Cơn bão Úc trên đường đua xanh

TTCT - Từ chuyên môn cho đến những tranh cãi bên lề, Giải vô địch bơi lội thế giới 2019 ồn ào, nóng bỏng chẳng kém gì một kỳ World Cup bóng đá.

Những cô gái vàng của bơi lội Úc. Ảnh: swimming.org.au

Và nếu có một đội tuyển xứng đáng đoạt giải “phong cách” trên đất Hàn Quốc tuần rồi, đó chắc chắn phải là tuyển bơi của Úc.

Cuộc chiến chống Sun Yang

Mack Horton là một trong những tay bơi hàng đầu thế giới, nhưng suốt 2 tuần qua, anh được nhắc đến nhiều không phải bởi thành tích thi đấu. Kình ngư 23 tuổi của Úc là người mở đầu cho “trend” không đứng cùng ngôi sao bơi lội Trung Quốc Sun Yang (Tôn Dương) trên bục nhận huy chương trong đêm thi đấu nội dung 400m tự do, và lập tức tạo hiệu ứng lan truyền mạnh mẽ.

Còn có 2 VĐV nổi tiếng khác đã hành động tương tự Horton là Duncan Scott của Anh và Joao de Lucca của Brazil. Trong khi Scott cũng từ chối đứng cạnh Sun khi nhận huy chương (nội dung 200m tự do) thì Lucca thậm chí không thèm bắt tay dù kình ngư Trung Quốc đã chủ động thể hiện thiện chí. Nhiều kình ngư nổi tiếng khác như Adam Peaty (Anh) và Chad Le Clos (Nam Phi) cũng tuyên bố sẽ từ chối đứng cạnh Sun Yang nếu cùng đoạt huy chương.

Không phải ai cũng đồng tình với xử sự của Horton, nhưng ở riêng góc độ Sun bị tẩy chay, hầu hết người hâm mộ bơi lội và giới chuyên môn đều cảm thấy không phải là phi lý. Kình ngư 27 tuổi của Trung Quốc là một trong những VĐV nhiều tai tiếng nhất thế giới, nếu không muốn nói là người tai tiếng nhất. Khó có VĐV đỉnh cao vẫn còn đang thi đấu nào sánh được với Sun về hồ sơ… xìcăngđan.

Năm 2013, Sun lái xe không bằng lái và gây ra tai nạn. Một năm sau tại Asiad 2014, anh chê bai quốc ca Nhật Bản. Rồi ở Giải vô địch thế giới 2015, Sun khiến cả thế giới phẫn nộ khi bị tố đánh VĐV nữ người Brazil Larissa Oliveira. Với riêng các VĐV Úc, Sun từng “gây thù chuốc oán” với nhiều hành vi bất lịch sự khi tập luyện cùng hồ.

Vận động viên Sun Yang (Ảnh: Yahoo Sport)

Nhưng yếu tố khiến Sun bị cả làng bơi thế giới chống đối là vấn đề doping. Năm 2014, kình ngư Trung Quốc từng phải nhận án phạt cấm thi đấu 3 tháng vì dương tính với chất cấm. Năm 2018, Sun cố tình phá hủy các mẫu thử doping của mình tại nhà riêng. Hành vi đó càng khiến nhiều VĐV nhìn Sun với ánh mắt nghi ngờ và tin rằng kình ngư Trung Quốc xứng đáng bị cấm thi đấu - với quá khứ doping của anh.

Việc Liên đoàn Bơi lội thế giới (FINA) phớt lờ dư luận đã khiến nhiều người phẫn nộ. Hành động của Horton hay Scott tại giải vô địch thế giới vừa rồi, ngoài nhắm vào Sun, cũng là một cách biểu lộ sự phản đối với FINA.

Sun có thể vẫn đang ở đỉnh cao phong độ và là một thần tượng trong làng bơi Trung Quốc, nhưng tương lai của anh sẽ không êm ả sau giải vừa rồi.

Người Úc gây ấn tượng

Nhưng các VĐV Úc không chỉ mở màn cho trào lưu nóng bên lề, mà trong hồ bơi, họ còn tạo nên những màn trình diễn thu hút sự chú ý hơn nữa. Nhân vật chính là những cô gái tuổi đôi mươi. Liên tục những đêm chung kết đầu tiên của giải, tuyển bơi nữ Úc khiến những nhà vô địch Mỹ lừng danh như Katie Ledecky, Simone Manuel sốc nặng vì thất bại.

Ở nội dung 400m tự do, cô gái 18 tuổi Ariarne Titmus bất ngờ đánh bại huyền thoại Ledecky để giành HCV. Không lâu sau đó, Titmus cùng các đồng đội ở nội dung bơi tiếp sức 4x200m tự do lại thắng sốc tuyển Mỹ. Những cô gái Mỹ - bao gồm các nhà vô địch thế giới lẫn Olympic Ledecky, Manuel, Melanie Margalis rồi Katie McLaughlin bơi không hề kém chút nào. Thậm chí thành tích 7 phút 41,87 giây của họ còn xô đổ kỷ lục thế giới. Nhưng trước đó… 0,37 giây, một kỷ lục thế giới mới đã được thiết lập rồi, bởi các cô gái Úc.

Vận động viên Ariarne Titmus (Ảnh: Couriemail.com.au)

Những VĐV nam của Úc cũng gây ấn tượng mạnh khi đánh bại hai siêu cường của làng bơi lội Nga và Mỹ ở nội dung 4x200m tiếp sức một cách thuyết phục. Bên cạnh Horton dày dạn kinh nghiệm, Clyde Lewis và Kyle Chalmers của đội bơi nam Úc mới 21 tuổi và chỉ bắt đầu được biết tới từ giải năm nay.

Các nội dung tiếp sức nhiều năm qua vẫn do Mỹ thống trị tuyệt đối. Những đội tuyển bơi lội mạnh khác như Nga, Trung Quốc, Anh, Nhật Bản có thể sở hữu 1-2 kình ngư đẳng cấp tốp đầu thế giới, nhưng tập trung một lúc 4 tay bơi cho mọi nội dung tiếp sức thì chỉ mình siêu cường số 1 mà thôi. Còn nhớ, giải năm 2017, Mỹ giành 7/8 HCV các nội dung đồng đội. Vì thế, việc Úc qua mặt Mỹ (3/8 HCV) để có 4/8 HCV (còn lại là của Anh) là một bất ngờ lớn.

Những tấm huy chương càng trở nên giá trị hơn vì hình ảnh đẹp của các VĐV. Các kình ngư Mỹ xưa nay vẫn được xem như biểu tượng cho làng thể thao thế giới về sự trẻ trung, mạnh mẽ và trí thức. Rất đông VĐV bơi đẳng cấp của Mỹ như Ledecky, Caeleb Dressels… từng tốt nghiệp hoặc là sinh viên các đại học danh giá, một phần vì chính sách ưu tiên cho những người giỏi thể thao của các đại học Mỹ.

Giờ đây, làng bơi thế giới cũng có những biểu tượng tương tự từ đội bơi Úc. Không chỉ có hệ thống tập luyện “bản sao” của Mỹ, theo tờ Sydney Morning Herald, các kình ngư Úc còn rất giống những đồng nghiệp Mỹ về cuộc sống bên ngoài hồ bơi.

Cate Campbell, thành viên chủ lực trong đội bơi giành HCV tiếp sức 4x100m tự do mới đây của Úc, hiện học ngành truyền thông đại chúng ở Đại học Công nghệ Queensland. Tại đây, cô em gái Bronte của cô cũng đang theo học khoa kinh doanh, còn đồng đội Emma McKeon sắp tốt nghiệp ngành sức khỏe cộng đồng ở Đại học Griffith…

Mỹ vẫn là quốc gia số 1 ở Giải vô địch thế giới 2019, với 14 HCV. Nhưng Úc đã thành công ngoài mong đợi khi vượt qua Anh, Nga, Hungary và Trung Quốc để trở thành đội tuyển xếp thứ hai trên bảng tổng sắp huy chương, với 5 HCV. Quan trọng hơn, những cô gái chỉ mới ở độ tuổi 18 như Titmus, Minna Atherton hứa hẹn mang đến một tương lai lý thú cho đường đua xanh - nơi mà người Mỹ thống trị tuyệt đối nhiều năm qua.■

Ánh Viên 23 tuổi thua Ánh Viên tuổi 16!

Giải vô địch thế giới năm nay cũng đánh dấu cột mốc tệ nhất trong sự nghiệp của Ánh Viên, khi cô thất bại thảm hại ở cả 3 nội dung 400m tự do, 200m hỗn hợp cá nhân và 400m hỗn hợp cá nhân. Riêng ở nội dung sở trường nhất của Ánh Viên là 400m hỗn hợp cá nhân, kình ngư 23 tuổi gây sốc vì thành tích quá tệ. Cô mất 4 phút 47,96 giây để về đích, thành tích này thậm chí thua cả mức 4 phút 47,6 giây mà Ánh Viên từng đạt được ở giải năm 2013, lúc cô mới 16 tuổi.