Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo

Bất chấp các cuộc khảo sát với kết quả bất lợi cùng những chỉ trích về chiến dịch chống ma túy, đối với nhiều người dân Philippines, đặc biệt là tầng lớp trung lưu và nghèo khó, Rodrigo Duterte vẫn là niềm hi vọng.

Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo - Ảnh 1.

Một cuộc thăm dò công bố tuần trước cho thấy tỉ lệ hài lòng của người dân Philippines đối với tổng thống Rodrigo Duterte đã giảm 18 điểm, còn 48%. Nhưng điều này dường như không phản ánh hết suy nghĩ của người dân đối với vị tổng thống đặc biệt này.

Cả gia đình 6 người của ông Manuel S. Abad đang sống trong cảnh chen chúc trong một căn hộ 60 mét vuông ở La Loma – một phần của vùng đô thị 28 triệu dân Manila. Cả nhà được chia thành 2 phòng ngủ, với 4 giường tầng và vài tấm nệm trên sàn.

Đối với ông Manuel, một nhân viên bán hàng và quản lý thị trường cho một công ty bóng đèn, điều đó chẳng có gì lấy làm khó chịu. Thời còn bé, Manuel đã phải chen chúc và ngủ chung với 4 anh chị em khác và cha mẹ.

Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo - Ảnh 2.

Hai người con của Manuel - Ảnh: KRA

"Những năm 1980, giá thuê chỉ là 500 peso/tháng. Bây giờ là 5.500 peso/tháng rồi, còn muốn mua, phải bỏ ra ít nhất 12 triệu peso" - người cha của 4 đứa con nói. Dù nói tiếng Anh xuất sắc và là một học sinh ưu tú, Manuel đã phải chấm dứt giấc mơ đại học khi cha ông nghỉ hưu lúc ông vẫn còn học trung học.

Trước khi đến với công việc hiện tại, Manuel đã bươn chải đủ nghề. Người đàn ông 49 tuổi này đã mất việc ở văn phòng chính quyền khu vực khi ông Duterte lên nắm quyền.

"Tháng 8 năm ngoái, ông Duterte ban hành Thông tư số 4, chỉ đạo tất cả những người đứng đầu văn phòng chính quyền khu vực do tổng thống trước chỉ định phải từ chức. Ông ấy muốn chấm dứt sự quan liêu và xem xét lại tất cả" - ông Manuel kể.

"Không muốn bị rắc rối, tôi chuyển sang làm khu vực tư nhân. Bây giờ tôi kiếm được 45.000 peso mỗi tháng nhưng trước đây là gấp đôi số đó".

Đồng lương sụt giảm, nhà ở mãi vẫn không thể mua được lại thêm các con sắp vào đại học, nhưng Manuel vẫn ủng hộ ông Duterte.

Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo - Ảnh 3.

Tác giả bài báo, Karim Raslan (trái) và ông Manuel - Ảnh: KRA

Giao thông được cải thiện, việc đi lại ít mất thời gian hơn là điều một nhân viên hay đi lại như Manuel cảm thấy rõ nhất.

Đối với những "dân đen" như ông Manuel, họ không thể hiểu được hết những tình huống dẫn tới chuyện tỉ lệ hài lòng với ông Duterte sụt giảm. Điều đơn giản nhất, đối với họ, là khi những thứ mà họ tiếp xúc và thấy hàng ngày như điều kiện sống, môi trường và an ninh được đảm bảo, cải thiện, thì chừng đấy họ còn tin vào ông Duterte.

Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo - Ảnh 4.

"Có rất nhiều thứ tốt cho người Philippines nhưng không bao giờ được trưng ra. Vì con tôi, tôi phải tin vào điều gì đó. Tôi phải có hi vọng" - ông Manuel nói.

Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo - Ảnh 5.

Khi được hỏi về cuộc chiến chống ma túy đẫm máu do ông Duterte phát động, bao gồm cả những vụ nạn nhân là trẻ em và thanh thiếu niên, ông Manuel đã cho thấy điều ngược lại những phát biểu được đăng tải trên khắp các mặt báo phương tây.

"Người Philippines rất mê tín, chúng tôi không hề muốn làm hại người khác. Tôi không muốn nói tôi đang biện minh cho các biện pháp đang được sử dụng. Nhưng ở khía cạnh nào đó, nên xem xét một cách tổng thể... Tất cả mọi người đều có quyền sống nhưng ma túy đang phá hoại điều đó, đầu độc con em của chúng tôi. Bây giờ, nếu bạn buộc những kẻ đó phải thôi đi nhưng họ vẫn ngoan cố thì bạn phải làm gì?"

Tổng thống Duterte đã được đặt cho quá nhiều biệt danh sau khi ông nắm quyền lực: "Kẻ trừng phạt", "Chính khách ưa bạo lực", "Donald Trump của châu Á"...

Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo - Ảnh 6.

Tổng thống Philippines Duterte rất quyết tâm với chiến dịch chống ma túy

Dường như ông ấy không bao giờ để tên mình rời các tiêu đề bài báo quốc tế và dường như tên ông ấy có mặt trong mọi bài báo mà chân dung của ông hiện lên như một tên đồ tể khát máu, chẳng biết quy tắc và chuẩn mực chính trị gia.

Nhưng với Manuel thì khác, ông nói: "Tôi không thể đánh giá tổng thống có đạo đức hay không, nhưng tôi thấy rõ những kết quả, và miễn là những thứ xung quanh còn được cải thiện, tôi vẫn sẽ ủng hộ ông Duterte".

Theo ông Manuel, sự cứng rắn và quyết liệt của ông Duterte là có cơ sở. "Một số người nói rằng tàn bạo tới mức chưa từng có, nhưng thực tế, đó có lẽ là cách duy nhất để khiến mọi thứ tốt hơn khi chúng tôi đã thử tất cả".

Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo - Ảnh 7.

45 năm qua, Manuel và gia đình ông đã cùng 4 gia đình khác thuê và sinh sống trong căn nhà này tại La Loma, Manila - Ảnh: KRA

Trong nhiều thập kỷ, các gia đình mạnh cả về kinh tế lẫn chính trị đã thay nhau điều hành Philippines. Danh sách kéo dài với những cái tên như nhà Osmenas, nhà Cojuangcos, nhà Aquinos,… và nhà Duterte cũng không ngoại lệ.

Nhưng đối với những người đã mất niềm tin vào chính quyền trước đây như Manuel, ông tin rằng kể cả khi bị chỉ trích, gây áp lực từ những thế lực sừng sỏ, Duterte vẫn sẽ làm điều tốt nhất cho cuộc sống của người dân Philippines.

Có một Duterte rất khác trong mắt dân nghèo - Ảnh 8.

Thực tế đã cho thấy những suy nghĩ như ông Manuel đã nở rộ, góp phần không nhỏ vào chiến thắng của ông Duterte hồi năm ngoái. Điều đơn giản là bởi họ đã chán ngấy với những phát biểu sáo rỗng và đầy tính mị dân của các chính khách đời trước.

Cuộc trao đổi ngắn giữa Karim Raslan - tác giả bài viết - và ông Manuel