Bài viết dự thi "Giúp mẹ ngày xuân"

Ảnh minh họa: Văn Đình Huy (dự thi Xuân trong tôi 2013 của Tuổi Trẻ Online)

Còn nhớ tết năm 2013, khi con nói muốn rời Hà Nội để đến Sài Gòn theo đuổi ước mơ, bố mẹ đã phản đối. Nhưng sau một đêm, bố mẹ bảo rằng con hãy làm theo những gì con cho là đúng, bố mẹ phản đối vì chỉ muốn giữ con mãi ở bên như 23 năm qua. Con chính thức ra đi vào mùng 6 tết khi hương vị ngày xuân vẫn còn nồng nàn.

Cuộc sống của con ở Sài Gòn vẫn như 23 năm qua: bình dị, yên tĩnh và khép kín. Mọi thứ ở đây không quá mới mẻ vì con đã đến nơi đây khá nhiều lần. Có khác thì chỉ khác ở một vài lễ nghi, cách ứng xử, vật giá mà thôi.

Nhưng rời khỏi nhà đến một nơi xa mà không gặp bất cứ khó khăn nào là một chuyện hoang đường. Nhất là những khó khăn nhỏ nhặt nhưng đủ sức len lỏi để quật ngã con bất cứ lúc nào. Có lúc con muốn xách vali và bay về nhà rồi chuyện đến đâu thì đến. Dù sao con vẫn có một mái nhà để về, một Hà Nội luôn rộng mở đón con quay lại.

Nhưng cuối cùng con đã vượt qua và đã ở lại được Sài Gòn gần một năm, đã hòa vào nhịp sống cuồng quay của dân văn phòng. Những ngày cuối năm này, con tất bật đôn đáo đặt vé máy bay tết để có thể về nhà trong chuyến bay sớm nhất. Cả năm đi xa, chỉ có tết là dịp đoàn tụ nên con không muốn bỏ lỡ bất cứ khâu nào của tết nhà mình.

Trong ký ức của con, giáp tết, vì tính chất công việc, bố thường phải ở đơn vị nhiều nhất để trực chiến nên công việc nhà cửa, tết nhất một mình mẹ phải đảm đương, từ việc chăm lo nhà cửa đến lễ chạp họ hàng hai bên sao cho chu toàn.

Vì thế cứ đến giữa tháng chạp, hai mẹ con lại bắt đầu công việc liệt kê danh sách những thứ cần mua trong tết rồi bắt đầu mua túi in hình hoa đào để đóng thành từng túi hàng. Sau đêm 23 tháng chạp cho đến trước bữa cơm tất niên đi đúng một vòng quanh thành phố để biếu tết họ hàng, bạn bè. Đi trên đường vừa lạnh, vừa đói mà hai mẹ con cứ hát nghêu ngao những bài ca về tết câu đúng, câu tự chế rồi cười ầm trên đường. Năm nào cũng vậy...

Những năm cuộc sống mở cửa, tết thành phố giản tiện, không còn nhiều người gói bánh chưng nữa mà thay vào đó là đặt bánh ở quê hoặc đặt mấy hàng quen ngoài chợ. Nhưng nhà mình thật tuyệt vời là chưa có dịp tết nào mà mẹ lại để nồi bánh chưng thiếu lửa. Không còn những người hàng xóm cùng đun bánh chưng bằng củi trong chiếc nồi gang to nữa thì mẹ chuyển sang mua bếp than tám viên đun bánh.

Cứ đúng lịch ngày 20 âm lịch, hai mẹ con lại đeo găng tay rửa lá, bó lạt; 28 âm lịch xóc gạo, đãi đỗ. Đến tối bắt đầu gói rồi để qua đêm, sáng sớm hôm sau dậy nổi lửa nấu bánh. Bánh chưng được nấu trong bếp lò nên lâu và phải châm nước thường xuyên hơn đun củi, thành ra đây là thời điểm hai mẹ con ngồi gần đó chuẩn bị sẵn rau cỏ, chế biến thịt cho mấy ngày tết.

Lúc nào buổi trưa tranh thủ bố về ăn cơm trông nồi bánh là hai mẹ con lại chở nhau ra chợ mua sắm tiếp. Khi thì mua những bó thược dược, violet tím trưng phòng khách, khi thì nải chuối, mớ cá rẻ ngày tết không ai mua.

Ngày bé khi tay chân còn yếu ớt chưa giúp đỡ được gì thì công việc con luôn được mẹ giao cho ngồi ghi lại sổ sách chi tiêu ngày tết. Bất cứ khoản lớn, khoản bé nào được xuất ra trong ngày, mẹ đều bảo con ghi lại vào cuốn sổ để cuối tết tính xem tết nhà mình chi tiêu ra sao, có lãng phi khoản nào không. Rồi thi thoảng mẹ lật sang trang ghi chép năm ngoái để so sánh giá cả. Nhờ đó mà ngay từ bé, con đã biết mẹ phải chi tiêu, cân đo, đong đếm ra sao để vượt qua bao cái tết khó khăn.

Có lẽ tết năm nay - khi lần đầu tiên con đi từ phương xa về sum họp gia đình - con sẽ bỏ lỡ vài khâu chuẩn bị tết hay không kịp đi tảo mộ tổ tiên với mẹ. Nhưng con biết có một công việc mà con sẽ vẫn làm đó là được ngồi nắn nót ghi lại từng con số chi tiêu trong cuốn sổ của mẹ. Một cuốn sổ chứa đựng những nét bút chì khi con học lớp 1 cho đến chữ viết tròn trịa cứng cáp trưởng thành ngày hôm nay.

Mẹ hãy đợi con về nhé! Tết của con và mẹ sẽ còn ở bên nhau để cùng viết tiếp hành trình của mùa xuân yêu thương...