Người dân lô A1 chung cư Hòa Bình chờ người thân đến trong thời gian bị cách ly sau khi có một người ở chung cư bị COVID-19 - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG

Tuy nhiên đừng để nỗi sợ làm ta trở nên hoảng loạn, không còn khả năng suy luận đúng đắn bằng lý trí, dẫn tới tin vào những tin đồn vô căn cứ và những biện pháp phòng ngừa không có cơ sở khoa học đang tràn lan trên mạng.

Các nhà khoa học có uy tín đã đưa ra những thông tin để chúng ta hiểu rõ hơn về mức nguy hiểm của dịch bệnh COVID-19 và lý do tại sao chúng ta đừng nên quá sợ hãi, rằng việc bị nhiễm virus SARS-CoV-2 không có nghĩa là cầm chắc cái chết.

Dưới đây là 10 lý do để chúng ta không hoảng loạn trước sự lây lan của COVID-19, theo TS Ignacio López-Goñi - nhà vi sinh học tại Đại học Navarra (Tây Ban Nha):

1. Khoa học đã hiểu rõ về con virus SARS-CoV-2

Năm 1981, xảy ra ca nhiễm virus HIV đầu tiên, phải mất 2 năm trời giới khoa học mới nhận dạng được chủng virus mới này. Còn đối với virus SARS-CoV-2, những ca nhiễm đầu tiên xuất hiện vào ngày 31-12-2019. Chỉ một tuần sau, vào ngày 7-1-2020, y giới đã nhận dạng được chủng virus mới này và xác lập được bản đồ gen của nó. 

Nhờ vậy, giới y khoa hiểu rõ hơn về sự đột biến sinh học của nó, một yếu tố rất quan trọng để nghiên cứu thuốc trị và văcxin.

2. Giới y học có cách phát hiện virus nhanh chóng hơn

Chưa đầy nửa tháng kể từ khi xuất hiện các ca nhiễm đầu tiên, ngày 13-1-2020, ngành y tế đã chế tạo được bộ dụng cụ xét nghiệm nhanh xem một người có bị nhiễm virus hay không. Hiện đã có những thiết bị xét nghiệm mới chế tạo với thời gian cho ra kết quả nhanh hơn (30 phút) thay vì phải mất đến 6 tiếng như trước.

3. Tình hình dịch bệnh đã được cải thiện rõ rệt ở Trung Quốc

Sau thời gian gần 2 tháng hoành hành dữ dội ở Trung Quốc, nhờ những biện pháp quyết liệt và cứng rắn của chính phủ nước này, sự lây lan của dịch bệnh đã được kềm chế. Ở các nước khác, các chỉ báo cho thấy dịch chỉ xuất hiện ở một số vùng, điều này sẽ giúp chính phủ các nước dễ dàng hơn trong việc cô lập các tâm dịch để ngăn chặn lây lan.

4. 81% trường hợp nhiễm là nhẹ, không làm chết người

Trong 81% trường hợp nhiễm, người bị nhiễm không xuất hiện dấu hiệu bệnh hoặc có nhưng khá nhẹ và sau đó tự khỏi nhờ hệ miễn nhiễm của cơ thể đã diệt được virus. Còn lại 14% trường hợp, người nhiễm bị viêm phổi rất nặng phải điều trị hỗ trợ, còn lại 5% bệnh trạng rất nặng và có thể tử vong, nhất là những người ở lứa tuổi từ 60 trở lên hoặc có tiền sử bệnh về hô hấp, tim mạch, tiểu đường...

Một phụ nữ đeo khẩu trang ngừa COVID-19 tại London, Anh - Ảnh: REUTERS

5. Trẻ em ít bị nhiễm, nếu nhiễm cũng khá nhẹ

Những người ở độ tuổi 20 ít bị nhiễm nhất, chỉ có 3% bị nhiễm. Những người dưới 40 tuổi bị nhiễm thì chỉ 0,2% là bị tử vong. Trẻ em ít bị nhiễm nhất và bệnh trạng là khá nhẹ.

6. Số ca hồi phục cao

Hầu hết các trường hợp nhiễm bệnh đều được chữa khỏi. Tỉ lệ người bị nhiễm đã hồi phục cao gấp 13 lần số người nhiễm bị chết.

7. Virus SARS-CoV-2 có thể bị tiêu diệt dễ dàng

Virus SARS-CoV-2 có thể bị tiêu diệt trong vòng 1 phút bằng xà phòng thông thường, cồn y tế từ 70 độ trở lên, các chất diệt khuẩn và chất khử trùng như nước oxy già (hydrogen peroxide 0,5%) hoặc chất tẩy rửa thông dụng như nước javen (sodium hypochlorite 0,1%).

8. Các nhà khoa học thế giới đã hợp lực lại trên quy mô toàn cầu để chống dịch bệnh

Năm 2003, khi xảy ra đại dịch SARS, trong thời gian hơn 1 năm trời chỉ mới có 60 công trình nghiên cứu về virus SARS được chia sẻ trên mạng chia sẻ thông tin y học thế giới PubMed (PubMed là mạng do cộng đồng y khoa quốc tế thành lập, dùng để chia sẻ các thông tin y học cực kỳ hữu ích cho công cuộc điều trị và phòng chống dịch bệnh toàn cầu).

Còn hiện nay, khoa học và y giới toàn cầu đã hợp lực lại và liên kết chặt chẽ với nhau để chống lại kẻ thù chung của nhân loại. Chỉ sau 1 tháng đã có 164 công trình nghiên cứu về con virus SARS-CoV-2, bao gồm các thông tin về thí nghiệm thuốc trị, bào chế văcxin, kinh nghiệm điều trị, nghiên cứu về gen virus... được công bố trên PubMed và sẽ còn nhiều công trình nghiên cứu nữa. Càng hiểu rõ về "kẻ thù" sẽ càng giúp cho y giới sớm tìm được cách trị con virus quái ác này.

9. Một số mẫu văcxin ngừa virus SARS-CoV-2 đang được thử nghiệm

Nhờ những tiến bộ công nghệ về thiết bị y khoa, máy tính và trí tuệ nhân tạo, việc nghiên cứu một loại văcxin và thuốc điều trị mới không còn phải mất nhiều năm như trước đây. Hiện nay đã có 8 dự án nghiên cứu bào chế văcxin của một số quốc gia có nền y học tiên tiến.

10. Một số thuốc kháng sinh mới đang được thử nghiệm

Hiện đang có khoảng 80 thử nghiệm lâm sàng dùng các loại kháng sinh - trước đây dùng vào điều trị các bệnh nhiễm khuẩn khác. Loại kháng sinh mới nhất là remdesvir, vốn được phát triển để trị bệnh do virus Ebola và SARS, nay dùng trị virus SARS-CoV-2 đã mang lại một số kết quả ban đầu khá khả quan.

Một loại thuốc có từ lâu đời là chloroquin - vốn trước đây chỉ để trị sốt rét, khi phối hợp cùng các thuốc khác cũng cho thấy có khả năng ngăn chặn sự phát triển của virus trong cơ thể.

Các thử nghiệm khác như dùng thuốc oseltamivir (dùng trị virus cúm), dùng protein interferon-1b (đây là protein có chức năng kháng khuẩn trong cơ thể người), kháng huyết thanh trích từ các người nhiễm đã hồi phục và kháng thể đơn dòng để vô hiệu hóa virus.

Các liệu pháp điều trị mới đang được nghiên cứu với sự hỗ trợ của công nghệ trí tuệ nhân tạo AI giúp thu ngắn thời gian tìm kiếm và đạt hiệu quả cao hơn.

Chuyên gia nói gì về bệnh nhân ‘siêu lây nhiễm’?

TTO - Liệu một người bệnh COVID-19 có thể lây nhiễm cho hàng chục người khác không? Trên thực tế có nhiều nhân tố tác động khiến một người bệnh có thể lây lan cho nhiều người khác.