Phóng to

Bà X., nguyên hiệu trưởng của hệ thống trung tâm ngoại ngữ A. (đường Ba Tháng Hai, Q.10), cho biết: “Hoạt động của trung tâm ngoại ngữ hiện nay chủ yếu là chạy đua theo lợi nhuận, nếu nhà đầu tư bỏ ra một đồng nhất định phải thu về gấp đôi. Vì thế để đảm bảo mức đầu tư trên, các trung tâm ngoại ngữ phải tìm mọi cách để thu hút, giữ chân và sử dụng “mưu” để thu nhiều tiền của học viên. Vào các thời điểm, mức lợi nhuận không đạt theo yêu cầu của nhà đầu tư, bắt buộc người quản lý về đào tạo phải cắt xén bớt chương trình đào tạo, giảm giờ dạy giáo viên nước ngoài để cắt giảm chi phí, rút ngắn thời gian học của học viên...”.

“Dạy sơ sơ” để giữ người học

Thầy C., giáo viên từng dạy tại trung tâm ngoại ngữ Đ., chỉ rõ: “Luật bất thành văn là giáo viên làm sao thì làm để học viên phải tiếp tục ở lại, tiếp tục đóng tiền cho trung tâm. Vì vậy không có giáo viên nào của trung tâm chỉ bày cặn kẽ phương pháp, bí quyết học hay dạy hết sức cho học viên. Một học viên có trình độ sơ cấp chỉ cần sáu tháng để giao tiếp tốt nếu có phương pháp học tốt, được giáo viên hướng dẫn đúng cách và biết tự học. Tuy nhiên với cách dạy của trung tâm này, học viên có học cả năm cũng không thể đàm thoại tốt.

Một giáo viên từng dạy tại một trung tâm ngoại ngữ ở Q.8 tính toán: “Chỉ cần sử dụng 80% công suất phòng với chỉ 15-20 học viên/phòng, trung tâm đã có lời. Nhưng nhiều nơi nhét đến 30-40 học viên/phòng. Học viên chỉ phải qua một kỳ kiểm tra đầu vào theo kiểu tượng trưng rồi được xếp lớp ngay, học hết lớp này không đạt cũng được lên lớp, cốt làm sao để học viên ở lại và tiếp tục đóng học phí”. Nhiều nhân viên của các trung tâm sau khi nắm hết bí quyết hoạt động của trung tâm đã tách ra ngoài mở trung tâm riêng vì thấy lợi nhuận quá cao.

Ông L., giám đốc một trung tâm ngoại ngữ tại Q.7, bày tỏ: “Khi đầu tư ai cũng nghĩ đến lợi nhuận, nhưng nếu biết vì quyền lợi học viên thì hiệu quả đầu tư mới bền. Có những trung tâm miễn giảm học phí chỉ còn 3-4 triệu đồng/năm là không tưởng trong thời giá hiện nay, mà chủ yếu đánh vào tâm lý ham rẻ, rẻ nên khi bận rộn hoặc chán học thì bỏ cũng không tiếc...

Vắt chanh bỏ vỏ

Không chỉ học viên bị các trung tâm “móc túi”, ngay cả giáo viên, nhân viên ở nhiều trung tâm ngoại ngữ cũng bị “vắt chanh bỏ vỏ” không thương tiếc. Đặc biệt, rất hiếm trung tâm mua bảo hiểm cho giáo viên, nhân viên có hợp đồng dài hạn, khiến giáo viên lẫn nhân viên luôn có nỗi lo thường trực là bị sa thải nếu học viên của trung tâm giảm.

Làm việc ở trung tâm ngoại ngữ, nhân viên tư vấn luôn phải đối mặt với một áp lực lớn từ ban giám đốc là chỉ tiêu học viên, nếu như không hoàn thành, nguy cơ nghỉ việc luôn thường trực. Trao đổi với chúng tôi, N.T.V.A., nhân viên tư vấn của trung tâm ngoại ngữ V. (chi nhánh Võ Văn Ngân, Q.Thủ Đức), cho biết: “Đầu mỗi tháng, chúng tôi được ban giám đốc triệu tập họp và phân bổ chỉ tiêu số lượng học viên cho từng người.

Chi nhánh tôi làm có năm nhân viên tư vấn, toàn bộ chỉ tiêu lợi nhuận trong một tháng là phải làm sao thu về được 500 triệu đồng, như vậy chia ra mỗi người phải kiếm được 100 triệu đồng. Nhận xong chỉ tiêu, mỗi nhân viên phải căng đầu mà suy nghĩ tìm học viên ở đâu, phải lôi kéo ai, tư vấn như thế nào để thu thêm tiền của học viên... Khi không đủ chỉ tiêu, nhân viên tư vấn bị cắt xén tiền lương, sau vài tháng thì cho nghỉ việc, tuyển người mới”.

Nhiều trường hợp các trung tâm ngoại ngữ khai thác cạn kiệt các mối quan hệ của nhân viên, rồi vịn vào cớ không đủ chỉ tiêu để đuổi việc, tuyển người mới để tìm kiếm các học viên mới. L.T.P.Y., nhân viên tư vấn trung tâm ngoại ngữ G. (chi nhánh Nguyễn Thái Sơn, Q.Gò Vấp), tâm tư: “Ở tháng đầu tiên, thông qua các mối quan hệ sẵn có, tôi nhận được tiền lương kèm với hoa hồng là 13 triệu đồng. Qua tháng thứ 2-3, mối quan hệ cạn dần, chỉ tiêu ngày càng giảm, tiền lương, hoa hồng cũng giảm dần. Lúc này ban giám đốc đưa ra nhiều lý do khác nhau để trừ tiền lương, tiền hoa hồng, thu nhập chẳng còn bao nhiêu”.

Ông L. đúc kết: “Những tác động kép của thị trường cùng với phương châm “lợi nhuận là trên hết” khiến áp lực dồn lên các trung tâm ngoại ngữ rồi gián tiếp dồn lên vai giáo viên, tư vấn viên, và thiệt hại cuối cùng lại thuộc về những học viên nhẹ dạ cả tin”.