Bến Tre là tỉnh đầu tiên ở Đồng bằng sông Cửu Long phối hợp với Viện Nghiên cứu ứng dụng và đổi mới sáng tạo doanh nghiệp (3AI) thí điểm Netzero tour. Đến với tour này, mỗi du khách được làm nhiều việc tốt vì một môi trường tái tạo xanh bền vững, góp phần với cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Trung hòa phát thải

Trước khi khởi hành, du khách sẽ được Công ty TNHH MTV truyền thông và du lịch C2T (Công ty TT&DL C2T) phát một passport xanh và cây bút chì để ghi các hoạt động của mình trong suốt quá trình của chuyến du lịch, mỗi hành động tốt cho môi trường sinh thái, giảm phát thải, được tính điểm bù trừ cho những phát thải trong chuyến đi.

Khi nhận passport, du khách được hướng dẫn viên (HDV) du lịch hướng dẫn ghi chép như khách đến từ TP.HCM, đi xe ô tô 4 chỗ, phát thải từ một xe: 22kg CO₂. Đoàn 16 người đi 4 ô tô, phát thải cộng chung: 88kg CO₂.

Để trung hòa lượng phát thải từ phương tiện vận chuyển, HDV du lịch đưa ra những hành động du khách có thể cùng nhau tham gia bù trừ phát thải, mọi người đều nôn nóng với những hành động vì môi trường mà mình sắp được góp phần.

Tour khởi hành từ bến tàu du lịch, bờ bắc sông Bến Tre, tàu di chuyển chậm trên sông Bến Tre theo lộ trình của tour “Thành phố dưới tán dừa” của công ty này trước đây.

Tàu chạy sang bờ nam sông Bến Tre, dừng sát vào rặng bần, trên tàu khách có thể với tay hái những trái bần chua, nếu như trước đây khách có thể hái trái bần thoải mái, đưa vào tàu chấm muối ớt, đem về làm quà kỷ niệm, nhưng nay HDV du lịch khuyên du khách chỉ hái một trái, dành nhiều trái trên cây, khi trái chín có cái cho chim ăn, trái chín rụng xuống nước, cá ngát, cá dứa ăn... Cá có thức ăn, sinh sôi phát triển, mới có cá làm thức ăn cho con người.

Trên tàu, du khách được xem người dân mưu sinh trên sông nước, họ chài, cào kéo lưới tôm, cá dưới sông. Trong lưới có tôm lớn quơ hai càng xanh dài cùng tôm cá lớn nhỏ, tôm mang trứng, chà, gốc cây, rác nilong...

Du khách được HDV gợi ý chi tiền mua cá, tôm nhỏ, tôm trứng và thả lại dòng sông, cho ít tiền để người kéo lưới giữ lại chà gốc cây, rác nilong mang về tiêu hủy mà không thả lại môi trường sông nước.

Không ai nói ai, gần như tất cả du khách đều đồng tình theo lời HDV. Vẻ mặt mọi người lộ niềm vui, hạnh phúc khi làm việc có ích. HDV cho biết việc thả tôm cá nhỏ, tôm trứng xuống dòng sông là bảo vệ nguồn lợi thủy sản không cạn kiệt, giữ lại rác mang về tiêu hủy, góp phần làm sạch lòng sông, là hành động được tính điểm trừ lượng phát thải trước đó.

Hướng đến Netzero

Trên tàu, du khách được giải khát bằng nước dừa xiêm, dừa dứa ướp lạnh. HDV du lịch cho biết dùng trái dừa xiêm thay nước đóng chai không thải rác nhựa ra môi trường. Ống hút làm từ cỏ bàn. Dừa uống nước sau khi khách dùng bỏ đi, nhân viên của công ty gom lại và mang cho nhà vườn dùng cơm dừa non nuôi gà, gáo dừa phân hủy thành phân hữu cơ bón cho cây.

Trong chuyến du lịch, du khách được HDV mời tham gia trồng cây trên bãi bồi ven sông. Nhiều du khách thốt lên thích thú khi đặt chân xuống bãi bùn mềm mịn phù sa, trồng những cây bần (còn có tên là cây thúy liễu) con. Trong thời gian không lâu rễ bần sẽ phát triển chi chít trên bãi bồi, giữ phù sa bồi lắng, chống sạt lở đất và là nơi sinh sôi phát triển của hệ đa sinh vật, dưới tán bần có cây mái dầm, cây cóc kèn, cây dừa nước sinh sống...

Hành trình của chuyến du lịch tiếp tục đưa đoàn khách đến những cung đường xẻo, rạch rợp mát bóng dừa nước rồi những vườn dừa xanh trĩu trái ở xã Nhơn Thạnh, thành phố Bến Tre, là nơi có nhiều cơ sở đón khách du lịch sinh thái ở địa phương này.

Đến đây, du khách mua vé xem ca nhạc tài tử, xem dệt chiếu, mua hàng thủ công mỹ nghệ từ dừa, mua kẹo dừa sản xuất tại địa phương. Khách vui chơi với chạy xe đạp trên những con đường quê, bơi xuồng trên sông rạch cũng là những hành động không phát thải ra môi trường.

Điểm cuối của tour là vườn dừa xiêm, dừa dứa rộng 2ha của cô Sáu Điệp. Nhiều du khách ngạc nhiên khi nhìn thấy bảng giới thiệu “Tôi là dừa xiêm (cocos Nucifera). Tôi 30 năm tuổi. Tôi hấp thụ 250,8kg CO₂ mỗi năm”.

Ở vườn dừa cô Sáu Điệp, du khách có thể hợp đồng trả tiền trước mua cây dừa trong thời gian bao nhiêu năm, chăm bón bằng phân hữu cơ. Du khách ở xa có thể bán trái trong thời gian hợp đồng cho Công ty TT&DL C2T để giảm tiền đầu tư hoặc nhận trái dừa về nhà.

Việc mua cây dừa sẽ giúp nhà vườn an tâm về giá cả trái dừa và việc mua sở hữu cây dừa góp phần thu giữ khí carbon trong môi trường. Mua cây dừa, du khách được tính điểm cộng bù trừ phát thải trong chuyến đi. Thông tin về cây dừa cũng được Công ty TT&DL C2T số hóa giúp du khách dễ dàng tra cứu, theo dõi qua điện thoại thông minh.

Du khách có nhiều hành động giảm thải trong chuyến đi, được tính điểm trung hòa phát thải qua điện thoại thông minh. Nếu chưa đạt, du khách cần có thêm hành động tiếp để đạt mức trung hòa khí carbon như mua phân hữu cơ ở điểm du lịch về bón rau, hoa kiểng.

Chuyến về đêm, con nước ròng, tàu thả trôi theo dòng nước, không chạy máy dầu, trong tàu đã sáng đèn, là đèn năng lượng mặt trời - năng lượng tái tạo, đúng là Netzero tour tái tạo xanh.

Netzero tour là mô hình mới của Công ty TT&DL C2T Bến Tre hưởng ứng chủ trương của Chính phủ “Việt Nam quyết định cam kết thực hiện phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050”.

Cuộc thi Tái tạo xanh: 'Hãy tái chế tôi, cho tôi một cuộc đời mới'

Đó là câu nói lấy làm động lực để thầy giáo Ngô Minh Khôi (48 tuổi, huyện Thường Tín, TP Hà Nội) nuôi dưỡng đam mê tái chế của mình.