Người dân vận chuyển số dưa hấu mua của nông dân Bình Định trên đường Đỗ Xuân Hợp, Q.9, TP.HCM - Ảnh: NHẬT THỊNH

"Hệ thống siêu thị Big C đã nâng sản lượng mua từ 6 tấn lên 20 tấn, với giá 9.000 đồng/kg. Còn một số kho, cơ sở chế biến đã mua xô tại vườn đến 12.000 đồng/kg" - ông Nguyễn Quốc Trịnh, chủ tịch Hiệp hội thanh long Long An, thông báo giá thanh long tại huyện Châu Thành, Long An vào chiều 8-2.

"Tự cứu trước khi chờ người khác"

Với người trồng thanh long, giá trung bình 9.000 -12.000 đồng/kg thì "huề vốn" so với chi phí trồng. Thế nhưng đây là mức giá mà ông Trịnh cũng như nhiều nhà vườn trồng thanh long ở Long An cho rằng có thể tạm "thở phào". Bởi trước đó, từ mùng 3 tết, vùng chuyên canh thanh long này đã không bán được hàng bởi các đơn vị phía Trung Quốc ngừng thu mua. Giá thanh long rớt thê thảm, nhiều chủ vườn thậm chí "bán bỏ" với giá 2.000 đồng/kg.

Với hơn 9.587ha thanh long (trên tổng số 11.826 ha), ước tính từ tháng 1 đến cuối tháng 2-2020, Long An thu hoạch khoảng 30.000 tấn. Gần 80% sản lượng thanh long này đều chủ yếu cung cấp cho Trung Quốc nhưng khi đó thị trường này dừng "ăn" hàng. Trong khi đó, lượng kho trữ lạnh tại Long An chỉ có thể chứa được hơn 2.000 tấn thanh long.

Tương tự tại Tiền Giang, Sở Công thương tỉnh Tiền Giang cho biết có khoảng 22.000 tấn thanh long, gần 50.000 tấn sầu riêng, 30.000 tấn mít đang trong thời kỳ thu hoạch chưa tiêu thụ được. Trong khi đó, lượng kho trữ trên toàn tỉnh chỉ có thể trữ được khoảng 4.000 tấn.

"Phải tự cứu mình trước khi chờ người khác cứu" là ý kiến được đưa ra và nhiều tỉnh cùng hưởng ứng trong Hội nghị bàn về giải pháp tiêu thụ thanh long do tỉnh Long An tổ chức vào ngày 5-2. Buổi hội nghị có sự tham dự các đại biểu đến từ Tiền Giang, Bến Tre, Tây Ninh, TP Cần Thơ và TP.HCM.

Người dân Nha Trang mua dưa hấu được chuyển từ Gia Lai và Phú Yên - Ảnh: ĐÌNH CƯƠNG

Tìm kiếm đầu ra

Phương án "tự cứu" mà các tỉnh đưa ra chính là tập trung tìm kiếm đầu ra ngay tại thị trường nội địa. Với sự giới thiệu của Sở Công thương TP.HCM, một số chuỗi cửa hàng thực phẩm có tên tuổi tại Việt Nam đã ký hợp đồng tiêu thụ thanh long ngay sau đó. Đơn cử như hệ thống siêu thị Big C đã đặt mua 20 tấn thanh long tại Long An. 

Và ngay trong chiều 8-2, trong chương trình Đồng hành cùng doanh nghiệp, HTX tiêu thụ trái cây do Sở Công thương tỉnh Tiền Giang phối hợp với hệ thống siêu thị Big C tổ chức tại xã Mỹ Tịnh An, huyện Chợ Gạo, Big C đã ra quân tiếp tục mua thanh long tại Tiền Giang đem về kho tại Bình Dương để phân phối cho các cửa hàng trong cả nước.

Ông Trần Thanh Giang, đại diện hệ thống siêu thị Big C, cho biết trong đợt "giải cứu" lần này, 33 siêu thị trong hệ thống sẽ cố gắng mua khoảng 4.000 tấn thanh long và dưa hấu của nông dân để tiêu thụ trong hệ thống của mình. Trước mắt, mỗi ngày hệ thống sẽ tiêu thụ khoảng 40 tấn thanh long và sẽ thực hiện xuyên suốt khi nào hết dịch corona.

Ông Đoàn Văn Phương - giám đốc Sở Công thương tỉnh Tiền Giang - cũng cho biết một trong những giải pháp "tự cứu" khác chính là cung ứng các loại trái cây đang bị tồn đọng đến 12 siêu thị, 60 cửa hàng tiện ích và 173 chợ truyền thống trong tỉnh. Ngoài ra tỉnh còn phối hợp với Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ các cấp tiến hành "giải cứu" thanh long tại các cụm, khu công nghiệp trong tỉnh để giải phóng hàng tồn cho bà con nông dân.

Anh Trần Văn Hùng (phải) mua 1 tấn dưa hấu (trồng tại Gia Lai) để làm từ thiện với giá 5.000 đồng/kg tại đường Đỗ Xuân Hợp (Q.9, TP.HCM) - Ảnh: Q.Đ.

Cộng đồng vào cuộc

Ông Trần Công Hiếu, phó giám đốc siêu thị Co.op Mart chi nhánh Nha Trang, cũng cho biết những ngày qua siêu thị tại chi nhánh Nha Trang đã tiêu thụ gần 200 tấn dưa hấu nhập từ Gia Lai và Phú Yên. 

"Suốt trong thời gian diễn ra chương trình, đội ngũ tổ chức nhận được rất nhiều phản hồi rất tốt không những từ nông dân mà còn cả người dân tới mua hàng. Những người nông dân có hàng bán cho siêu thị thì bớt đi phần nào lo lắng. Những người dân mua hàng cảm thấy mình đã làm được một điều gì đó có ích. Tất cả những điều đó khiến những người làm chương trình chúng tôi cảm thấy vui", ông Hiếu chia sẻ.

Tương tự, những ngày qua, hàng trăm tấn dưa hấu của nông dân ở các tỉnh Bình Định, Phú Yên lên Gia Lai trồng (chủ yếu xuất khẩu qua Trung Quốc) lăn lóc giữa đồng vì thương lái ngừng mua. Những nông dân ở Bình Định đã tự thuê xe mang đi "tiếp thị", trực tiếp bán để thu hồi vốn. 

Trước tình cảnh đó, chị Nguyễn Thị Hương Giang (trú tại TP Quy Nhơn) đã lên Facebook kêu gọi Hội doanh nhân trẻ tại Phú Yên hỗ trợ. "Hiện các doanh nhân, nhà hảo tâm đã mua cho nông dân được 85 tấn dưa hấu với giá 4.000 đồng/kg, tôi bán ở Phú Yên 30 tấn, còn lại là bán ở Nghệ An và Đà Nẵng" - chị Giang nói.

Ông Đào Văn Hùng, phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bình Định, cho biết tình cảnh hiện tại rất khó khăn cho bà con nông dân trồng dưa hấu. "Sở đã cùng với các hội đoàn, đơn vị trực thuộc tuyên truyền vận động người dân chia sẻ, mua dưa hấu cho người trồng trong giai đoạn khó khăn này" - ông Hùng nói.

Chia sẻ thêm về việc chung tay của cả cộng đồng, ông Nguyễn Quốc Trịnh - chủ tịch Hiệp hội thanh long Long An - cũng cho biết ông đã nhận được thông tin tích cực từ các đồng nghiệp tại Tây Ninh, Bình Dương, Cần Thơ... người dân cũng cùng "giải cứu" nông sản giúp bà con nông dân. Những động thái này đã giúp phần nào phục hồi được mức giá nông sản tại các tỉnh miền Tây.

"Các nhà kho, cơ sở chế biến trong nước đã mạnh dạn mua các mặt hàng nông sản trở lại. Và các đầu mối tiêu thụ một số mặt hàng nông sản quen thuộc tại Trung Quốc cũng bắt đầu lấy hàng", ông Trịnh nói thêm.

Người dân mua thanh long giá 9.900 đồng/kg tại siêu thị ở TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Những xe nông sản đầu tiên được 'giải cứu' ở cửa khẩu Hữu Nghị

TTO - 14h chiều nay 5-2, những container nông sản đầu tiên đã được "giải cứu" sau nhiều ngày mắc kẹt tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị do dịch virus corona.