Bản đồ Yemen

Chiến dịch của Saudi Arabia

Cuối tháng 3, các máy bay chiến đấu của Saudi Arabia bắt đầu tấn công những mục tiêu ở Yemen để đẩy lui các nhóm nổi dậy người Houthi, vốn đã chiếm giữ một vùng rộng lớn đất nước này trước đó. 

Nhưng họ chỉ tiêu diệt được lực lượng không quân yếu ớt của phiến quân Houthi, không ngăn được quân Houthi tiếp tục mở rộng vùng chiếm đóng dưới mặt đất. 

Giao tranh đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới công tác cứu trợ nhân đạo ở Yemen, quốc gia đang có hàng trăm nghìn nạn nhân chiến tranh.

“Đất nước này đang trên bờ vực sụp đổ”, Zeid Ra’ad al-Hussein, cao ủy Liên Hiệp Quốc về nhân quyền, nói.

Quân Houthi tiến về phía nam

Bắt đầu ở tỉnh Saada, quân Houthi là người Hồi giáo Shiite nhận sự ủng hộ từ Iran. Vào tháng 1, các tay súng Houthi tràn vào thủ đô Sana, buộc Tổng thống Abdu Rabbu Mansour Hadi từ chức.

Từ đó tới nay họ đã tiến nhanh về phía nam và tuần này bắt đầu gây sức ép lên cảng Aden, nơi ông Hadi và các lực lượng chính phủ vẫn đang chống trả.

Mỹ can thiệp đã nhiều năm qua

Yemen là căn cứ địa của chi nhánh Al Qaeda hoạt động tích cực nhất - Al Qaeda trên bán đảo Ả Rập. Từ năm 2009, Mỹ đã tiến hành ít nhất 100 cuộc không kích ở Yemen. Al Qaeda không phải là nhóm khủng bố duy nhất hoạt động ở Yemen.

Tuần trước, Nhà nước Hồi giáo (IS) tự phong nhận trách nhiệm các vụ đánh bom ở hai nhà thờ Shiite tại Sana khiến 135 người thiệt mạng.

Những chia rẽ lịch sử

Miền nam Yemen từng là một quốc gia tự trị cho tới tận năm 1990. Vùng đông bắc, vốn được gọi là Yemen trong lịch sử, chủ yếu là người Hồi giáo Shiite. Vùng đông nam, được gọi là Hadramawat trong lịch sử, tập trung đông người Sunni.

“Yemen và Hadramawat hiếm khi gộp lại trong cùng một thực thể chính trị - nhà nước suốt một thời gian dài” - Michael Izady, sử gia và địa lý gia ở Đại học Columbia - Mỹ, nói.