Cấp huyện thời ấy cũng tương đương cấp huyện (quận), cấp phủ thời ấy cũng tương đương cấp tỉnh (thành phố) của ta bây giờ.

Danh xưng qua thời gian có sự thay đổi nhưng có lẽ do coi phim Tàu nhiều quá mà vài vị lãnh đạo huyện, lãnh đạo tỉnh muốn được người đời tôn xưng mình là đại nhân. Bằng chứng cụ thể là họ đã câu kết với các đại gia kinh tế làm nhiều chuyện tầm bậy đến nỗi trâm gãy bình rơi, thân danh bại xụi.

Phóng to

Tỉnh B. ở miền Đông Nam bộ có kế hoạch bán 323 hecta rừng cao su, lấy nguồn tiền ấy làm con đường. Đơn giá được duyệt và ghi vào biên bản là mỗi hecta phải bán được 353 triệu đồng thì mới “Bõ công trang điểm má hồng răng đen” như ca dao từng nói. Thế nhưng, vị chủ tịch tỉnh bỗng dưng phát lòng từ bi, xót thương đại gia trúng mối thầu này, đã mạnh dạn bớt cho 30% giá mua. Niềm xót thương tào lao ấy đã khiến kinh phí nhà nước thất thu 25 tỉ đồng.

Không chỉ có vậy, “chủ tịch đại nhân” còn cho tập đoàn X. ở 1 tỉnh nọ thắng thầu xây dựng và “truy quét” xe cộ ở 1 trạm thu phí trên quốc lộ. Ưu ái hơn, ngài còn cho đại gia này vay ưu đãi 100 tỉ đồng dù tập đoàn của đại gia rất rất rất kém năng lực. Sự câu kết giữa ngài và đại gia bị khám phá. Trung ương bèn rút phép thông công, “cất chén” của ngài, buộc ngài phải thôi chức vụ trong sự mừng rỡ của nhân dân và công chức, cán bộ các ngành các cấp.

Trường hợp mới đây diễn ra tại huyện H. tỉnh Đ miền Tây Nam bộ. Trong một cơn hưng phấn tuyệt vời, “bí thư đại nhân” và 1 “phó bí thư đại nhân” muốn kết hợp với 1 tay đại sa tặc (giặc hút cát) để cùng chung hưởng phú quý. Đó là cát trong lòng sông Tiền, đầu nguồn của hệ thống sông Cửu Long. Để tỏ lòng hiếu kính, hàng năm, đại sa tặc phải cúng 800 triệu đồng cho các đại nhân, không kể những thứ râu ria khác.

Đại sa tặc phát huy quyền của người làm… đầy tớ, ra sức hút cát hết năm này qua năm khác. Có ngày, đại sa tặc cho ra sông cả 200 phương tiện cơ giới, vừa hút vừa múc. Thấy đại sa tặc mần ăn được, các tiểu sa tặc cũng đưa ghe, nổ máy ăn theo. Một đoạn sông Tiền chảy qua những miền quê tươi đẹp, êm đềm và trù phú của huyện H. bỗng trở thành đại công trường đen thui, khét lẹt mùi khói. Đất đai, vườn tược, nhà cửa, mồ mả ông bà của nhân dân sụp lở ầm ầm xuống sông. “Tai ta nghe tiếng đại nhân hiền/ Cắn môi em không vỡ, cắn… bờ sông Tiền lở luôn!” – ca dao đời mới nói vậy.

Phát biểu trên truyền hình, một vị lão nông dùng đến cụm từ “Dân công phẫn” trước hành vi khai thác cát này. Thời may, công an tỉnh kịp thời khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam bí thư đại nhân và phó bí thư đại nhân huyện. Một số thuyền bè, máy móc của đại sa tặc cũng bị kê biên, tạm giữ để làm vật chứng cho vụ án. Cả vạn người dân thở ra cái khì nhẹ nhõm. Nhưng than ôi, những thứ đã chìm xuống sông vì hành vi vô pháp bất nhân của đại sa tặc thì làm sao mà phục hồi cho được?

Cuộc điều tra xã hội học năm 2012 cho biết đã có hiện tượng câu kết giữa đại nhân và đại gia doanh nghiệp để cấu thành lợi ích nhóm. Đây là loại tham nhũng cao cấp nhất, tinh tế nhất bởi… ít ai ngờ đến. Một số các vị đại gia oai hùng khôn xiết, hay bá cổ, ôm vai các tri huyện, tri phủ đại nhân để khoe trình độ thân thiết.

Xưa, từng nghe chuyện lợi ích cục bộ - cụm từ chỉ những cơ quan, đơn vị chỉ chăm lo lợi ích cho chính mình mà lãng quên lợi ích chung của xã hội. Nay, ta nghe lợi ích nhóm - cụm từ chỉ lợi ích của một nhóm người, mà gần gũi và cụ thể nhất là sự câu kết giữa các đại nhân và đại gia. Trước, ta nghe chuyện vị thứ trưởng nọ mượn tiền bạc của doanh nghiệp mà rớt chức. Giờ, ta nghe chuyện tri phủ đại nhân và tri huyện đại nhân mần ăn với đại gia mà thân bại danh xụi. Xem vậy, đồng tiền có khả năng biến những công chức, cán bộ bệ vệ nhất, đàng hoàng nhất thành ra bằng hữu thân thiết của những tay đại gia làm ăn tệ hại nhất.

Rồi đây, các đại gia sẽ theo chân các đại nhân ra tòa. Có lẽ nhân dân sẽ sướng mà đi coi.

Phóng to Tuổi Trẻ Cười số 482 ra ngày 15/08/2013 hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.