Theo Hãng tin Reuters, ông Kevin McCarthy là nhà lãnh đạo Mỹ đương nhiệm cấp cao nhất gặp một nhà lãnh đạo Đài Loan trên đất Mỹ kể từ năm 1979. Trong hệ thống chính trị Mỹ, chủ tịch Hạ viện đứng thứ hai trong danh sách kế nhiệm tổng thống, chỉ sau phó tổng thống.

Mỹ khẳng định tiếp tục hỗ trợ Đài Loan

Ông McCarthy gặp bà Thái tại Thư viện Tổng thống Ronald Reagan ở thành phố Simi Valley (bang California) ngày 5-4 (giờ Mỹ, tức rạng sáng 6-4 theo giờ Việt Nam).

Đi cùng ông là một nhóm 17 nghị sĩ thuộc Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ. Trong đó bao gồm dân biểu Pete Aguilar của California, lãnh đạo cao cấp thứ ba của phe Dân chủ trong Hạ viện, cũng như 10 thành viên từ Ủy ban Hạ viện về Đảng Cộng sản Trung Quốc.

"Tôi tin rằng mối quan hệ của chúng ta bây giờ bền chặt hơn bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời của tôi", ông McCarthy nói khi đứng cạnh bà Thái sau cuộc gặp "rất hiệu quả" trước đó.

Ông nói thêm: "Tình hữu nghị giữa người dân Đài Loan và Mỹ là vấn đề có tầm quan trọng sâu sắc đối với thế giới tự do và điều quan trọng là phải duy trì tự do kinh tế, hòa bình và ổn định khu vực".

Bà Thái và ông McCarthy cũng trích dẫn các di sản của ông Ronald Reagan và vai trò của ông trong việc củng cố quan hệ Mỹ - Đài Loan thông qua "Sáu đảm bảo".

Đây là những cam kết mà Washington đưa ra với Đài Bắc vào năm 1982 sau khi Bắc Kinh phản đối việc bán vũ khí của Mỹ cho hòn đảo này.

Tại họp báo chung, ông McCarthy nhấn mạnh Mỹ phải tiếp tục bán vũ khí cho Đài Loan và tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại cũng như công nghệ với Đài Bắc. Ông nói thêm rằng sự hỗ trợ của Washington dành cho Đài Bắc sẽ không lay chuyển.

Nhà lãnh đạo Đài Loan cảm ơn sự ủng hộ của Mỹ và cho rằng nền hòa bình mà hai bên đã "dày công xây dựng đang đối mặt với những thách thức chưa từng có".

Trung Quốc điều tàu gần Đài Loan

Ông Robert Sutter, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học George Washington, gọi cuộc họp báo chung của bà Thái và ông McCarthy là chỉ dấu quan trọng, theo báo South China Morning Post.

Theo ông, các chuyến đi trước đó của bà Thái không có các sự kiện nổi bật như vậy và nó có thể khiến Trung Quốc cảm thấy tức giận hơn nữa.

Trước cuộc gặp ở California, Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ đã liên lạc với Quốc hội Mỹ để bày tỏ "mối quan ngại sâu sắc và sự phản đối kiên quyết của Trung Quốc".

Theo ảnh chụp màn hình email được chia sẻ bởi Ashley Hinson, nữ dân biểu Đảng Cộng hòa và là thành viên của phái đoàn gặp bà Thái tại California, Trung Quốc đã cảnh báo sẽ không "ngồi yên trước một hành động khiêu khích trắng trợn và rất có thể sẽ có những hành động cần thiết và kiên quyết trong phản ứng".

Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã phản ứng mạnh ngay lập tức sau cuộc gặp. Bắc Kinh cáo buộc Washington đang thông đồng với Đài Bắc và sẽ có biện pháp đáp trả.

Trước đó, ngày 5-4, Cục An toàn hàng hải Phúc Kiến thông báo một hoạt động tuần tra đã bắt đầu ở eo biển Đài Loan. Trung Quốc phản đối mọi cuộc tiếp xúc của các nước với Đài Loan, nhấn mạnh rằng hòn đảo này là một phần không thể tách rời của Trung Quốc.

Các quan chức chính quyền Joe Biden đã hạ thấp chuyến đi của bà Thái, gọi đó là hành động "quá cảnh" hơn là "chuyến thăm chính thức".

Họ cũng khẳng định rằng chuyến đi phù hợp với thông lệ lâu nay của Mỹ và cho biết đã trao đổi với phía Trung Quốc về chuyến đi của bà Thái.

Cựu lãnh đạo Đài Loan đến Trung Quốc

Cựu lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu đến Trung Quốc, trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên đương nhiệm hay đã mãn nhiệm của hòn đảo này đến đại lục sau hơn 7 thập kỷ, nhằm cải thiện quan hệ giữa hai bờ eo biển Đài Loan.