Ca sĩ Christophe với khán giả Việt Nam sau đêm diễn 23-11-2013 tại Sài Gòn - Ảnh: T.T.D.

"Tôi vẽ lên cát khuôn mặt em ngọt ngào. Nụ cười mến thương. Sau cơn bão, hình bóng em tan dần. Và tôi đã khóc, đã khóc. Aline!". Ca từ kinh điển trong bài nhạc tình đau đớn Aline của danh ca Pháp Christophe gây xúc động hơn bao giờ hết. Hôm 16-4, thế giới tiễn đưa chính ông về cõi vĩnh hằng.

1. Virus SARS-CoV-2 quái ác đã cướp đi Christophe, giọng ca của những tình khúc làm thổn thức nhiều thế hệ người Việt trước 1975. Aline, được Phạm Duy chuyển ngữ thành ca khúc Gửi người yêu dấu, hay Mal (Cơn đau tình ái), Je Suis Parti (Biệt khúc)... là những nhạc phẩm nổi tiếng nhất của Christophe.

Nam danh ca từng song ca với nhiều nghệ sĩ Việt hải ngoại. Tình khúc của ông được Elvis Phương, Thanh Lan, Ngọc Lan... thể hiện. Năm 2013, Christophe biểu diễn tại TP.HCM, trong một đêm không quên của khán giả yêu nhạc Pháp thời đó.

"Và tôi đã khóc, đã khóc". Giọt nước mắt biệt ly trong Aline của Christophe giờ đây hóa tiếng khóc thương của hàng triệu người hâm mộ, đặc biệt là những nghệ sĩ Việt từng may mắn hòa ca với ông.

Ca sĩ Đồng Lan (sống ở Pháp và từng gặp Christophe nhiều lần) đăng ảnh kỷ niệm với ông và viết bằng tiếng Pháp: "Paris, đi tìm C của tôi. Để nói thiên đường tìm thấy".

Cùng ngày với sự ra đi của Christophe (hôm 16-4), Luis Sepúlveda - văn sĩ vĩ đại của Chile - cũng rời cõi tạm. Lão già mê đọc truyện tình là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông. Còn ở Việt Nam, Chuyện con mèo dạy hải âu bay (giải Sách hay năm 2012) là cuốn sách làm xiêu lòng độc giả nhiều thế hệ.

Nhà văn Luis Sepúlveda

Trong tác phẩm dành cho thiếu nhi này, Luis Sepúlveda viết: "Thật dễ dàng để chấp nhận và yêu thương kẻ nào đó giống mình, nhưng yêu thương ai đó khác mình thực sự rất khó khăn".

Nhân vật của ông - mèo mập Zorba và nhóm bạn mèo dành cho bé hải âu Lucky tình yêu thương vô bờ. Yêu thương là phép mầu, giúp những chú mèo không hề biết bay có thể dạy cô bé hải âu cách tung cánh giữa bầu trời xanh của tự do.

Một số tác phẩm của nhà văn Luis Sepulveda được xuất bản tại Việt Nam - Ảnh: KIM HANI

2. Con số những nghệ sĩ qua đời lên đến hàng chục người. Có những người già cả, 80-90 tuổi, nhưng cũng có người mới qua 50.

Nhưng nghệ thuật không có tuổi, miễn là còn sức sáng tạo, người nghệ sĩ vẫn còn có thể cống hiến. Vì thế, tổn thất của nền nghệ thuật do COVID-19 không thể đo đếm được.

Khán giả Việt Nam đang dần cảm nhận được nỗi mất mát khi đại dịch ngày càng cướp đi nhiều nghệ sĩ gắn bó với ký ức của mình.

Đặc biệt, những ngày này, giá trị của nghệ thuật đối với con người lại càng hiện rõ. Bởi, cuộc sống những ngày qua hẳn tẻ nhạt biết chừng nào nếu thiếu những bộ phim, bài hát, cuốn sách, vở kịch hay chương trình nghệ thuật trực tuyến từ các nghệ sĩ.

Nếu thực phẩm là nguồn sống cho cơ thể hữu hình thì nghệ thuật là nguồn sống của tâm hồn vô hình. Với phim, nhạc, sách, chúng ta nhìn ra thế giới và tự nhắc bản thân hi vọng, bước tới.

"Rõ ràng là quãng ngày dài ở nhà khiến mọi người có thời gian suy nghĩ sâu hơn về mọi thứ xung quanh, trân trọng những điều đơn giản hơn - đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh nói với Tuổi Trẻ - Trước đây, ít ai nghĩ mình thư thái xem hết một vở ballet, xem phim truyền hình nhiều giờ liền hay xem một lúc vài phim truyện trên các ứng dụng giải trí.

Mọi thứ diễn ra chậm lại khiến mọi người trân trọng nghệ thuật hơn, nếu không thì chúng ta chỉ còn lại nhu cầu được an toàn và ăn uống".

Để tưởng nhớ các nghệ sĩ, không có cách nào tốt hơn là ngồi xuống xem hết cuốn phim, nghe hết bài nhạc, đọc hết cuốn sách, cảm nhận thật sâu và để di sản của họ sống trong mỗi chúng ta.

Danh ca người Pháp Christophe qua đời vì COVID-19

TTO - Người yêu nhạc toàn thế giới vừa mất thêm một tài năng nữa vì COVID-19: danh ca người Pháp Christophe, người nổi tiếng với những bản hit Aline, Les amoureux qui passent, Mal.