Phóng to

Hàng trăm người dân thi nhau nhét tiền vào miệng sư tử đá chầu trước khu Tam Bảo - chùa Thiên Trù tại lễ hội chùa Hương năm 2013 - Ảnh: Tiến Thành

“Đã ít điều tiếng hơn” nhưng vẫn là ồn ào chen chúc, vẫn là nhếch nhác hàng quán, mất vệ sinh, trộm cắp móc túi lừa đảo, lễ to và tấm lòng nhỏ, tiền rải khắp nơi, vàng mã nghi ngút... Những ý kiến gay gắt và thẳng thắn của chánh thanh tra Bộ VH-TT&DL Vũ Xuân Thành chẳng còn làm ai nóng mặt vì ai cũng biết nó vẫn còn quá nhẹ nhàng so với thực tế xảy ra trong hàng trăm lễ hội trải dài từ Nam ra Bắc suốt mùa xuân vừa qua. Nhưng việc của cơ quan chức năng không phải là kêu ca cùng báo chí, Thứ trưởng Đặng Bích Liên, Chánh thanh tra Vũ Xuân Thành và Phó cục trưởng Cục Văn hóa thông tin cơ sở Vương Duy Bảo đều cho rằng bất luận nguyên nhân khách quan, chủ quan thế nào, điều cần rút kinh nghiệm ngay vẫn là năng lực và trách nhiệm của cán bộ quản lý các di tích, danh thắng, cán bộ các ban tổ chức lễ hội.

Ông Vũ Xuân Thành cho rằng nếu đội ngũ ban quản lý các khu di tích không đủ vững về chuyên môn, không có tinh thần trách nhiệm thì thanh tra có ba đầu sáu tay cũng không thể kiểm tra và xử lý các tệ nạn phát sinh trong lễ hội được. Vào một khu di tích, thấy tiền lẻ rải khắp nơi rất phản cảm nhưng không thể xử phạt vì không có văn bản pháp quy nào để chế tài. Và theo điều tra của thanh tra văn hóa thì người rải tiền, ném tiền hầu hết lại là cán bộ có giấy mời đến dự lễ hội, công chức viên chức, dân thường đứng vòng ngoài có khi còn đưa tiền nhờ họ rải hộ (!?). Còn về việc đốt vàng mã, thanh tra văn hóa chưa từng bắt quả tang vụ nào, trong khi đó ai cũng thấy khách hành hương mang đồ mã kìn kìn vào khu di tích. Mang vào nhưng không đốt thì thanh tra không phạt được. Nhưng họ vẫn đốt được vì ban quản lý làm ngơ.

Một vấn đề nhức nhối và làm mất uy tín của các ban tổ chức lễ hội và ban quản lý các di tích là việc không công khai được tiền công đức, tiền đóng góp của khách hành hương, tiền nhang đèn của Phật tử... Trừ các di tích như đền Cửa Ông (Quảng Ninh), đền Bà Chúa Xứ (Tây Ninh), còn thì tất cả di tích khác, các sư trụ trì, thủ từ, thủ đền đều không công bố minh bạch với ban quản lý các khu di tích về số tiền thu được. Bộ VH-TT&DL đặt mục tiêu vận động các sư trụ trì, thủ từ, thủ đền trong năm 2013 cùng các ban quản lý gương mẫu hướng dẫn khách hành hương tiến hành các nghi lễ thờ tự cho chính xác, đúng tín ngưỡng, tránh mê tín dị đoan, đồng thời công khai tất cả số tiền công đức đóng góp cho khách thập phương biết để yên tâm, tin tưởng.