Những ca sĩ nhạc pop thế hệ ông bà thuộc nhóm KBG84 trình diễn tại đảo Kohama, tỉnh Okinawa - Ảnh: AFP

Đối với những công nhân Nhật ở các thành phố lớn, một ngày làm việc điển hình bắt đầu bằng tình trạng sushi-zume - thuật ngữ mô tả những người đi làm bị ép chặt như những hạt cơm trong chiếc sushi trên những toa tàu điện chật kín người.

Ngoài ra người Nhật phải dành rất nhiều thời gian cho công việc và tan sở làm trên những chuyến tàu điện lúc nửa đêm.

Bí mật để họ có thể cống hiến hết mình cho công việc có thể liên quan đến khái niệm Ikigai.

Theo BBC, không có cụm từ tiếng Anh mô tả chính xác ý nghĩa của Ikigai nhưng có thể hiểu nôm na đó là ý tưởng về sự hạnh phúc trong cuộc sống. Về cơ bản, có thể nói Ikigai là lý do vì sao bạn thức dậy vào buổi sáng.

Người phương Tây nghĩ về cuộc sống theo biểu đồ Venn có 4 đặc tính chồng lấn nhau: bạn yêu thích điều gì, bạn làm tốt việc gì, thế giới cần gì và bạn phải chi trả những gì.

Nhưng với người Nhật, họ không đặt nặng về thu nhập. Theo khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Trung ương Nhật, tiến hành trên 2.000 phụ nữ và đàn ông Nhật năm 2010, chỉ có 31% người tham gia khảo sát cho rằng Ikigai liên quan đến thu nhập và việc làm.

Nhà tâm lý học, phó giáo sư ĐH Toyo Eiwa, ông Akihiro Hasegawa cho biết Ikigai bao gồm 2 từ, iki có nghĩa là cuộc sống và gai nghĩa là giá trị.

Trong khi đó tác giả của cuốn sách Ikigai-ni-tsuite, nhà tâm lý học Mieko Kamiya giải thích rằng Ikigai tương tự như "hạnh phúc" nhưng có sự khác biệt trong sắc thái. Ikigai cho phép con người hy vọng vào tương lai ngay cả khi họ đang đau khổ ở hiện tại.

Nhà tâm lý học Hasegawa cũng phát hiện ra rằng người Nhật tin rằng những niềm vui nho nhỏ hằng ngày trong cuộc sống khiến cho cuộc sống trọn vẹn hơn.

Tác giả Dan Buettner nghiên cứu về các cộng đồng sống lâu trên thế giới cũng tin rằng khái niệm Ikigai góp phần kéo dài tuổi thọ của người Nhật.

"Những người già cảm thấy có nghĩa vụ truyền bá trí tuệ cho thế hệ trẻ hơn. Điều này cho họ một mục đích sống bên ngoài mục đích sống cho bản thân, khiến họ muốn cống hiến cho cộng đồng" - ông Buettner lý giải.

Theo ông Buettner, có 3 yếu tố quan trọng trong cuộc sống là giá trị của bạn, những thứ bạn thích làm và những điều bạn làm tốt.

Ikigai là khái niệm cắt ngang qua 3 yếu tố đó. Ông Buettner cho rằng Ikigai là "mục đích của sự hành động".

Những người mang khái niệm Ikigai làm việc tốt vì họ tìm thấy ý nghĩa trong công việc, "làm việc vì ảnh hưởng đến hạnh phúc của người khác".