Trong khi đó tại nhiều tuyến quốc lộ ở Đông Nam bộ, Phú Yên, nhiều tài xế cho biết nếu chở đúng tải thì giá cước sẽ đội lên gấp nhiều lần.

Phóng to

Gạo được vận chuyển theo đường biển bị ùn ứ tại cảng Tuấn Hương (Hải Phòng) - Ảnh: Thân Hoàng

Ngày 7-4, tại các cảng Vật Cách, Nam Linh, Tuấn Hương (Hải Phòng)... hàng chục thương nhân buôn gạo đang chạy đôn chạy đáo tìm mối chở gạo. Bình thường, mỗi ngày tại đây có hàng trăm xe tải vào chở gạo lên các cửa khẩu Lào Cai, Cao Bằng... để xuất sang Trung Quốc. Thế nhưng từ ngày 1-4, tại các cầu cảng đìu hiu, tàu chở gạo nằm im lìm trên sông vì xe không vào bốc gạo. Dọc con sông Cấm chạy dài từ cảng Vật Cách đến bến neo đò Lâm có đến gần 60 tàu chở nông sản, trong đó chủ yếu là chở gạo từ miền Nam ra xếp hàng nối đuôi nhau neo đậu chờ vào cảng. Theo thống kê từ cảng Hải Phòng, hiện có gần 300.000 tấn gạo bị ùn ứ tại các cảng trong một tuần nay.

Trước chở 50 tấn, nay chỉ 25 tấn

Theo các chủ hàng, gạo bị “giam” tại cảng vì họ phải đối mặt với “khó khăn tứ phía”. Ông Nguyễn Trọng Hùng, đại diện Công ty xuất nhập khẩu gạo HL (trụ sở tại Cần Thơ), cho biết tàu chở 3.000 tấn gạo của công ty ông cập cảng Vật Cách từ ngày 1-4. Do các doanh nghiệp vận tải ngừng chạy vì vẫn giá cước cũ, trước đây họ chở mỗi chuyến 50 tấn gạo nhưng nay chỉ chở được 25 tấn để không vi phạm quá tải trọng. Đã gần chục ngày nhưng công ty ông chưa xuất được bao gạo nào lên cửa khẩu Lào Cai. “Các nhà xe đòi tăng phí thì mới chở vì theo quy định kiểm tra trọng tải mỗi chuyến xe chỉ chở được một nửa lượng hàng so với trước đây. Tàu lửa thì ít toa không đủ để chở. Chúng tôi cũng đau đầu vì hàng nằm đây mà vẫn phải trả các khoản phí” - ông Hùng nói.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo cảng Hải Phòng cho biết chỉ tính riêng các cảng tư nhân nằm bên dòng sông Cấm chạy qua đường Hùng Vương (Q.Hồng Bàng) hiện ùn ứ gần 200.000 tấn gạo. Cảng Hải Phòng trước đây rất ít tàu chở gạo vào nhưng từ đầu tháng 4 có gần chục tàu vào. Tại cổng cảng 3 (cảng Hải Phòng) hiện ùn khoảng 40.000 tấn gạo. Mỗi ngày chỉ có một lượng rất ít được làm thủ tục xuất bến đưa lên các cửa khẩu bằng tàu hỏa. “Không chỉ riêng gạo mà nhiều loại hàng không chạy được đang bị ùn ứ vì các doanh nghiệp vận tải ngừng chạy. Hàng ùn lâu, sức chứa các cảng có hạn gây nguy cơ “vỡ bến”. Riêng khu vực Tân Cảng có sức chứa khoảng 9.000 TEU hàng nhưng hiện lượng hàng nằm tại đây lên đến 11.000 TEU. Chúng tôi phải đưa cả hàng sang khu bến bãi đang xây dựng dở để tập kết tạm” - vị lãnh đạo này nói.

Thanh tra giao thông tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu kiểm tra tải trọng xe trên tỉnh lộ Phước Tân - Châu Pha chiều 7-4 - Ảnh: Đông Hà

Giá cước tăng 2-3 lần

Theo ghi nhận, chiều 7-4 tại cảng Vật Cách, cảng Tuấn Hương, một số chủ hàng đã chấp nhận bỏ phí cao để giải tỏa hàng. Khoảng chục xe tải được đưa vào để chở gạo lên cửa khẩu Lào Cai. Theo các chủ hàng, trước đây giá cước chở 1 tấn gạo từ Hải Phòng lên Lào Cai khoảng 600.000 đồng. Từ tháng 4, các doanh nghiệp vận tải nâng giá cước lên gấp đôi, khoảng 1,2 triệu đồng/tấn vì các chủ xe chỉ chở được một nửa hàng mỗi chuyến so với trước. “Với chi phí tăng như thế này, mỗi chuyến hàng tôi mất thêm 600 triệu mà giá gạo vẫn giữ nguyên vì đã làm hợp đồng từ trước. Nhưng bây giờ không cho hàng đi thì bị đối tác phạt vì vi phạm hợp đồng. Kiểu gì chúng tôi cũng phải chịu lỗ nhưng đành phải cho gạo đi để giữ đúng cam kết trong hợp đồng” - ông Nguyễn Trọng Hùng cho biết.

Trong khi đó, theo ghi nhận của Tuổi Trẻ, tuyến đường Phước Tân - Châu Pha (Bà Rịa - Vũng Tàu) trước đây mỗi ngày có rất nhiều xe ben chở đá nhỏ từ các mỏ ở xã Châu Pha (huyện Tân Thành) đi ra. Những xe ben này đều chở hàng cao quá thành xe. Nhưng trong những ngày qua, hầu hết các xe đều chở vừa ngang với thành xe.

Anh T. - một chủ doanh nghiệp vận tải tại TP Bà Rịa - cho biết nếu xe chở vật liệu san lấp hay đá, chỉ cần chất hàng ngang thành thùng là vượt quá trọng tải cho phép. Và trong những ngày qua, trước việc thanh tra giao thông ra quân làm mạnh, giá chở hàng đã tăng 3.000 đồng/m3. “Nếu chở đúng trọng tải, giá phải tăng gấp ba lần mới đủ chi phí” - anh T. cho biết.

Anh Nghĩa, một doanh nghiệp kinh doanh vận tải có trên 30 xe tải chạy Bắc - Nam, cho biết hầu hết xe tải chở hàng đường dài đều phải chở quá tải mới đủ chi phí cầu đường, chi phí “bôi trơn”. Nay thực hiện đúng sẽ không đủ tiền xăng dầu, không đủ trả lương cho tài xế, chi phí chở hàng hóa cũng đội lên...

Tài xế Đặng Văn Dũng (ở huyện Tây Hòa, Phú Yên) cho biết để “né” trạm kiểm tra, ông và nhiều tài xế khác cho xe chạy vào đường giao thông liên thôn xã An Phú, TP Tuy Hòa để đến tuyến giao thông ven biển của tỉnh và vòng trở lại quốc lộ 1 ở phía ngoài trạm kiểm tra. “Chúng tôi phải tìm cách né trạm kiểm tra theo yêu cầu của nhà xe, mất rất nhiều thời gian, khổ sở trong sinh hoạt cá nhân, trong khi chủ hàng lại hối thúc giao hàng như đã hẹn” - ông Dũng nói.