Với mức lương 3 triệu đồng/tháng, chưa nghe nói về tiền thưởng, chị Hồng (quê Nghệ An) công nhân may da giày, gần Khu công nghiệp Tân Tạo (Q.Bình Tân, TP.HCM) vẫn phải tìm mua hàng giá rẻ để sắm tết cho gia đình - Ảnh: Thanh Tùng

* Chị Nguyễn Thị Kim Xuân (công nhân may tại Q.12, TP.HCM):

Chờ thưởng tết để về quê

Tôi ở Quảng Nam, năm nay về tết vé xe hai lượt đã gần 3 triệu đồng, cũng chỉ đủ tiền xe, nhưng nếu không có thì về quê cũng không về được, nói gì ăn tết?

Làm công nhân như chúng tôi, lương tháng nào tiêu hết tháng đó vì thường chỉ khoảng 3-4 triệu đồng, cộng thêm tăng ca được khoảng 5-6 triệu đồng là tối đa. Nhiều em công nhân trong chuyền của tôi vừa lãnh lương hôm trước, mấy hôm sau đã than hết tiền.

Thưởng tết đâu có nhiều, chia ra mỗi tháng có thêm 200.000-300.000 đồng thì tiêu cũng hết, đâu có gom lại mà để dành đến cuối năm được. Vậy nên thưởng tết một tháng lương cơ bản chẳng bao nhiêu nhưng công nhân cần lắm. Tiền thưởng tết chủ yếu sẽ được dùng để mua vé xe về quê, mua sắm quần áo, bánh kẹo cho con cái, biếu ít quà cho cha mẹ.

Công nhân đâu có nghĩ đến chuyện được thưởng tết nhiều người đổ ra mua sắm thì giá cả tăng. Điều chúng tôi chờ mong chỉ là có được tiền thưởng tết, chứ nhiều công ty vin vào lý do khó khăn cuối năm chỉ thưởng cho công nhân vài trăm ngàn thì chúng tôi thiệt thòi lắm.

* Chị Trần Thị Kim Thanh (phụ trách marketing phòng khám chăm sóc da và laser SIAN TP.HCM):

Thu nhập khá cũng thích thưởng tết

Tôi nghĩ không nên chia đều khoản tiền thưởng tết vào lương hằng tháng. Lấy ví dụ lương tháng 10 triệu đồng, tết được thưởng 40 triệu đồng thì nếu chia đều ra trả vào lương thì mỗi tháng lương cũng chỉ hơn 13 triệu đồng. Số tiền này chắc gì hằng tháng người đi làm đã tiết kiệm được 3 triệu đồng để dành tiêu tết?

Trong khi đó, nếu nhận được khoản tiền thưởng tết 40 triệu đồng thì không chỉ có thể sắm sửa một vật dụng giá trị cho bản thân hoặc gia đình, thực hiện những kế hoạch vui chơi, du lịch dịp tết thoải mái hơn mà còn khiến người ta hài lòng với nơi đang làm việc, tự hào vì công ty đãi ngộ tốt, danh tiếng công ty cũng tốt hơn.

Tôi cũng có một số người bạn làm ở công ty nước ngoài không có chính sách trả lương tháng 13. Nhưng cần phải thấy rõ là kế hoạch tài chính của người nước ngoài khá rõ ràng và ngay cả việc tính lương của các công ty này cũng khá rõ ràng về những khoản chi cần thiết của nhân viên họ để bản thân nhân viên cũng có kế hoạch tài chính cho các khoản chi tiêu như sinh hoạt phí, du lịch, để dành...

* Ông Ngô Đức Hòa (chủ tịch HĐQT Công ty CP may quốc tế Thắng Lợi):

Nhận thưởng cuối năm để tiện mua sắm

Tại công ty tôi, phần đông người lao động muốn nhận tiền thưởng cuối năm vì họ cần tiền để mua sắm thức ăn ngon, áo quần đẹp, chi phí để thăm viếng họ hàng, gia đình vào đầu năm mới. Đây là một tập quán lâu đời.

Món tiền thưởng cuối năm chính là cách công ty khích lệ, động viên tinh thần người lao động. Nhiều cơ sở kinh doanh nhỏ có vài chục lao động, người lao động thậm chí hằng tháng chỉ nhận một phần lương, phần còn lại để cuối năm nhận một lần nhằm tiện việc mua sắm, để dành.

Với công ty, việc thưởng cuối năm cũng hợp lý vì đến cuối năm công ty mới tính toán được hiệu quả kinh doanh, tính toán được quỹ lương và quyết định mức tiền thưởng cho người lao động.

Nếu trả thưởng vào thu nhập hằng tháng, khi chưa tính được hiệu quả kinh doanh thì dựa vào đâu để trả thưởng? Nếu trả ít hơn quỹ lương cả năm, cuối năm cũng phải thưởng thêm thì không vấn đề gì, nếu trả thưởng vào thu nhập hằng tháng nhiều hơn quỹ lương thì lấy đâu bù vô?