13 ngày sau ảnh hưởng của cơn bão Yagi (bão số 3), quốc lộ 34 nối huyện Nguyên Bình đi Bảo Lạc, Bảo Lâm (Cao Bằng)… còn nhiều điểm đất đá sạt lở nghiêm trọng.

Nhiều người đi qua km180+680, quốc lộ 34 (thuộc địa phận thôn Khuổi Ngọa, xã Ca Thành, huyện Nguyên Bình) dừng xe, nán lại thắp những nén hương bên bờ suối cho 32 nạn nhân xấu số tử nạn trong trận sạt lở núi xảy ra rạng sáng 9-9.

Lở núi, đoàn xe "tiến thoái lưỡng nan"

Trong khoảng sân bê tông vẫn còn vương vãi bùn đất, ngồi gọn một góc, ông Phượng Quầy Châu (41 tuổi, thôn Lũng Luông, xã Nông Ca, Nguyên Bình) vẫn nhớ như in đêm định mệnh trước khi vụ lở núi xảy ra.

Ông là một trong những người may mắn thoát "cơn giận" của núi. Song, chiếc ô tô trị giá hơn 600 triệu đồng giờ chỉ còn một nhúm kim loại, biến dạng như tờ giấy bị vò nát.

Nét mặt chưa hết bàng hoàng, nhìn về phía hiện trường, ông Châu kể tối 8-9, nhiều người trong huyện đi ăn cưới một người quen ở xã Ca Thành.

Khoảng 16h, sau bữa tiệc, mọi người rủ nhau về nhà. Trời mưa lớn. Nhiều đoạn trên quốc lộ 34 đất đá sạt lở xuống đường.

17h, ông Châu cùng một số người bạn cố lái xe đi đến km180+680 thuộc thôn Khuổi Ngọa thì gặp một xe khách cùng nhiều người đi xe máy xếp hàng dài chờ thông điểm sạt lở.

Một tiếng sau, máy xúc đến dọn được một đoạn bùn đất, đoàn xe đi tiếp được 1km thì gặp điểm sạt lở thứ hai nên lại dừng lại. Lúc này đoàn xe nằm giữa hai điểm sạt lở, "tiến thoái lưỡng nan".

"Đi được một đoạn lại sạt lở, máy xúc gặp sự cố bục tuy ô (ống dầu - PV) thủy lực nên không thể tiếp tục dọn đường. Chờ đến 2-3 tiếng, chúng tôi lái xe quay đầu lại đi hướng khác cũng không có đường thoát, đất đã chặn phía trước", ông Châu kể.

Theo lời ông Châu, nghe thông tin ở đỉnh đồi - vị trí đang sạt lở có ba bể nước lớn trước đây người nước ngoài thuê để rửa quặng nên chiếc Kia Seltos (chiếc xe chở bốn người trong một gia đình tử nạn) quay đầu trước, xuống cầu Khuổi Ngọa đỗ. Tiếp đó, lần lượt xe khách và một số xe khác cũng quay đầu đỗ nối đuôi nhau.

"Mọi người thấy khu vực cầu Khuổi Ngọa bằng phẳng, thoáng, không gần núi đồi nên quyết định tạm lánh tại đây để đảm bảo an toàn", ông Châu giải thích.

Đoàn người cùng đốt lửa sưởi ấm trước khi gặp nạn

Đêm đen giữa núi rừng, mưa càng lúc nặng hạt, tiếng gió rít liên hồi. Mọi người lạnh cóng, gọi nhau trú tạm vào lán nhỏ bên đường, cách bờ suối ít bước chân.

Một số người đi xe máy dùng đèn flash điện thoại soi đường, nhanh tay lượm vài thanh củi nhóm lửa, sưởi ấm cho quần áo mau khô.

"Những câu chuyện cuối cùng mọi người kể cho nhau nghe là sự lo lắng, bất an. Người kêu đói, lạnh vì vừa đi làm về chưa được ăn gì. Người thì liên tục gọi điện về thông báo tình hình cho người thân. Một số người ngồi co ro, cố thủ trong xe…", ông Châu nhớ lại.

Nói đến đây, ông Châu sởn gai ốc, tay đan chặt vào nhau và kể tiếp đến rạng sáng 9-9, có một phụ nữ lớn tuổi nhìn thấy phía xa trên đồi phát ra tia lửa. Bà hô hoán mọi người xem cùng nhưng ai nấy đều bảo "không thấy gì".

Lo sợ, một lúc sau người phụ nữ này quyết tâm đội mưa, bò qua đống đất sạt lở, đi bộ về nhà nên thoát "lưỡi hái tử thần".

Quyết định giữa đêm giúp tài xế thoát "tử thần"

May mắn sống sót sau vụ sạt lở kinh hoàng, dù đã quay trở lại cuộc sống bình thường nhưng đến giờ ông Châu vẫn chưa hết bàng hoàng với những gì đã xảy ra.

Ông nói "biết ơn những cuộc gọi của vợ" liên tục thúc giục ông đi bộ về nhà tối hôm đó.

"Đêm mưa xối xả, tôi cùng cậu em vợ bảo nhau chỗ này chắc 'an' nên định cùng mọi người chờ đến sáng để lực lượng chức năng thông đường rồi mới về. Nhưng vợ liên tục gọi, cảnh báo 'trên đỉnh núi gần nơi ông cùng mọi người đang trú chân có ba bể nước lớn rửa quặng, nếu sạt xuống thì không thể sống sót'.

"Mãi chưa thấy tôi về nên vợ cáu gắt, gọi hàng chục cuộc mắng bảo để ô tô lại, đi bộ về ngay. Do vợ thúc giục, trong lòng cũng thấy bồn chồn, nóng ruột nên tôi quyết định rủ cậu em cùng vượt điểm lở núi về nhà", ông Châu hồi tưởng.

Trong đêm mưa mù mịt, ông Châu cùng cậu em nắm chặt tay, dìu nhau qua đống bùn đất cao hàng chục mét. Bùn lún quá đầu gối, có những lúc tưởng chừng không rút được chân lên nhưng ông vẫn cắn chặt răng, rướn người thoát qua.

Cũng theo lời ông Châu, trước khi quyết định đi bộ về, ông có rủ mọi người cùng đi để tránh rủi ro, "nhưng nhiều người bảo không có áo mưa, sợ ướt, tối không ngủ được nên vẫn ở trên xe khách và chiếc lán bên đường".

6h sáng 9-9, ông Châu nhận được cuộc gọi của người bạn (tài xế ô tô Kia Seltos chở bốn người trong gia đình - PV) trong đoàn xe mắc kẹt ở điểm sạt lở nhờ mang mì tôm vào nấu ăn sáng. Ông đồng ý rồi chuẩn bị đồ ăn sáng mang vào cho gia đình bạn và những người bị mắc kẹt.

30 phút sau, điện thoại của ông Châu reo liên hồi. Ông nhấc máy, sững người vì đầu dây một bác sĩ thông báo đoàn người cùng ông lánh nạn tối qua đã bị núi lở đẩy xuống suối. Bác sĩ nhờ ông dùng ô tô chở đến hiện trường cứu hộ.

Ông Châu đứng hình một lúc rồi vội vàng chạy xuống hiện trường nhưng đống đất đá quá cao không thể tiếp cận ngay.

"Khi đến nơi, mọi thứ đã tan tành rồi, lều lán, xe cộ bị cuốn hết. Tôi khuỵu xuống gào khóc vì mọi người đã chết hết, xe của mình vừa mua được mấy hôm cũng bị cuốn đi", ông Châu rớm nước mắt nhớ lại.

Ông Châu cho biết bản thân may mắn thoát nạn nhưng "rất đau lòng vì vụ lở núi đã khiến 32 người chết". Và giờ chỉ mong sớm tìm được thi thể hai nạn nhân mất tích cuối cùng để đưa họ về với gia đình.

Hai chị em mồ côi sau trận lở núi kinh hoàng

Chị em Triệu Thị Phương (11 tuổi) và Triệu Kim Thành (5 tuổi) mồ côi khi ngọn núi sau nhà ở bản Lũng Lỳ, xã Ca Thành, huyện Nguyên Bình, Cao Bằng sạt lở kinh hoàng vùi lấp 9 người, cướp đi cha mẹ của hai em.