Các sinh viên của Đại học Tehran. Phụ nữ Iran trước năm 1979 được khuyến khích không mang tấm che mặt. Họ ăn mặc khá thoải mái như ở phương Tây - Ảnh tư liệu

Trong vài thập niên trước cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1979, Iran nằm dưới sự cai trị của vua Mohammad Reza Pahlavi (người Iran gọi vua là Shah).

Shah Reza nổi tiếng vì sự độc đoán, ông không chấp nhận những tiếng nói phản kháng hoặc dung dưỡng tự do chính trị. Tuy nhiên, ông thúc đẩy Iran đi theo con đường hiện đại hóa thế tục kiểu Tây phương, cho phép tự do văn hóa tồn tại ở một mức độ nhất định.

Dưới thời của Shah, nền kinh tế và giáo dục của Iran phát triển rất khá. Nhờ kho dầu mỏ và vị trí chiến lược gần Ấn Độ, Liên Xô... Mỹ và Anh xem Iran là đồng minh chính của họ ở Trung Đông - một cái nhìn rất khác với bây giờ.

Tuy nhiên, thậm chí trước cuộc cách mạng, quyền lực của Shah đã không vững chắc. Một số thành phần xã hội, trong đó có chức sắc tôn giáo, không thích Shah và chính phủ thân phương Tây của ông.

Vua Mohammad Reza Pahlavi, hoàng hậu Fawzia và công chúa Shahnaz, Tehran, 1942 - Ảnh: AP

Giống như Mustafa Kemal Atatürk - người sáng lập nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, Shah Reza tiến hành một loạt cải cách để biến Iran thành một quốc gia hiện đại kiểu Tây phương.

Những cải cách bao gồm cấu trúc đất nước Iran xung quanh bản sắc Ba Tư, đàn áp các bộ tộc, dẹp bỏ luật lệ địa phương để tập trung quyền lực về trung ương, mở rộng quyền phụ nữ trong xã hội...

Bắt chước Ataturk nhưng Shah đã không thành công trong cải cách tôn giáo. Dù ý định của ông là biến Iran thành một nước hiện đại, các động thái cấm trang phục tôn giáo - bao gồm mạng che mặt của phụ nữ - đã khiến các thành phần bảo thủ và truyền thống bực tức.

Các chính sách cứng rắn và cấm tự do chính trị của Shah Reza cuối cùng dẫn đến một sự kiện nổi tiếng là cách mạng Hồi giáo năm 1979 - tước đi quyền lực của chính ông. 

Nhưng dù sao trong gần 40 năm trị vì, Iran đã chứng kiến một loạt thay đổi dưới quyền của Shah.

Dưới đây là một số hình ảnh ghi lại cuộc sống ở Iran trước năm 1979:

Một ngày bình thường trên bãi biển thập niên 1970 - Ảnh: Twitter

Đường phố Tehran - Ảnh: Twitter

Phụ nữ Iran trước năm 1979 không mang mạng che mặt - Ảnh: Twitter

Một gia đình trên bãi biển - Ảnh: Twitter

Một chuyến đi chơi - Ảnh: AP

Hai cô nữ sinh - Ảnh: AP

Trong một bữa tiệc - Ảnh: AP

Đường phố Tehran năm 1946 - Ảnh: AP

Ông Trump: 'Tướng Soleimani lẽ ra bị tiêu diệt từ nhiều năm trước'

TTO - Mỹ giải thích cuộc không kích tiêu diệt tư lệnh lực lượng Quds của Iran là để cản trở 'một cuộc tấn công sắp diễn ra', đe dọa tới tính mạng nhiều người Mỹ ở Trung Đông. Ông Trump nói tướng Iran này lẽ ra đã bị giết từ lâu.