Ở tuổi quá "thất thập cổ lai hi", bà Trương Thị (tên nhân vật đã được thay đổi) - 87 tuổi, ngụ quận 11, TP.HCM vẫn đeo đuổi vụ kiện đòi hủy việc kết hôn trái pháp luật giữa chồng bà với người khác, dù đến nay ông chồng đã qua đời...

Tại đơn yêu cầu gửi đến tòa, bà Trương Thị cho biết bà sống chung với ông Tôn Khanh từ năm 1953. Sau đó hai người lập giấy khai giá thú vào năm 1955 tại TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. 

Bà và ông Khanh sinh 10 người con chung. Do có hai căn nhà nên vợ chồng bà sống riêng mỗi người một căn để tiện làm ăn. Năm 2013, sau khi ông Khanh qua đời do bệnh già, bà Trương Thị mới phát hiện chồng mình kết hôn với người phụ nữ khác tên Thu Nga (61 tuổi).

Một ông, ba bà vợ

Theo bà Trương Thị, bà Thu Nga chỉ là người làm thuê cho chồng bà. Sau này, bà Trương Thị mới biết giữa chồng mình và bà Thu Nga có lập giấy chứng nhận kết hôn vào năm 2000. 

Cho rằng việc bà Thu Nga kết hôn với chồng mình là vi phạm Luật hôn nhân gia đình, bà Trương Thị khởi kiện, đề nghị tuyên căn nhà bà Thu Nga đang cư ngụ ở quận 8 là tài sản thừa kế của ông Khanh để lại cho bà và các con.

Suốt quá trình giải quyết vụ việc, bà Thu Nga luôn khẳng định bà không phải là người làm công cho ông Khanh. Hai người quen biết, tìm hiểu nhau từ năm 1987. Đến năm 1990, bà và ông Khanh chung sống như vợ chồng, 10 năm sau thì đăng ký kết hôn. 

Giữa hai người có một con chung. Mấy chục năm qua không ai phản đối cuộc hôn nhân của bà và ông Khanh. Từ những căn cứ này, bà không đồng ý yêu cầu của bà Trương Thị.

Điều ngạc nhiên là trong hồ sơ cho thấy trước khi lấy bà Trương Thị và bà Thu Nga, ông Tôn Khanh đã sống chung như vợ chồng với bà Phạm Hoa và có tới 7 người con. Bà Phạm Hoa qua đời năm 1997.

"Tôi có nghe nói về việc ông Khanh chung sống, có con chung với bà Trương Thị và bà Phạm Hoa. Nhưng lúc đó ông Khanh nói ông chưa từng kết hôn với bất cứ ai nên tôi mới nhận lời làm vợ ông Khanh" - bà Thu Nga trình bày.

Do lớn tuổi, bà Trương Thị phải ủy quyền cho con gái là Tôn Minh tham gia tố tụng. Tờ giấy giá thú giữa bà và chồng cách đây 64 năm giờ rách nát, chữ ố vàng, không đọc rõ thông tin. 

Bà Trương Thị có xin trích lục lại giấy giá thú nhưng Sở Tư pháp tỉnh Khánh Hòa trả lời sổ bộ tịch từ năm 1975 về trước không còn lưu giữ được. Vụ việc ngày càng kéo dài do bà Trương Thị phải bổ sung giấy tờ chứng minh tồn tại quan hệ hôn nhân theo yêu cầu của tòa án.

Sau 4 năm, quay lại từ đầu

Tháng 12-2016, TAND TP.HCM mở phiên tòa giải quyết yêu cầu của bà Trương Thị. Tòa cho rằng bà Trương Thị và ông Tôn Khanh có quan hệ vợ chồng. 

Khi kết hôn với bà Thu Nga, ông Khanh vẫn đang là người có vợ, cho nên việc bà Thu Nga và ông Khanh đăng ký kết hôn là trái pháp luật. Với những căn cứ nêu trên, tòa chấp nhận yêu cầu của bà Trương Thị, hủy việc kết hôn trái pháp luật giữa ông Khanh và bà Thu Nga.

Sau phiên tòa, cả hai người vợ của ông Khanh đều lần lượt kháng cáo. 

Bà Trương Thị nói tòa án chỉ "hủy việc kết hôn trái pháp luật" mà không hủy giấy chứng nhận kết hôn giữa ông Khanh và bà Thu Nga. Như vậy thì mối quan hệ hôn nhân này vẫn còn tồn tại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của bà.

Riêng bà Thu Nga lại nói bà và ông Tôn Khanh kết hôn hợp pháp, có con chung, việc tòa án tuyên hủy quan hệ hôn nhân là gây thiệt hại cho bà.

Trong phiên xét xử phúc thẩm vừa diễn ra ở TAND cấp cao tại TP.HCM, bà Tôn Minh yêu cầu tòa án phải giải quyết thỏa đáng, trả lại danh dự cho mẹ là bà Trương Thị. 

Giơ ra trước hội đồng xét xử những tấm ảnh gia đình, bà Tôn Minh nói gay gắt: "Hôn nhân của ba mẹ tui là có thật. Trong thời gian mẹ tui còn sống mà bà Thu Nga đăng ký kết hôn với ba tôi là phạm pháp. 

Trước bả làm giúp việc cho nhà tui, trong thời gian cha tui bệnh, nằm một chỗ nên nhờ bả làm giấy tờ nhà giùm. Lợi dụng việc này, bà Thu Nga đứng luôn tên chủ sở hữu căn nhà ở quận 8".

Nghe những lời cáo buộc, bà Thu Nga chỉ lắc đầu nói: "Trong thời gian ông Khanh quen tôi, bà Trương Thị và bà Phạm Hoa đều biết. Ông Khanh nói với tôi nếu anh không có em thì anh cũng có người khác, chứ tôi không phá hoại hạnh phúc gia đình ai cả".

Xem xét tất cả các chứng cứ, tòa phúc thẩm cho rằng ông Tôn Khanh có con với 3 người phụ nữ. Ông Khanh và bà Phạm Hoa có tới 7 người con chung nhưng khi giải quyết vụ án, tòa sơ thẩm không đưa những người này vào để xem xét quan hệ hôn nhân gia đình là chưa đầy đủ. 

Tòa cũng yêu cầu thẩm tra thêm mối quan hệ giữa bà Phạm Hoa và ông Khanh, đồng thời phải xác minh đầy đủ về giấy hôn thú giữa bà Trương Thị và ông Tôn Khanh mới có đủ căn cứ để giải quyết đề nghị của bà Trương Thị. 

Từ những nhận định này, hội đồng xét xử tuyên hủy bản án sơ thẩm, trả hồ sơ cho TAND TP.HCM xét xử lại.

Vụ án kéo dài 4 năm, đến nay quay lại từ đầu, chưa biết bao giờ kết thúc.