Chiều 17-4, sau 6 ngày làm việc, phiên tòa xét xử 19 bị cáo trong đại án tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) và một số đơn vị liên quan kết thúc phần tranh luận. 

Trước khi hội đồng xét xử (HĐXX) nghị án kéo dài, các bị cáo được nói lời sau cùng. Tòa sẽ tuyên án vào 15h ngày 20-4.

"Xin nhận một phần trách nhiệm"

Là người đầu tiên trình bày lời nói sau cùng, bị cáo Trần Trọng Mừng, cựu tổng giám đốc TISCO, đề nghị HĐXX đánh giá lại vị trí, vai trò của bị cáo trong vụ án này. Bị cáo đã về hưu, năm nay 72 tuổi, mang nhiều trọng bệnh, mong HĐXX xem xét áp dụng các tình tiết giảm nhẹ.

Bị cáo Mai Văn Tinh, cựu chủ tịch Công ty Thép Việt Nam, nói mình là người sinh ra, lớn lên và trưởng thành tại Thái Nguyên. Bản thân ông 40 năm làm việc cho ngành gang thép, có một nửa thời gian cống hiến cho TISCO, luôn luôn canh cánh tìm mọi biện pháp cho sự phát triển của công ty.

Ông Tinh nói rất ân hận, thừa nhận có sai phạm và xin nhận một phần trách nhiệm trong vụ án, song "động cơ hoàn toàn trong sáng, không tư lợi".

Bị cáo Tinh phân trần khi nhận chức chủ tịch HĐQT, dự án đã bị ngừng, nên luôn cùng đồng nghiệp tìm mọi biện pháp tháo gỡ khó khăn. Tuy nhiên, do tác động của đại suy thoái kinh tế thế giới và bão giá bất khả kháng, "lực bất tòng tâm, dự án vẫn không thành".

Trước khi kết thúc phần nói lời sau cùng, bị cáo Tinh đặt tay lên lồng ngực, quay người nhìn về phía sau, gửi lời xin lỗi đến cán bộ, công nhân viên ngành gang thép và mong được anh em thông cảm: "Tôi còn nợ rất nhiều vì những mong muốn, ước vọng của các bạn".

Bị cáo Uông Sỹ Bính - cựu phó phòng kế toán, thống kê, tài chính TISCO - cho hay qua 6 ngày xét xử, bị cáo càng thấm thía và xin được nhận trách nhiệm, tuy rằng với hành vi rất nhỏ bé nhưng đã ảnh hưởng đến dự án.

Bị cáo Bính mong HĐXX xem xét bị cáo chỉ là kế toán, không biết chuyên môn về đầu tư xây dựng, không biết hành vi của mình là sai trái, mà chỉ làm theo chỉ đạo, hành vi của bị cáo chỉ là thứ yếu.

"Hậu quả hôm nay thực sự bị cáo không hề mong muốn. Bị cáo cảm thấy ăn năn, hối hận, mong HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt, có cơ hội chăm sóc cha mẹ đã gần 95 tuổi", bị cáo Bính trình bày.

Các bị cáo còn lại đều nói rất ân hận về hành vi phạm tội của mình, tuy nhiên các bị cáo cho rằng mọi hành vi đều xuất phát từ mục đích tháo gỡ khó khăn cho đại dự án của đất nước, không vì lợi ích cá nhân nhưng "không ngờ lại phải ra tòa".

Các bị cáo tại tòa - Ảnh: GIANG LONG

VKS giữ nguyên quan điểm truy tố

Trước đó, trong phần tranh luận, đối đáp lại quan điểm của luật sư, viện kiểm sát (VKS) khẳng định cáo trạng đã truy tố các bị cáo đúng người, đúng tội.

Tuy nhiên, căn cứ đề nghị của các luật sư, đại diện VKS cũng kiến nghị HĐXX xem xét áp dụng chính sách khoan hồng hơn với các bị cáo đã khai báo thành khẩn. Đối với những bị cáo nhận thức rõ hành vi nhưng vẫn cố tình cho rằng họ không phạm tội thì cần nghiêm khắc hơn.

Đại diện VKS giữ nguyên quan điểm truy tố đối với bị cáo Trần Trọng Mừng. VKS đánh giá cựu tổng giám đốc TISCO chịu trách nhiệm toàn diện về hiệu quả dự án. 

Khi Tập đoàn MCC (Trung Quốc) vi phạm hợp đồng, phía TISCO phải dừng hợp tác, thu lại tiền tạm ứng và phạt theo thỏa thuận, báo cáo cấp trên xem xét hủy đấu thầu, đấu thầu lại để đảm bảo tiến độ dự án. Tuy nhiên, bị cáo Mừng không thực hiện các bước trên, mà chỉ đạo đàm phán tách phần C (xây lắp) ra khỏi hợp đồng EPC để TISCO quản lý chi phí và chịu rủi ro.

Bị cáo Mừng còn ký văn bản báo cáo VNS và Bộ Công thương đề nghị báo cáo Chính phủ cho phép điều chỉnh giá đối với phần C, chấp thuận VINAINCON không đủ năng lực thực hiện phần C theo đơn giá…

"Hành vi của bị cáo Trần Trọng Mừng là nguyên nhân khiến TISCO không kiểm soát được chi phí đầu tư, không ràng buộc được trách nhiệm nhà thầu Trung Quốc, làm dự án phải dừng thi công, gây thất thoát tài sản đặc biệt nghiêm trọng", đại diện VKS nêu quan điểm.

Với các cá nhân VINAINCON và một số bộ, ngành cùng đơn vị liên quan vụ án, đại diện VKS cho biết quá trình điều tra, cơ quan tố tụng thấy còn một số dấu hiệu vi phạm quy định về đầu tư xây dựng công trình và các sai phạm khác nên sẽ xác minh, xử lý sau.

Trước đó, nhiều luật sư bào chữa cho các bị cáo cho rằng thân chủ của họ không cố ý thực hiện hành vi sai phạm, đồng thời đề nghị HĐXX, đại diện VKS đánh giá hành vi phạm tội và xem xét đổi tội danh cho các bị cáo từ tội "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí" sang tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Vụ Gang thép Thái Nguyên: lựa chọn nhà thầu phụ vì thứ trưởng Bộ Công thương giới thiệu

TTO - Bị cáo Trần Trọng Mừng, nguyên tổng giám đốc Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên, khai lựa chọn nhà thầu phụ là Tổng công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam vì do một thứ trưởng Bộ Công thương trực tiếp giới thiệu.