Phóng to

Các bác sĩ ghép thận cho bệnh nhân Hứa Cẩm Tú ngày 10-7 - Ảnh do Bệnh viện Trung ương Huế cung cấp

Bệnh nhân Hứa Cẩm Tú là người bị cắt cả hai quả thận tại Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ mà TTO nhiều lần phản ánh. Hiện bệnh nhân này đã ăn uống được và đang được tiếp tục tích cực theo dõi và điều trị sau mổ.

Hai lần mổ

Ca mổ được thực hiện hai lần, tại Trung tâm Tim mạch trực thuộc Bệnh viện Trung ương Huế, do Hội đồng ghép tạng Bệnh viện Trung ương Huế tiến hành dưới sự chỉ đạo của GS.TS Bùi Đức Phú.

Lần đầu tiến hành mổ lúc 7g30 sáng 10-7 và kết thúc vào 11g30 cùng ngày. Quả thận được lấy từ người cho và bỏ vào hố chậu phải người nhận.

Ca mổ diễn ra thuận lợi, nước tiểu có ngay sau khi ghép xong, các mạch máu: tĩnh mạch thận - tĩnh mạch chậu ngoài (kiểu tận bên) và động mạch thận - động mạch chậu trong (kiểu tận - tận). Tuy vậy, nước tiểu sau đó ít dần, đến 13g30 GS.TS Bùi Đức Phú đã quyết định mổ lại vì chưa xác định được nguyên nhân do thải ghép tối cấp hay do lưu lượng máu qua thận ghép không đầy đủ.

Sau khi mổ lại, thận mới ghép vẫn hồng, động mạch thận vẫn đập nhưng hơi bị co thắt, nên các bác sĩ đã quyết định cắt hệ giao cảm quanh động mạch thận và cắm lại động mạch thận với động mạch chậu ngoài kiểu tận - bên, đồng thời cho áp dụng phác đồ chống thải ghép tích cực.

Cuộc mổ lần hai kết thúc lúc 16g30, bệnh nhân vẫn không có nước tiểu, nhưng sau đó một giờ nước tiểu bắt đầu ra nhiều, đến 7g sáng 11-7 đã ra 5 lít nước tiểu, các thông số xét nghiệm bình thường, bệnh nhân tự thở và bắt đầu ăn nhẹ.

Phóng to

Quả thận vừa lấy từ người cho chuẩn bị ghép vào bệnh nhân Tú - Ảnh do Bệnh viện Trung ương Huế cung cấp

Trường hợp hiếm gặp

Theo đánh giá của GS.TS Bùi Đức Phú, đây là sự cố y khoa hiếm gặp, ở Việt Nam đây là ca thứ hai.

Ca đầu tiên cách đây 30 năm, bệnh nhân có một thận bị cắt bỏ do chẩn đoán nhầm, sau đó chuyển ra nước ngoài ghép thận nhưng không thành công. Riêng trường hợp này, Bộ Y tế và các cơ quan hữu quan như UBND TP Cần Thơ, Sở Y tế Cần Thơ đã có sự chỉ đạo kịp thời trong điều kiện trình độ năng lực của các thầy thuốc VN trong lĩnh vực ghép tạng đã phát triển.

Quá trình điều trị cho bệnh nhân Tú cũng có sự phối hợp nhịp nhàng giữa Bệnh viện Trung ương Huế và Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ nên bệnh nhân Tú đã được cứu sống. Tuy nhiên, GS Phú cũng cho rằng trước mắt ca mổ có diễn biến thuận lợi, song đây chỉ mới là kết quả ban đầu, còn phải tiếp tục tích cực theo dõi điều trị sau mổ.

Sáu tháng điều trị đặc biệt

Như TTO đã nhiều lần thông tin, bệnh nhân Hứa Cẩm Tú đã bị cắt cả hai quả thận ngày 6-12-2011 tại Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ, do sỏi thận trái làm mất chức năng thận, bệnh nhân có thận móng ngựa (thận phải và thận trái dính với nhau nhưng không được phát hiện trước mổ). Sau đó bệnh nhân được chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ.

Đến ngày 4-1-2012 được chuyển ra Bệnh viện Trung ương Huế tiếp tục điều trị và theo dõi chuẩn bị ghép thận.

Ở Huế, chị Tú và chồng được bố trí một phòng đặc biệt và ăn uống theo chế độ dinh dưỡng thích hợp, không phải đóng một khoản chi phí nào.

Bệnh nhân được lọc máu chu kỳ tổng cộng 71 lần (3 lần/tuần cách nhật) và điều trị bảo tồn nội khoa như điều trị tăng huyết áp, điều trị thiếu máu, rối loạn nước, điện giải, vitamin và các điều trị khác.

Phóng to

Bệnh nhân Hứa Cẩm Tú đã dần bình phục, người khám là GS.BS Bùi Đức Phú - Ảnh do Bệnh viện Trung ương Huế cung cấp

Sau một thời gian điều trị, huyết áp bệnh nhân tạm ổn định, dao động từ 120/80 mmHg đến 150/100 mmHg, mạch từ 80-90 lần/phút, tình trạng thiếu máu cải thiện tốt với Hb đạt mục tiêu từ 11-12 g/dL. Các chỉ số sinh hóa đều ổn định. Không có tình trạng thừa dịch, nhiễm trùng.

Tuy nhiên, vì yếu tố miễn dịch nên chưa thể ghép thận cho bệnh nhân sớm được, bệnh nhân lại rất nhớ nhà nên từ ngày 20-4 đã xin về thăm nhà ở Cần Thơ trong hai tuần. Ở Cần Thơ, bệnh nhân tiếp tục được chạy thận tại Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ.

Sau đó trở lại Huế, bệnh nhân tiếp tục được điều trị theo đúng phác đồ và tiếp tục chờ đợi vì kết quả xét nghiệm miễn dịch chưa cho phép ghép thận.

Trong quá trình điều trị dài ngày, tinh thần bệnh nhân có vài lần không ổn định. Đặc biệt lúc 18g30 ngày 30-6, khi nhận tin gia đình ở Cần Thơ bị thiệt hại do lốc, bệnh nhân đột ngột lên cơn phù phổi cấp. Các bác sĩ đã hồi sức kịp thời, cho thở máy áp lực dương, hạ huyết áp chỉ huy, chạy thận nhân tạo cấp cứu…, sau một tuần tình trạng bệnh nhân đã được ổn định.

Thận mới ghép cho bệnh nhân Hứa Cẩm Tú lấy từ một trong hai người tình nguyện hiến thận. Sau hàng loạt xét nghiệm, Hội đồng ghép tạng Bệnh viện Trung ương Huế đi đến thống nhất xét chọn người cho thận phù hợp và hoàn tất đầy đủ các xét nghiệm theo đúng quy trình ghép thận quốc gia, lên kế hoạch ghép thận cho bệnh nhân vào ngày 10-7.