Phóng to

Tiết mục Đứng tay nghệ thuật của đoàn Mông Cổ diễn ra tối 18-11 được khán giả khen ngợi và cổ vũ - Ảnh: Linh Đoan

Có 31 tiết mục xiếc của mười quốc gia tham dự đã trình làng với khán giả VN. Mỗi tiết mục dự thi hai lần. Số điểm cuối cùng là trung bình cộng của hai lần thi.

Nhiều tiết mục trùng lặp

Liên hoan xiếc năm nay được quảng bá khá tốt nên hầu hết các đêm diễn đều nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của khán giả dù giá vé không phải là mềm (150.000 - 350.000 đồng/vé). Mỗi đêm lượng khán giả chiếm khoảng 2/3 rạp với sức chứa hơn 1.200 ghế (đêm cuối tuần đông hơn những đêm đầu tuần). Sự có mặt của đông đảo khán giả đã tạo không khí sôi nổi cho liên hoan và gây hứng khởi với các nghệ sĩ tham gia.

4 tiết mục đoạt giải vàng Ban giám khảo đã quyết định trao giải vàng cho bốn tiết mục: Đứng tay nghệ thuật (Mỹ), Ngày hội Tây nguyên (Trường Xiếc và tạp kỹ VN), Tung hứng bằng chân (Liên bang Nga) và Đứng tay nghệ thuật (Mông Cổ). Sáu giải bạc được trao cho các tiết mục: Đu quay (Trường Xiếc và tạp kỹ VN), Dây da hai nam (Ukraine), Dây căng cao, Ảo thuật (Đoàn xiếc TP.HCM), Lăn vòng, Dạy chó (Liên đoàn Xiếc VN).

Ở 31 tiết mục dự thi, mỗi đoàn đều cố gắng tìm nét riêng cho mình nhưng rất tiếc có quá nhiều tiết mục trùng lắp. Có khi ba, bốn đoàn cùng chọn một loại hình thể hiện, như Sức mạnh đôi tay có đoàn Cuba, Campuchia...; Đứng tay nghệ thuật có đoàn Mỹ, Mông Cổ...; Hình tượng nam nữ có Pháp, Mỹ, Lào... Trong liên hoan chỉ có ba tiết mục ảo thuật của Hungary, Xiếc TP.HCM và Đoàn nghệ thuật Vũng Tàu nhưng cả ba đều có biểu diễn màn thay đổi trang phục nhanh.

Ông Hồ Văn Thành - trưởng Đoàn xiếc TP.HCM - nhìn nhận: “Nhìn chung mỗi tiết mục các nước đều cố gắng tìm cái hay riêng nhưng nếu như ngay từ đầu chúng ta có sự phản hồi, cân đối khi các đoàn đăng ký tiết mục thì có lẽ tránh được sự trùng lắp, thể loại đa dạng hơn để liên hoan thêm phong phú”.

Quả thật, xem nhiều tiết mục trùng lắp dễ gây cho khán giả cảm giác nhàm chán và màu sắc liên hoan vì vậy cũng có phần đơn điệu!

Một số tiết mục được khán giả ủng hộ nhiệt tình vì kỹ thuật điêu luyện và phong cách biểu diễn cuốn hút như tiết mục Đứng tay nghệ thuật của Mỹ, Mông Cổ; Tạo hình trên dây của Ukraine (đôi nam) và Nga..., tiết mục Thăng bằng kiếm trên đu của Liên đoàn Xiếc VN lần thi đầu bị mắc lỗi nhưng lần sau hoàn thiện hơn cũng tạo được tình cảm. Tuy nhiên không hiếm tiết mục còn thể hiện sự đơn giản, không có nhiều kỹ thuật đặc sắc.

VN: thiếu ý tưởng

Năm nay, nhiều đoàn VN đã cử lực lượng trẻ đến với liên hoan. Các diễn viên trẻ đem lại diện mạo tươi tắn cho một số tiết mục, tuy nhiên do còn thiếu kinh nghiệm nên không ít tiết mục thể hiện sự chệch choạc. Nhiều đoàn VN bị mắc lỗi khiến tiết mục chưa được hoàn hảo như Nhào lộn trên xe môtô, Ngày hội Tây nguyên (Trường trung cấp Nghệ thuật xiếc và tạp kỹ VN), Thăng bằng trên dây căng cao (Xiếc TP.HCM)...

Ông Hồ Văn Thành chia sẻ: “Liên hoan xiếc lần này chúng ta không chỉ học tập các đoàn mạnh về kỹ thuật, mà phong cách biểu diễn và ý tưởng xuyên suốt là điều chúng ta đang thiếu và cần phải quan tâm. Như tiết mục Lắc vòng nghệ thuật của đoàn Ukraine dù kỹ thuật không quá đặc sắc nhưng nghệ sĩ có phong cách biểu diễn rất biểu cảm trong từng ánh mắt, động tác, biết cách hô hào khán giả để làm nóng sân khấu”.

Dù liên hoan được tổ chức khá gấp gáp, chủ nhà VN cũng nhận được nhiều cảm tình của bạn bè quốc tế. Diễn viên xiếc 18 tuổi Sasha Pivaral (Mỹ) tỏ vẻ hài lòng: “Lần đầu tiên đến VN nhưng tôi cảm thấy rất vui vì công tác chuẩn bị ở đây khá tốt. Nghệ sĩ có phòng tập, sân khấu chính, sân khấu phụ, mỗi đoàn có phòng riêng để chuẩn bị trước khi ra sân khấu, điều mà ở một số liên hoan khác không có!”. Sasha Pivaral có mười năm theo nghiệp xiếc, đã giành một số giải thưởng ở các liên hoan xiếc uy tín.

Chuyến đi VN lần này của cô rất đặc biệt vì ngoài tiết mục Đứng tay nghệ thuật của cô, tiết mục còn lại của đoàn Mỹ là Hình tượng nam nữ do cha mẹ cô thể hiện.

Chạy với liên hoan Trao đổi với NSND Vũ Ngoạn Hợp - giám đốc Liên đoàn Xiếc VN, chủ tịch hội đồng giám khảo Liên hoan xiếc quốc tế lần 4, ông cho biết từ năm 2010, Bộ VH-TT&DL đã cho phép tổ chức liên hoan xiếc quốc tế theo định kỳ hai năm/lần. Dẫu vậy, thời gian thật sự chuẩn bị cho liên hoan năm nay là... một tháng. “Chúng tôi tập tiết mục trong tình trạng không biết năm nay có tổ chức liên hoan hay không. Đùng một cái được thông báo có tổ chức, ai nấy đều co giò lên mà chạy. Nhưng có chạy nhanh mấy đi chăng nữa thì thời gian một tháng cùng nguồn kinh phí được hỗ trợ (50-70 triệu đồng/tiết mục) chỉ đủ để “tôn tạo” lại những tiết mục đã biểu diễn và mua sắm quần áo mới hoặc một số trang thiết bị nhỏ... Còn để dựng một tiết mục mới và thật đặc sắc thì không thể!” - nghệ sĩ Tống Toàn Thắng (Liên đoàn Xiếc VN) chia sẻ. Nghệ sĩ Phi Vũ - Đoàn Xiếc TP.HCM - nhận xét: “Có lẽ vì kinh phí liên hoan hạn hẹp và thời gian chuẩn bị quá ngắn nên chúng ta không thể mời các đoàn xiếc mang tầm cỡ quốc gia, các tiết mục đỉnh cao của các nước đến tham gia. Diễn viên không học được nhiều từ liên hoan xiếc lần này về kỹ thuật chuyên môn vì các tiết mục đều là đơn lẻ... Để điểm danh tiết mục đỉnh cao thì thật khó, có chăng chỉ được một tiết mục Đứng tay nghệ thuật của Mỹ”.