Phóng to

TTO - Sau loài gấu koala và kanguroo thì có lẽ nhà hát con sò Sydney là đặc sản nổi tiếng nhất của nước Úc. Cũng như tới Ai Cập là phải đến Kim tự tháp Giza, đến Ý thì phải đến Colosseum; Nhà hát con sò Sydney là một nơi không thể bỏ qua khi đến nước Úc.

Đề cử Kỳ quan thế giới mới: Nhà thờ thánh BasilĐề cử Kỳ quan thế giới mới: Tượng nữ thần tự doBình chọn Kỳ quan thế giới mới: Hãy là một phần của lịch sử

Dù là đặc sản của nước Úc nhưng kiến trúc sư chính xây dựng công trình này lại là một người Đan Mạch, ông Jorn Utzon. Và người cắt băng khánh thành của Nhà hát vào ngày 20-10-1973 lại là một người Anh, Nữ hoàng Elizabeth II.

Lịch sử của Nhà hát con sò Sydney

Vào cuối những năm 1940, ông Eugene Goossens, giám đốc của Viện bảo tồn âm nhạc bang New South Wales đề xuất ý tưởng xây dựng một nhà hát rộng hơn so với Sydney Town Hall. Vào năm 1954, thị trưởng ban New South Wales Joseph Cahill đã đồng ý đề xuất này và phát động cuộc thi vẽ thiết kế cho Nhà hát Sydney.

Phóng to
Phòng hòa nhạc với sức chứa 2.679 khán giả

Trong 233 ý tưởng gửi về, bản vẽ của ông Jorn Utzon đã được chọn. Công trình do ông Utzon thiết kế được xây dựng trong 18 năm, chia thành 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 (1959-1963) xây phần bục cao; giai đoạn 2 (1963-1967) xây phần mái hình con sò; giai đoạn 3 (1967-1973) trang trí bên trong.

Lúc đầu phần mái của Nhà hát được Utzon thiết kế hình parabol và các kết cấu xây dựng trong phần 1 đều phục vụ cho bản vẽ này. Nhưng khi bước sang giai đoạn 2, các kiến trúc sư xây dựng cho rằng không thể xây phần mái hình parabol (vì nó vượt khỏi các quy luật vật lý) do đó ông Utzon đã phải thiết kế lại bản vẽ với hình con sò như hôm nay.

Phóng to
Quang cảnh nhìn từ bên trong một nhà hàng của Nhà hát con sò Sydney.	Du khách có thể thấy kết cấu bê tông đúc sẵn

Bản vẽ mới không những giải quyết được vấn đề mà còn giúp cắt ngắn thời gian hoàn thiện. Theo bản thiết kế cũ thì người thợ phải lát từng viên ngói trong khi đó ở bản vẽ mới, người ta có thể lợp ngói thành từng mảng lớn ở dưới đất rồi mới lợp lên khung.

Phóng to
Các kết cấu bê tông đúc sẵn nhìn từ dưới lên	Mái ngói của Nhà hát con sò nhìn gần

Vì một số biến động chính trị nên ông Utzon đã tự rút tên ra khỏi danh sách xây dựng công trình vào năm 1966. Khi ông Utzon ra đi, các kiến trúc sư còn lại đã thay đổi 4 chi tiết chính của Nhà hát con sò (so với bản vẽ của ông Utzon): thay đổi cách lát và vật liệu để lát, cấu trúc của các bức tường kính, chức năng của các phòng bên trong và trang trí bên trong.

Các con số của Nhà hát con sò Sydney

Lúc ban đầu chính phủ Úc dự tính vào năm 1963 một "Nhà hát parabol Sydney" sẽ hoàn thành với kinh phí là 7 triệu đô la Úc. Tuy nhiên trong thực tế một "Nhà hát con sò Sydney" đã ra đời với kinh phí 102 triệu đô la Úc và mất 18 năm (1959-1973) mới hoàn thành.

Phóng to
Nhà hát con sò Sydney trong khi đang thi công	Nhà hát con sò Sydney và Cầu cảng Sydney

Nhà hát con sò có chiều dài 185 mét, chiều rộng 120 mét được xây dựng trên Điểm Bennelong, nằm nhô hẳn ra cảng, nhìn qua Cầu cảng Sydney nổi tiếng. Bên trong nhà hát có 1.000 phòng lớn nhỏ khác nhau, trong đó 3 phòng chính là: Phòng hòa nhạc (2.679 chỗ ngồi), Nhà hát opera (1.547 chỗ), Sân khấu kịch (544 chỗ). Nhỏ nhất là nhà hàng Bennelong.

Để hoàn thành công trình này, người ta đã phải sử dụng 1 triệu viên ngói granite trắng tráng men nhập từ Thụy Điển, 6225 mét vuông kính, 645 km dây cáp điện. Phần mái hình con sò nặng 15 tấn và được đỡ bằng 2.194 thanh bê tông đúc sẵn. Bên trong nhà hát người ta sử dụng vật liệu là than granite hồng và gỗ lấy từ New South Wales để trang trí.

Phóng to

Bản đồ một phần Sydney nhìn từ trên cao. Phần khoanh tròn là Nhà hát con sò Sydney

Vở Chiến tranh và hòa bình của Prokofiev do đoàn Opera Úc thực hiện là vở diễn đầu tiên tại đây. Mỗi năm Nhà hát con sò Sydney thu hút được khoảng 200.000 người đến tham quan Nhà hát con sò trong khi số người vào đây xem hát nhiều gấp 10 lần.