Bị cáo Mai Văn Tinh đến tòa - Ảnh: DANH TRỌNG

Sáng 16-4, phiên tòa xét xử 19 bị cáo trong đại án tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) và một số đơn vị liên quan tiếp tục phần tranh tụng.

Trong phần tự bào chữa, bị cáo Mai Văn Tinh, cựu chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thép Việt Nam - VNS, cho hay bản thân có một phần trách nhiệm khiến dự án ở TISCO gây thiệt hại tài sản cho Nhà nước. Tuy nhiên, bị cáo cho rằng "mức án viện kiểm sát đề nghị như vậy là hơi nặng".

Theo ông Tinh, thời điểm hợp đồng EPC được ký với Tập đoàn MCC, ông cùng các bị cáo và cán bộ, nhân viên tổng công ty cũng như TISCO mong muốn tìm mọi cách để dự án đạt hiệu quả cao, hoàn thành tiến độ. Nhưng muốn có phương án tối ưu thì phải xin ý kiến cấp trên. Sau khi được phê duyệt, phương án đó mới giao cho tổng giám đốc thực hiện.

Bào chữa cho ông Tinh, luật sư Trương Anh Tú cho rằng tại dự án mở rộng nhà máy gang thép Thái Nguyên, chủ thể tham gia giao kết hợp đồng EPC là TISCO và MCC, do vậy việc dừng hợp đồng (nếu diễn ra) sẽ thuộc trách nhiệm của TISCO, do TISCO tiến hành chứ không phải là VNS.

Luật sư Tú viện dẫn hai công văn mà TISCO gửi Bộ Công thương và VNS, trong đó đều khẳng định quyết tâm thực hiện hoàn thành dự án, đề nghị hai cơ quan này quan tâm chỉ đạo, giúp TISCO tháo gỡ khó khăn. Điều này cho thấy TISCO chỉ thể hiện ý chí muốn tiếp tục thực hiện dự án dù MCC vi phạm, chứ không đề xuất phương án dừng hợp đồng.

Đối với cáo buộc chỉ đạo đàm phán với MCC, luật sư tiếp tục viện dẫn văn bản 8845 của Văn phòng Chính phủ, trong đó nêu "HĐQT VNS chỉ đạo thành lập đoàn đàm phán để xem xét một số phát sinh về giá vật liệu xây dựng".

Như vậy, việc VNS ban hành quyết định thành lập đoàn đàm phán thực chất là tiếp thu và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ chứ không phải là một quyết định độc lập của HĐQT VNS hay cá nhân ông Mai Văn Tinh.

Về cáo buộc chấp thuận VINAINCON làm nhà thầu phụ, luật sư nhắc lại văn bản 4320 của Bộ Công thương trong đó giới thiệu VINAINCON và khẳng định đây là doanh nghiệp thuộc bộ, có năng lực và bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực thi công xây lắp… Từ cơ sở trên, HĐQT VNS do ông Tinh thay mặt có văn bản đồng ý chủ trương cho phép VINAINCON làm nhà thầu phụ.

Sau này, trong kết luận thanh tra của mình, Thanh tra Chính phủ xác định việc Bộ Công thương có văn bản giới thiệu và đề nghị VNS, TISCO giao VINAINCON làm nhà thầu phụ là không đúng thẩm quyền được giao.

Cũng theo luật sư, VINAINCON là một công ty có uy tín trên thị trường, nhiều đơn vị thành viên từng xây dựng các công trình lớn… Do vậy, việc quy kết VINAINCON thiếu năng lực là chưa khách quan.

Đối với cáo buộc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án (từ hơn 3.800 tỉ lên hơn 8.100 tỉ), luật sư nói trước khi HĐQT VNS chấp thuận tăng tổng mức đầu tư, VNS đã nhận được ý kiến của Chính phủ và các bộ ngành, trong đó có Bộ Công thương, đều đồng ý hoặc thống nhất. Như vậy, bản chất việc phê duyệt của HĐQT VNS là triển khai chủ trương đã được cấp lãnh đạo chấp thuận…

Từ những căn cứ đưa ra, luật sư kiến nghị thay đổi tội danh đối với ông Tinh từ vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí sang thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Trước đó, bị cáo Mai Văn Tinh bị viện kiểm sát đề nghị 6-7 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí.

Theo cáo buộc, ông Tinh có trách nhiệm xem xét phê duyệt và chỉ đạo thực hiện dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) đảm bảo đúng quy định. Lẽ ra, khi được TISCO báo cáo việc MCC vi phạm hợp đồng, ông Tinh phải có trách nhiệm chỉ đạo, xem xét chấm dứt hợp đồng, thu hồi tiền tạm ứng, hủy hợp đồng để tổ chức đấu thầu lại.

Tuy nhiên, ông Tinh lại chỉ đạo đàm phán với MCC để giải quyết các phát sinh của hợp đồng EPC, trực tiếp ký các văn bản đề nghị Bộ Công thương báo cáo Chính phủ cho điều chỉnh chi phí phần C (xây lắp), ký văn bản đề nghị Chính phủ đồng ý chủ trương chấp thuận VINAINCON không đủ năng lực làm nhà thầu phụ.

Xét xử vụ Gang thép Thái Nguyên: Cựu tổng giám đốc TISCO phủ nhận vai trò chủ mưu

TTO - Trước tòa, cựu tổng giám đốc Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) Trần Trọng Mừng phủ nhận vai trò chủ mưu, cho rằng việc chọn nhà thầu phụ là Tổng công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam vì có thứ trưởng Bộ Công thương giới thiệu.