Tôi chỉ muốn xem trường làm lễ thế nào, từ đó dò hỏi xem cảm xúc con ra sao. Vì ấn tượng của học trò ngày khai trường rất quan trọng, nhất là năm lớp 1.

Từ cô dẫn chương trình, hiệu trưởng đến quan chức địa phương, ai cũng phát biểu nhấn mạnh đến không khí hòa chung ngày hội cả nước đưa trẻ đến trường, vì lợi ích trăm năm trồng người, thực hiện chủ trương của Đảng, toàn ngành giáo dục quyết tâm thi đua dạy và học năm học mới... Thật ra người lớn nói những điều này con tôi chẳng hiểu đâu.

Rồi em học sinh đại diện lên hứa cố gắng học chăm ngoan, thành con ngoan trò giỏi, mai sau góp sức xây dựng đất nước giàu mạnh. Thú thật em không nói gì sai. Nhưng đây là bài văn mẫu của cô giáo kêu em lên đọc thuộc. Tôi nghe bài phát biểu như thế này đã mấy chục năm nay thời tôi đi học rồi.

***

Thật lòng mà nói với nhau ngày đầu con tôi vào lớp 1 toàn được nghe những điều xa vời, lớn lao quá. Tôi muốn con tôi được thầy cô, lãnh đạo địa phương nói những gì gần gũi hơn, phù hợp hơn với tâm lý lứa tuổi, thực tế hơn trong cuộc sống, bớt đi khẩu hiệu khoa trương (thường dành cho người lớn báo cáo thành tích)...

Từ nhiều năm nay, ngành giáo dục chủ trương xây dựng môi trường trường học thân thiện. Nhưng thực tế những phụ huynh nghèo, công nhân lao động không đủ điều kiện gửi con đi học nhà cô thì ít khi được cô chào hỏi thân thiện mỗi khi đưa con đến trường gặp cô. Không ít phụ huynh luôn lo sợ con mình học hành thua kém bạn bè phải bằng cách cho con học thêm, tạo nên áp lực thiếu công bằng và thân thiện giữa thầy cô và học sinh.

Những điều xa rời thực tế nhằm chỉ thỏa mãn những mục đích, ý đồ cho người lớn khoa trương thành tích cần giảm bớt, để con tôi được bắt đầu cảm nhận được sự chân thực, thân thiện những gì xảy ra xung quanh môi trường học tập của các em. Sao không là những lời tâm sự gần gũi chân thành giữa mọi người: thầy cô, quan chức, học trò, phụ huynh. Là những câu chuyện, lời khuyên thiết thực cho các em, những lắng nghe tâm sự các em muốn gì, mong ước gì hôm nay.

***

Tôi đợi con về nhà hỏi con thấy hôm nay khai trường có vui không. Con kể được ngồi xếp hàng thật lâu ngoài trời, có bạn lên hát, và vui nhất là mấy bạn lên thả bong bóng bay mãi lên trời cao. Rất mong ngày khai trường con tôi được đón nhận những cử chỉ thân thương từ cô giáo, lời dặn dò thiết thực của người lớn, những tâm tình của gương học sinh lớp trước... Có thể đó mới là những điều con tôi ghi nhớ trong ngày khai trường.