Y Kiếu ngồi học, hai em cùng ngồi bên cạnh - Ảnh: TRẦN KIM SƠN

Vậy mà anh A Nay Ư, người dân tộc Ba Na, giọng đanh như ra lệnh với con gái đầu - bé Y Kiếu (10 tuổi, học sinh trường làng thuộc thôn 9, xã Đắk La, huyện Đắk Hà, Kon Tum): “Chiều nay con phải nghỉ học để ở nhà trông em, học một buổi chính khóa là đủ rồi, còn việc học phụ đạo thôi nghỉ đi. Để mấy đứa nhỏ chơi ở nhà, có đứa rơi xuống hồ đập thủy lợi thì con coi chừng với ba”.

Mặc cho con mình mếu máo, anh Nay Ư tiếp tục đi làm rẫy cùng với vợ là chị Y Tôm.

Để được đi học, không còn cách nào khác là Y Kiếu dẫn em đi cùng lên điểm trường làng. Để em đứng bên ngoài, Y Kiếu vào lớp học mà mắt liên tục quan sát, theo dõi mấy đứa em ở ngoài. Giáo viên chủ nhiệm thấy trời nắng nóng, thương hai cháu bé nên cho cả hai bé ngồi chung bàn cùng chị.

Cô chủ nhiệm nghĩ đã… hết! Nào ngờ tiếp tục có hai em nhỏ nữa thập thò ngoài cửa, cô lên tiếng: “Hai bé đây là em của bạn nào?”, cả lớp lao nhao: “Thưa cô, hai đứa nhỏ đó cũng là em của Y Kiếu luôn”!

Có mặt tại lớp học, chúng tôi quan sát thấy bốn em của Y Kiếu đều biết “thân phận” nên ngoan ngoãn ngồi cạnh chị mà không quấy khóc, không phá phách, cũng ngồi chăm chú nghe cô giáo giảng bài dù không hiểu gì… Lâu lâu Y Kiếu lại dỗ dành các em, vuốt lại mái tóc cho em, lau mũi, mồ hôi cho em.

Tan học, Y Kiếu dẫn bốn đứa em trở về nhà, đứa lớn tự đi, còn đứa nhỏ lại nhõng nhẽo bắt chị cõng. Y Kiếu hổn hển: “Buổi chiều ba mẹ bắt phải nghỉ học ở nhà giữ em, để các em chơi một mình rất nguy hiểm, nhất là nhà con gần đập hồ thủy lợi Kà Sâm, sợ các em xuống tắm… Không còn cách nào khác, để được đi học là con phải dẫn tất cả các em cùng đến trường”.

Hai em đã vào lớp, vẫn còn hai em thập thò bên ngoài... - Ảnh: TRẦN KIM SƠN

Lâu lâu Y Kiếu lại buộc tóc, lau mồ hôi cho em - Ảnh: TRẦN KIM SƠN