Tối 14-11, tại TP.HCM diễn ra buổi giao lưu với đạo diễn Phạm Ngọc Lân, NSND Minh Châu và chiếu phim Cu li không bao giờ khóc.

Sau giải Phim đầu tay xuất sắc tại Liên hoan phim quốc tế Berlin hồi đầu năm nay, chú cu li của đạo diễn Phạm Ngọc Lân chu du khắp thế giới gần một năm, đến nay đã "cập bến" rạp Việt.

Gu thưởng thức nghệ thuật của khán giả Việt đang thay đổi

Lý giải về việc đưa Cu li không bao giờ khóc ra rạp Việt, đạo diễn Phạm Ngọc Lân chia sẻ dù phim hoàn thành vài năm trước nhưng thời điểm đó anh thấy khán giả Việt Nam chưa sẵn sàng cho dòng phim này.

Mãi đến đầu năm 2024 khi tác phẩm tham gia Liên hoan phim Berlin và nhận giải thưởng cùng phản hồi tích cực từ giới chuyên môn quốc tế, anh mới bắt đầu cân nhắc giới thiệu phim đến khán giả trong nước.

Phạm Ngọc Lân nhận thấy sau đại dịch COVID-19, thói quen thưởng thức nghệ thuật của khán giả Việt đang thay đổi rõ rệt và đây là tín hiệu đáng mừng trong bối cảnh xã hội hiện nay.

Nam đạo diễn cho biết: "Điện ảnh có sức mạnh kết nối và tác động đến cộng đồng, vì vậy tôi muốn đóng góp vào sự thay đổi này".

Phạm Ngọc Lân cũng nhấn mạnh việc đưa phim ra rạp không đơn thuần vì doanh thu mà còn là trách nhiệm xã hội, khi phim có nội dung sâu sắc về những người yếu thế, người già và đặc biệt là người khuyết tật.

Lân cho rằng dù nhân vật chính là người khuyết tật, nhưng anh không tập trung khai thác vào khía cạnh khiếm khuyết của họ.

Thay vào đó, anh muốn nhìn nhận họ như những con người bình thường với cuộc sống, nhu cầu và khát vọng riêng, không khác biệt so với những người khác trong xã hội.

Đối với NSND Minh Châu, quá trình quay phim dù vất vả nhưng bà vẫn cố gắng hết mình vì yêu thích nhân vật bà Nguyện.

Minh Châu chia sẻ: "Tôi thích những vai diễn đòi hỏi thể hiện nội tâm, diễn bằng mắt hơn là thoại nhiều. Hy vọng khán giả sẽ nhìn thấy một phần của mình trong câu chuyện phim".

Theo NSND Minh Châu, Cu li không bao giờ khóc quay rất vất vả, vì lớn tuổi nên có lúc bà cũng thấy mệt mỏi, có lúc cũng thấy tủi thân "Nhưng mà tôi cứ cố vì tôi luôn ủng hộ người trẻ làm phim.

Tôi đọc kịch bản thấy thích nhân vật, bởi tôi vốn là người thích diễn bằng ánh mắt, nội tâm, chứ không thích phim có nhiều thoại. Khi xem phim này, tôi hy vọng ai cũng nhìn vào đấy và thấy mình có một phần nào trong đó" - bà bày tỏ.

Về chi phí sản xuất, Cu li không bao giờ khóc nhận được tài trợ từ các quỹ nghệ thuật và sự hỗ trợ của nhiều cá nhân tin tưởng vào ê kíp mà không yêu cầu hoàn trả, nên đạo diễn Phạm Ngọc Lân không chịu áp lực phải thu hồi vốn.

Cu li không bao giờ khóc có lẽ là phim cuối cùng Thương Tín tham gia

Tâm sự về nghệ sĩ Thương Tín, NSND Minh Châu kể: "Gia đình tôi và anh có rất nhiều kỷ niệm. Khi đi công tác ở Hà Nội, thỉnh thoảng anh vẫn ghé thăm nhà tôi. Tôi luôn cảm thấy thương anh và khi đóng chung, không hiểu sao nước mắt cứ tuôn rơi".

Theo Phạm Ngọc Lân, vì sức khỏe của nghệ sĩ Thương Tín không được tốt, dẫn đến giọng nói không còn rõ ràng như trước.

"Tôi cảm giác đây có lẽ là bộ phim cuối cùng của chú, vì gần như chú không còn đủ sức khỏe để thể hiện được những yếu tố cần có của một diễn viên" - anh nói.

Lý giải về hướng đi độc lập của phim, Ngọc Lân cho biết Cu li không bao giờ khóc lấy cảm hứng từ ký ức tuổi thơ anh, nhân vật chính trong phim là một phụ nữ ở tuổi 60. Đồng thời anh muốn khán giả xem xong phải phần nào cảm thấy day dứt trong lòng.

Ngược lại, phim thương mại khó mà khai thác sâu những câu chuyện như vậy, thường chỉ có thể mời được những diễn viên trong miền Nam có độ tuổi từ 20-34 tuổi. Dù vậy, nếu có cơ hội, anh cũng muốn thử sức với phim thương mại.

So sánh giữa phản ứng của khán giả Việt và quốc tế, Phạm Ngọc Lân cho biết: "Khi chiếu ở nước ngoài, tôi chỉ tiếp cận được lớp khán giả phía trên, vốn được Việt Nam đẩy lên làm biểu tượng và nó quá là nổi tiếng.

Sau những buổi chiếu đầu tiên ở Hà Nội và Đà Nẵng, tôi nhận ra khán giả Việt nhìn ra được những khía cạnh mà nước ngoài chưa nhìn ra".

Về ý tưởng tổ chức phòng chiếu cho người khuyết tật, anh chia sẻ: "Khi phát hành phim, tôi muốn nhìn rộng ra, điện ảnh nên là cái cánh cửa đưa người xem tiếp cận những cách hiểu mới hơn.

Điều cốt lõi của phim điện ảnh không chỉ là bán thu lại tiền, mà còn là bổn phận góp phần vào sự phát triển xã hội cho cộng đồng".

Năm sau, đạo diễn Phạm Ngọc Lân tiết lộ sẽ làm một phim ngắn và tiếp tục mời NSND Minh Châu và diễn viên Hà Phương tham gia.

Xa hơn, anh có kế hoạch cho một dự án phim dài với đề tài điều tra phá án và ẩm thực, có thể vượt ra khỏi dòng phim độc lập do cần kinh phí lớn.

Sau buổi chiếu phim Cu li không bao giờ khóc, đạo diễn Phan Đăng Di đánh giá:

"Tôi nghĩ đây là một trong những phim hay nhất Việt Nam tôi từng xem, đặc biệt là khi phim xử lý những điều rất vô hình của đời người, trong số phận của chúng ta.

Lân làm nó hiện lên dưới lăng kính thật dịu dàng, bình tĩnh, nhưng cũng rất buồn bã. Về mặt sáng tạo, tôi rất khâm phục.

Có lẽ Cu li không bao giờ khóc sẽ khiến chúng ta thay đổi cách thưởng thức các tác phẩm phim thông thường, hãy để cho tâm hồn trong veo hơn để có thể dễ dàng tiếp cận những điều ê kíp ấp ủ, ẩn dụ trong phim".

Đôi mắt con cu li gần với mắt diễn viên Minh Châu

NSND Minh Châu nhận xét về đạo diễn phim Cu li không bao giờ khóc: ‘Phạm Ngọc Lân già hơn cả những người già’.