dạng loại hình câu lạc bộ - đội - nhóm để các bạn thanh niên tham gia theo sở thích, nhu cầu.

Hoặc như các khu lưu trú văn hóa công nhân chưa có Đoàn thì giải pháp tập hợp chính là hoạt động chi hội...

Đoàn đã vinh danh nhiều gương điển hình song câu hỏi đặt ra là làm sao để ngày càng có nhiều bạn trẻ giỏi giang tụ về dưới màu áo của Đoàn?

- Thời gian qua các cấp bộ Đoàn làm tốt việc phát hiện, tuyên dương điển hình thanh thiếu nhi, khẳng định được phẩm chất, tính cách tốt đẹp, tạo sự lan tỏa, có giá trị nêu gương ở các lĩnh vực đời sống xã hội.

Nhưng so với tổng thể thanh thiếu nhi TP con số này chưa nhiều và chúng tôi tin rằng vẫn còn rất nhiều những điển hình tiêu biểu trên các lĩnh vực với những phẩm chất tốt đẹp chưa được phát hiện, biểu dương, nhân rộng kịp thời.

Chúng tôi sẽ tiếp tục chăm chút, đầu tư hơn cho hoạt động biểu dương, nhân rộng điển hình này. Đồng thời sẽ đẩy mạnh các chương trình, hoạt động mà thông qua đó phát huy vai trò của mỗi cán bộ Đoàn - Hội, mỗi đoàn viên thanh niên trong việc phát hiện, giới thiệu những tấm gương điển hình quanh mình.

Để những phẩm chất, tính cách tốt đẹp ấy được lan tỏa trong các bạn thanh niên, trong đời sống xã hội như: sinh viên TP những câu chuyện đẹp mà Hội Sinh viên TP làm, những điển hình “Theo gương Bác” trên báo Tuổi Trẻ, điển hình được các cơ sở, đơn vị biểu dương...

Mỗi điển hình được tuyên dương phải thật sự sống động, có giá trị lan tỏa mạnh mẽ trong tập thể nơi các bạn học tập, sinh hoạt và cả trong cộng đồng xã hội, nơi sinh sống. Mà chính những giá trị tốt đẹp này sẽ giúp lan tỏa lối sống tích cực của thanh niên trong cộng đồng xã hội để cùng chung tay xây dựng lối sống văn minh, xây dựng TP tốt đẹp hơn.

Cảm ơn anh.■