Điều xã hội cần nhiều hơn một dự luật

Dự thảo luật đã có ý tưởng từ 14 năm trước. Quyết định của Thủ tướng về việc xây dựng cũng có từ năm 2012. Giờ này, cả tên dự luật cũng còn đang tranh cãi. Dự luật đang… yếu đi hay xã hội chúng ta thiếu quyết liệt trước tác hại của rượu bia? Có thể thấy rõ những người làm luật cũng đang vướng đủ thứ xung quanh dự luật này.

Những quy định "xương sống" đã bị đẩy ra khỏi dự luật, vì sao? Sản xuất kinh doanh, mua bán rượu bia hiện nay món lợi cỡ nào, cho ai trong khi tác hại cộng đồng quá rõ? Cấm quảng cáo rượu, quảng cáo theo giờ, uống theo giờ… được không?

Tăng thuế sản phẩm rượu bia của các công ty, vậy còn các loại "nước mắt quê hương" như rượu ngô, rượu nếp…, kể cả các loại hóa chất pha nước bán giá bèo đang hủy hoại sức khỏe con người thì quản lý cách nào?

Điều xã hội cần nhiều hơn một dự luật. Cần những điều luật đủ mạnh để chấn chỉnh thực tế ở "cường quốc tiêu thụ rượu bia" của chúng ta. Cần hơn nữa là quyết tâm thực thi để có những biến chuyển thật sự từ mỗi người về văn hóa uống chừng mực, uống có trách nhiệm.

Sự mạnh mẽ không chỉ từ các vị đại biểu Quốc hội, mà từ chính cơ quan quản lý nhà nước, từ trách nhiệm của doanh nghiệp kinh doanh rượu bia đến trách nhiệm mỗi người uống bia.

MINH ĐỨC

Nhìn từ ứng xử của mỗi người

Câu chuyện này cần nhìn từ cách ứng xử của mỗi người với việc uống rượu bia. Câu "Nam vô tửu như kỳ vô phong" chỉ đúng khi uống có chừng mực, đủ để vui, nhưng "Một chén thì người uống rượu, ba chén thì rượu uống người" (Fukuzawa Yukichi).

Nhiều công ty nước ngoài đã có tiêu chí không tuyển hoặc bổ nhiệm người lạm dụng rượu bia vào các vị trí chủ chốt. Khi lãnh đạo thích chè chén thì cấp dưới thường xuyên tổ chức nhậu nhẹt để làm vừa lòng lãnh đạo. Lãnh đạo muốn cấp dưới và cả đối tác cũng như mình tiệc nào cũng ép nhau nâng ly để tỏ lòng quý mến!

Nhưng có mấy nơi làm được vậy?

Các cửa hàng bia rượu thì trả lương cho tiếp viên theo doanh thu bán rượu bia, nên lại có thêm đội ngũ tiếp viên cổ vũ các màn ép uống. Cứ như thế mà người uống bia rượu tăng theo cấp số nhân. Ngay cả ở những môi trường thể thao cao cấp với những người có địa vị xã hội cao như sân golf cũng đã có những cái chết thương tâm do ép uống bia rượu.

Luật phòng chống tác hại rượu bia đưa ra các quy định cấm, nhưng quy định về xử phạt thì quá chung chung. Theo tôi, cần đưa tiêu chí không vi phạm điều cấm của Luật phòng chống tác hại rượu bia vào quy trình đánh giá cán bộ, đánh giá nhân sự chủ chốt của doanh nghiệp khi bổ nhiệm. Cũng cần đưa quy định cấm nịnh nọt bằng cách mời bia rượu.

NGUYỄN BẢO QUỲNH