Vị khách đặc biệt đó là bà Michelle Bachelet, nguyên Tổng thống Chile, quốc gia cách Việt Nam hơn 17.000km.

Bà thăm Việt Nam lần này nhân dịp kỷ niệm 52 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước và chắc chắn không thể không đến thăm người bạn và người anh trai thân thiết Nguyễn Minh Triết.

Tình bạn đặc biệt

Nguyên lãnh đạo hai nước trao cho nhau cái ôm thật chặt trước khi cùng vào nhà ôn lại những câu chuyện cũ. Tình bạn đặc biệt giữa hai người bắt đầu từ năm 2006, khi Tổng thống Chile Bachelet đến Việt Nam dự Tuần lễ cấp cao APEC, sự kiện quốc tế do Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết chủ trì.

"Hôm nay tôi và các lãnh đạo tỉnh Bình Dương rất vui được chào đón nguyên Tổng thống Chile Michelle Bachelet và đoàn đại biểu đến thăm.

Bà Bachelet là người bạn lớn của nhân dân Việt Nam. Riêng Bachelet có nhiều đóng góp rất quan trọng cho quan hệ hợp tác giữa hai nước", nguyên lãnh đạo cấp cao Việt Nam chia sẻ trong buổi đón tiếp bà Bachelet tại nhà riêng.

"Tôi rất nhớ mẹ Ángela. Mẹ Ángela là người mẹ duy nhất có hai con là nguyên thủ quốc gia (Chile và Việt Nam)", nguyên lãnh đạo Việt Nam xúc động kể về bà Ángela Margarita Jeria Gómez - mẹ ruột của nguyên Tổng thống Bachelet và mẹ nuôi của ông.

Lắng nghe những kỷ niệm của anh trai Nguyễn Minh Triết kể về người mẹ quá cố của hai người, có những khoảnh khắc bà Bachelet không kìm được xúc động và quệt nước mắt.

"Thưa anh Triết, em rất vui mừng và hạnh phúc được trở lại Việt Nam", bà nói và khẳng định bất cứ khi nào bà đến Việt Nam bà đều nhận được sự đón tiếp rất chân tình, đặc biệt là từ người anh Nguyễn Minh Triết.

Nguyên lãnh đạo Chile kể trong thế hệ thanh niên của bà, Việt Nam là một tượng đài lớn vì đã đánh bại đế quốc trong quá trình đấu tranh giành độc lập. Bà và những thanh niên khác đã từng xuống đường phản đối chiến tranh Việt Nam.

"Từ một đất nước bị chiến tranh tàn phá, Việt Nam đã khắc phục khó khăn và vươn lên. Chúc mừng sự phát triển ấn tượng của Việt Nam", bà nói với anh trai Nguyễn Minh Triết.

Cùng dự cuộc gặp có lãnh đạo Văn phòng Chủ tịch nước, đại sứ của hai bên và lãnh đạo của tỉnh Bình Dương và quận Cerro Navia, địa phương Chile nơi đặt bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

"Khi đại sứ Chile mời tôi sang thăm Việt Nam. Thú thật tôi có chút đắn đo... trong 1/1.000 giây rồi sau đó gật đầu đồng ý", bà dí dỏm chia sẻ về quốc gia mà mình dành nhiều tình cảm đặc biệt.

Nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cho biết Chile cũng từng trải qua nhiều giai đoạn khó khăn trong quá khứ như Việt Nam.

Bà Bachelet từng là nạn nhân dưới thời nhà độc tài Augusto Pinochet. Gia đình của bà giàu truyền thống cách mạng. Cha của bà Bachelet là một vị tướng quân đội từng đứng lên chống chế độ độc tài Pinochet. Sau đó cha và anh trai của bà mất, còn bà và mẹ bà được Cộng hòa dân chủ Đức bao bọc.

"Cuộc đời của Bachelet cũng gian truân nhưng cũng rất hết lòng với những người bạn. Chúng tôi rất khâm phục cô em. Tôi cũng mong rằng Bachelet tiếp tục giữ vai trò kết nối giữa hai đất nước chúng ta", ông nói về người em gái đang sống cách nửa vòng Trái đất.

"Bữa nay mới chính thức dám gọi là cô em, chứ trước đó không dám", nguyên Chủ tịch nước dí dỏm nói. Trước đây, dù tình cảm thân thiết nhưng hai bên vẫn gọi nhau bằng chức danh Chủ tịch nước và Tổng thống.

Người mẹ chung Ángela

Khi làm tổng thống, bà Bachelet thường xuyên đưa mẹ theo trong những chuyến công du nước ngoài, trong đó có chuyến thăm Việt Nam vào năm 2006, nhân dịp dự Hội nghị cấp cao APEC.

Khi nghe câu chuyện về mẹ của bà Bachelet mất chồng và con trai trong cuộc chiến chống chế độ độc tài Pinochet, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết nói với bà Ángela: "Ở Việt Nam các bà mẹ có chồng con hy sinh thì được tặng danh hiệu là Mẹ Việt Nam anh hùng, cho nên mẹ cũng xứng đáng là người mẹ anh hùng. Bà ấy nghe gọi mẹ nên cảm thấy vui. Sau đó thì bà ấy thành mẹ luôn chứ không phải là mẹ anh hùng nữa".

"Sau này, mỗi lần gặp là tôi gọi mẹ một cách tự nhiên cũng vì tình cảm gắn bó, chân tình giữa hai bên", nguyên lãnh đạo Việt Nam kể với Tuổi Trẻ.

Trong chuyến thăm Chile năm 2009, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết có đến tận nhà thăm em gái Bachelet và mẹ nuôi. "Mình còn đặt một số vòng kiềng đem qua tặng để bà vui, bà xúc động lắm. Trong đó có mấy cái lắc tay bé quá không vừa nên tôi đã xin lỗi bà và hứa sẽ gửi lại bộ vòng kiềng khác".

Sau đó, nhân dịp dự Hội nghị cấp cao APEC ở Singapore năm 2010, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết gặp lại Tổng thống Michelle Bachelet và nhờ em gái gửi lại cho mẹ Ángela bộ vòng kiềng Việt Nam vừa vặn với bà hơn.

"Tôi nói với Bachelet là tôi gửi cái vòng kiềng này cho má tôi". Sau đó, Bachelet nói là ông có muốn gặp má ông không thì gặp vào chiều nay. Tôi xem lại lịch thấy còn trống thì đồng ý gặp. Nhưng sau đó Tổng thống Obama bất ngờ gửi lời mời lãnh đạo các nước ASEAN dự tiệc. Việt Nam lúc đó là chủ tịch luân phiên của ASEAN nên tôi không thể không tham gia", nguyên chủ tịch nước kể.

Hiểu chuyện này, bà Bachelet nói: "Không sao. Má ông sẽ thông cảm cho ông thôi".

Nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cho biết do tình cảm gắn bó giữa hai dân tộc cũng như mối quan hệ thân tình giữa ông và bà Bachelet nên "khi bàn nhau, việc gì cũng dễ thông qua".

Trong một lần gặp lúc cả hai còn đương chức, ông có đề nghị Bachelet công nhận nền kinh tế thị trường của Việt Nam và bà đồng ý ngay lập tức.

Tặng mẹ Ángela của nhà tự trồng

Tháng 11-2017, khi Việt Nam tổ chức Hội nghị cấp cao APEC lần thứ hai, Tổng thống Michelle Bachelet đến dự nhưng không có mẹ đi cùng.

Sau đó, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã gửi lá thư đến mẹ Ángela. "Chúng con bên này mong được đón Mẹ vào dịp APEC Việt Nam. Nhưng Mẹ không đến được. Chúng con hiểu và càng thương Mẹ nhiều hơn. Chúng con vẫn giữ mãi những hình ảnh và tình cảm tốt đẹp của Mẹ và Michelle Bachelet. Con cầu mong Mẹ dồi dào sức khỏe, sống mãi với con cháu", lá thư viết.

Trong thư, nguyên lãnh đạo cấp cao Việt Nam cũng tặng một số món quà cây nhà lá vườn gồm yến, bưởi, hạt điều.

Khi mẹ Ángela qua đời trong lúc đại dịch COVID-19 bùng phát, nguyên Chủ tịch nước rất buồn vì không thể thu xếp đến thăm và có nhờ Đại sứ quán Việt Nam tại Chile gửi vòng hoa viếng.

Nguyên Tổng thống Chile khóc khi nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết kể về 'người mẹ' của cả hai

Chiều 30-3, tại thị xã Bến Cát (Bình Dương) diễn ra cuộc hội ngộ xúc động giữa hai người bạn thân và đồng thời là hai anh em có chung một “người mẹ”: Nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết và nguyên Tổng thống Chile Michelle Bachelet.